Marian Mięsowicz

Marian Mięsowicz
Nazwisko	Mięsowicz
Imię / imiona	Marian
Tytuły / stanowiska	Prof. zw. dr hab.
Tytuły honorowe AGH	Zasłużony dla AGH, Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia	21 listopada 1907
Miejsce urodzenia	Lwów
Data śmierci	5 kwietnia 1992
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	filozofia, fizyka
Pełnione funkcje	Prorektor AGH (1953–1957)
Wydział	Wydział Elektrotechniki Górniczej i Hutniczej, Międzyresortowy Instytut Fizyki i Techniki Jądrowej
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH	1979
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH	za zasługi dla rozwoju fizyki a w szczególności fizyki wysokich energii, stosowanej fizyki jądrowej oraz ciekłych kryształów
Odznaczenia i nagrody	Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski

Prof. zw. dr hab. Marian Mięsowicz (1907–1992)

Dyscyplina/specjalności: filozofia, fizyka

Nota biograficzna

Urodził się we Lwowie 21 listopada 1907 roku, zmarł w Krakowie 5 kwietnia 1992 roku. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim.

Studia fizyczne i matematyczne ukończył w UJ i w AG w Krakowie. Studia uzupełniające w uniwersytecie w Utrechcie (1936–1937).

Dr filozofii UJ, doc. fizyki w AG. W latach 1930–31 pracował w AG jako asystent na Wydziale Hutniczym. W 1939 roku habilitował się (AGH) na podstawie prac nad ciekłymi kryształami. Następnie docent (1938–45), prof. nadzw. (1947), prof. zw. (1949), kierownik Katedry Fizyki na Wydziale Górniczym (1946-1953), prorektor AGH (1952-1955), kierownik Zakładu Fizyki Ogólnej (1953-1957), kierownik Katedry Fizyki na Wydziale Elektrotechniki Górniczej i Hutniczej od 1957 roku, dyrektor Instytutu Techniki Jądrowej (1966–73), prof. Międzyresortowego Instytutu Fizyki i Techniki Jądrowej (1973–82). Prowadził wykłady z fizyki doświadczalnej, fizyki jądrowej i zastosowań fizyki w geologii i geofizyce.

Jest autorem kilkudziesięciu prac i monografii z zakresu fizyki cząstek elementarnych, elektromagnetyzmu, fizyki jądra atomowego, krystalofizyki. Autor książki „Promienie kosmiczne”. Jako jeden z pierwszych przedstawił wyniki obserwacji właściwości falowodów i stwierdził, że fale elektromagnetyczne, uzyskiwane z wibratora iskrowego, ulegają monochromatyzacji po przejściu przez rurę metalową o przekroju prostokątnym. Odkryte przez niego główne współczynniki lepkości w ciekłych kryształach nazywa się powszechnie „Mięsowicz-coefficient”, a samo zjawisko „Miesowicz viscosity”.

Członek korespondent Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, członek rzeczywisty PAN, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Fizycznego, członek czynny reaktywowanej Polskiej Akademii Umiejętności (1989). Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Badań Jądrowych i Instytutu Fizyki Jądrowej oraz Instytutu Techniki Jądrowej AGH. Członek Komisji Promieni Kosmicznych w Międzynarodowej Unii Fizyki Czystej i Stosowanej. Doktor Honoris Causa UJ (1975), Doktor Honoris Causa AGH (1979) i Uniwersytetu Warszawskiego (1987).

Pawilon AGH D-10 nosi imię prof. Mariana Mięsowicza, a wewnątrz znajduje się tablica pamiątkowa. W pawilonie D-11 medalion.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski

Źródła do biogramu

Książki

Biogramy uczonych polskich : suplement. Oprac. A. Śródka. Warszawa 1993, s. 120-122
Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 616
Informator Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica. Red. K. Matl, K. Norwicz. Kraków 1993, s. 137-138
Informator Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica. Red. W. Longa, K. Norwicz. Kraków 1997, s. 43-44
Konieczna E.: Postaci AGH we wspomnieniach i anegdotach. Kraków 2008, s. 72-76, [foto]
Kronika wydarzeń poprzedzających powstanie Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie : 1919-1991. Oprac. B.Dziunikowski. Kraków 2001, s. 6, 51 [i inne strony], [foto]
Kronika Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej 1991-2000. Oprac. B. Dziunikowski, A. Kreft, A. Zięba. Kraków 2009, s. 115, [foto]
Kronika Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej 2001-2010. Oprac. A. Kreft, A. Zięba, B. Bednarek. Kraków 2011, s.182-186, [foto]
Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 118
Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 846
Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 619
Marian Mięsowicz : życie i dzieło : 1907-1992. Red. A. Zalewska. Kraków 2007, 296 s., [foto]
Materiały Informacyjne [nr 1]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1968, s. 5.1-5.4
Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. [Z. 1]. Oprac. H. Sieński. Kraków 2018, s. 57-58, [foto]
50 [Pięćdziesiąt] lat Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk. Pod red. A. Hrynkiewicza. Kraków 2005, s. 160-164, 167, 177, 303, 306, 308, 344, 495, 526, 551, 665-667, [foto] (Monografie. Polska Akademia Umiejętności. Komisja Historii Nauki ; nr 9)
[Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1947/48]. Kraków 1947, s. 8-9
Sylwetki zmarłych członków Oddziału Krakowskiego Polskiej Akademii Nauk. [Red. t. L. Starkel]. Kraków 2002, s. 100-104
Śródka A.: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 3 : M-R. Warszawa 1997, s. 119-122, [foto]
Twarze Wydziału w latach 1952-2012. Red. J. Kajdański, M. Czekaj. [Kraków] 2012, s. 119-132, [foto]
Wacławik J.: Kronika Wydziału Górniczego 1919-1999. Kraków 1999, s.116
Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 232, [foto]
Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 625 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)

Artykuły

100-lecie urodzin prof. Mariana Mięsowicza. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2007, nr 173, s. 18, [foto]
Bajer M.: Ojciec, dziadek, mistrz : potomkowie prof. Mariana Mięsowicza. Forum Akademickie 2004, nr 3, s. 50-52, [foto]
Bartke J.: Wspomnienie o Profesorze Marianie Mięsowiczu (1907-1992). Postępy Fizyki 1993, T. 44, z. 5, s. 515-521
Białas A., Zalewski K.: Rozmowa z Marianem Mięsowiczem. W: Fizycy wspominają : zbiór 25 rozmów i wspomnień fizyków polskich opublikowanych pierwotnie w "Postępach Fizyki" i w "Kwartalniku Historii Nauki i Techniki". Red. A. M. Kobos. Kraków 2014, s. 287-2209, [foto]
Biuletyn Rektora [AGH] 1987, grudzień, s. 2-3
Biuletyn Rektora [AGH] 1991, 1 listopada, s. 3
Biuletyn Rektora [AGH] 1992, 15 kwietnia, s. 15
Gierula J.: Marian Mięsowicz. Nauka Polska 1965, nr 5, s. 33-37, [foto]
Kisielewska D.: 80 lat fizyki w AGH : [odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci profesora Mariana Mięsowicza]. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1999, nr 66/67, s. 32-34
Konieczna E.: Postaci AGH we wspomnieniach i anegdotach : Profesor Marian Mięsowicz. Miesiąc w Krakowie 2007, nr 11, s. 57-58, [foto]
Mięsowicz M.: Notatki autobiograficzne fizyka. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1987, nr 3-4, s. 544-599, [foto]
Mięsowicz M.: Rozmowa z Marianem Mięsowiczem. Rozm. K. Zalewski, A. Białas. Postępy Fizyki 1984, z. 1, s. 47-61, [foto]
Nowy M.: Cudowny świat fizyki : w setną rocznicę urodzin profesora Mariana Mięsowicza . Dziennik Polski 2007, nr 275 (24 XI 2007), s. [4], [foto] (Kronika Krakowska : Akademicki Dziennik Polski : Pismo Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa ; nr 324)
Oleś A.: Marian Mięsowicz - członek honorowy PTF [Polskiego Towarzystwa Fizycznego]. Postępy Fizyki 1988, T. 39, z. 2, s. 141-145, [foto]
Oleś A.: Wspomnienie o profesorze Marianie Mięsowiczu. Zeszyty Naukowe AGH ; nr 1543. [Seria] Fizyka 1993, z. 31, s. 36-40, [foto]
Pamięci wybitnym uczonym : Profesor Marian Mięsowicz 1907-1992. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1996, nr 29, s. 18
Podrzucki C.: Konwent Seniorów AGH w dwóch ostatnich kadencjach swej działalności. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 90, s. 7-8
Profesor Marian Mięsowicz (1907-1992). Acta Physica Polonica. B. 1992 Vol. B23, nr 5, s. 431-432 [nekr.]
Profesorowi Marianowi Mięsowiczowi w sześćdziesiątą rocznicę Jego urodzin Przyjaciele i Współpracownicy. Nukleonika 1968, T. 13, nr 1, [1] przed s. 1
Sieński H.: Członkowie Honorowi Stowarzyszenia Wychowanków AGH. Zasłużeni dla Akademii Górniczo-Hutniczej : tablice - pamięć wiecznie żywa - cz 14. Biuletyn AGH 2014, nr 78-79, s. 34-35
Sieński H.: Profesor Marian Mięsowicz : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 55. Biuletyn AGH 2018, nr 122, s. 31-34, [foto]
Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18

Inne

Na podstawie materiałów Sekretariatu Prorektora ds. Ogólnych AGH
Zarząd Cmentarzy Komunalnych. Internetowy Lokalizator Grobów [online] przeglądany 17.08.2016]. Dostępny w: http://www.rakowice.eu