Andrzej Władysław Oleś: Różnice pomiędzy wersjami

Z Historia AGH
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 8: Linia 8:
|death_date=18 stycznia 2014
|death_date=18 stycznia 2014
|fields=fizyka
|fields=fizyka
|function=Prorektor AGH (1981–1984)
|function=Prorektor AGH (1981–1984)
|faculty=Wydział Fizyki i Techniki Jądrowej
|faculty=Wydział Fizyki i Techniki Jądrowej
|awards=Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej
|awards=Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej
|dhc_year=1995
|dhc_year=1995
|dhc_reason=za wybitne osiągnięcia w dziedzinie fizyki, zwłaszcza za stworzenie szkoły fizyki ciała stałego, twórczy wkład w rozwój metod badawczych w tej specjalności i wyjątkowe zaangażowanie w kształcenie młodych fizyków, w uznaniu zasług dla Akademii Górniczo-Hutniczej i Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej
|dhc_reason=za wybitne osiągnięcia w dziedzinie fizyki, zwłaszcza za stworzenie szkoły fizyki ciała stałego, twórczy wkład w rozwój metod badawczych w tej specjalności i wyjątkowe zaangażowanie w kształcenie młodych fizyków, w uznaniu zasług dla Akademii Górniczo-Hutniczej i Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej
|honorAGH=Doktor Honoris Causa AGH
|name=Andrzej Władysław Oleś
|name=Andrzej Władysław Oleś
|honorific-suffix=
|native_name=
|native_name_lang=
|image_size=10764
|image_size=10764
|alt=
}}{{Funkcja
|caption=
|resting_place=
|resting_place_coordinates=
|other_names=
|residence=
|citizenship=
|nationality=
|workplaces=
|alma_mater=
|thesis_title=
|thesis_url=
|thesis_year=
|doctoral_advisor=
|academic_advisors=
|doctoral_students=
|notable_students=
|known_for=
|varia=
|author_abbrev_bot=
|author_abbrev_zoo=
|influences=
|influenced=
|signature=
|signature_alt=
|website=
|footnotes=
|spouse=
|children=
}}
{{Funkcja
|Stanowisko=Prorektor
|Stanowisko=Prorektor
|Jednostka=Akademia Górniczo-Hutnicza
|Jednostka=Akademia Górniczo-Hutnicza
Linia 60: Linia 28:
== Nota biograficzna ==
== Nota biograficzna ==


Urodził się w Krakowie 15 października 1923 roku. Zmarł 18 stycznia 2014. Pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.
Urodził się w Krakowie 15 października 1923 roku. Zmarł 18 stycznia 2014 roku. Pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.


Szkołę podstawową — tzw. ćwiczeniówkę skończył w Krakowie. Rodzina przeniosła się w 1936 roku do Kielc, gdzie chodził trzy lata do gimnazjum im. Jana Śniadeckiego. Następnie, z powodu wybuchu wojny, uczęszczał na tajne komplety gimnazjalne. Niedobór nauczycieli sprawił, iż fizykę prowadziła nauczycielka biologii, która fizyki raczej nie znała. Na ochotnika opracowywał kolejne zagadnienia z fizyki, by następnie je referować i wyjaśniać kolegom. To właśnie wtedy (jak sam mówi) rozmiłował się w fizyce. Dodatkowo, oprócz materiału licealnego poznawanego na tajnych kompletach uczył się języka francuskiego oraz łaciny. Złożył konspiracyjną maturę oraz zaczął działać w AK. Poszukując sensu życia podjął studia na tajnych kompletach filozofii na UJ. Do Krakowa jeździł na soboty i niedziele. W tygodniu pracował w Fabryce Marmurów, a kiedy pojawiła się w Kielcach możliwość uczęszczania na popołudniowe tajne zajęcia z matematyki wyższej z prof. Jerzym Pniewskim natychmiast zaczął z nich korzystać. Ofensywa radziecka zaskoczyła go w Krakowie, więc został zmuszony (względy działalności w AK) do powrotu do Kielc na piechotę. Kiedy doszły do Kielc wieści o naborze na UJ, drogę tę przeszedł jeszcze raz.
Szkołę podstawową — tzw. ćwiczeniówkę skończył w Krakowie. Rodzina przeniosła się w 1936 roku do Kielc, gdzie chodził trzy lata do gimnazjum im. Jana Śniadeckiego. Następnie, z powodu wybuchu wojny, uczęszczał na tajne komplety gimnazjalne. Niedobór nauczycieli sprawił, iż fizykę prowadziła nauczycielka biologii, która fizyki raczej nie znała. Na ochotnika opracowywał kolejne zagadnienia z fizyki, by następnie je referować i wyjaśniać kolegom. To właśnie wtedy (jak sam mówi) rozmiłował się w fizyce. Dodatkowo, oprócz materiału licealnego poznawanego na tajnych kompletach uczył się języka francuskiego oraz łaciny. Złożył konspiracyjną maturę oraz zaczął działać w AK. Poszukując sensu życia podjął studia na tajnych kompletach filozofii na UJ. Do Krakowa jeździł na soboty i niedziele. W tygodniu pracował w Fabryce Marmurów, a kiedy pojawiła się w Kielcach możliwość uczęszczania na popołudniowe tajne zajęcia z matematyki wyższej z prof. Jerzym Pniewskim natychmiast zaczął z nich korzystać. Ofensywa radziecka zaskoczyła go w Krakowie, więc został zmuszony (względy działalności w AK) do powrotu do Kielc na piechotę. Kiedy doszły do Kielc wieści o naborze na UJ, drogę tę przeszedł jeszcze raz.


Studiował na dwóch fakultetach Uniwersytetu Jagiellońskiego, filozofię ścisłą i fizykę.  
Studiował na dwóch fakultetach Uniwersytetu Jagiellońskiego, filozofię ścisłą i fizykę.  
Doktorat (1960), habilitacja (1967), prof. nadzw. (1974), prof. zw. (1984).


Od 1945 roku pracował jako asystent wolontariusz w Katedrze Filozofii UJ.  
Od 1945 roku pracował jako asystent wolontariusz w Katedrze Filozofii UJ.  


W 1948 roku podjął pracę w Zakładzie Fizyki II  na [[Wydział Górniczy|Wydziale Górniczym]]  Akademii Górniczej i otrzymał etat młodszego asystenta. Po habilitacji został mianowany Kierownikiem Zakładu Fizyki Fazy Skondensowanej, a cztery lata później został wicedyrektorem ds. dydaktycznych [[Międzyresortowy Instytut Fizyki i Techniki Jądrowej|Międzyresortowego Instytutu Fizyki i Techniki Jądrowej]]. W latach 1981-1984 był prorektorem AGH ds. Nauki.
W 1948 roku podjął pracę w Zakładzie Fizyki II  na [[Wydział Górniczy|Wydziale Górniczym]]  Akademii Górniczej i otrzymał etat młodszego asystenta. Po habilitacji został mianowany Kierownikiem Zakładu Fizyki Fazy Skondensowanej, a cztery lata później został wicedyrektorem ds. dydaktycznych [[Międzyresortowy Instytut Fizyki i Techniki Jądrowej|Międzyresortowego Instytutu Fizyki i Techniki Jądrowej]]. W latach 1981-1984 był prorektorem AGH ds. Nauki.
W 1960 roku na Uniwersytecie Łódzkim na podstawie pracy „Stosunek składowej elektronowo-fotonowej do składowej przenikliwej promieniowania kosmicznego na poziomie morza na wysokościach górskich”, napisanej pod kierunkiem profesora Mariana Mięsowicza, uzyskał stopień doktorata.
W 1967 roku na podstawie rozprawy „Oddziaływania pomiędzy magnetycznymi momentami atomowymi”, przedstawionej na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskał stopień doktora habilitowanego.
W 1984 roku otrzymał tytuł profesora.


Autor 26 prac z dziedziny fizyki jądrowej oraz 65 z fizyki ciała stałego, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Wykształcił 19 doktorów.
Autor 26 prac z dziedziny fizyki jądrowej oraz 65 z fizyki ciała stałego, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Wykształcił 19 doktorów.
Linia 79: Linia 51:


==== Odznaczenia i nagrody ====
==== Odznaczenia i nagrody ====
[[Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski]], [[Złoty Krzyż Zasługi]], [[Medal Komisji Edukacji Narodowej]], prestiżowa nagroda Senatu AGH im. Prof. Taklińskiego, Nagroda Państw. Rady ds. Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej i inne nagrody państwowe i resortowe
[[Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski]], [[Złoty Krzyż Zasługi]], [[Medal Komisji Edukacji Narodowej]], prestiżowa nagroda Senatu AGH im. Prof. Taklińskiego, Nagroda Państw. Rady ds. Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej i inne nagrody państwowe i resortowe


==== Bibliografia publikacji ====
==== Bibliografia publikacji ====
https://bpp.agh.edu.pl/autor/oles-andrzej-01549
 
https://badap.agh.edu.pl/autor/oles-andrzej-001549


== Źródła do biogramu ==  
== Źródła do biogramu ==  
==== Książki ====
==== Książki ====
* Dziunikowski B.: Kronika wydarzeń poprzedzających powstanie Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie : 1919-1991. Kraków 2001, s. 59 [i inne strony], [foto]
 
* Kronika wydarzeń poprzedzających powstanie Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie : 1919-1991. Oprac. B. Dziunikowski. Kraków 2001, s. 59 [i inne strony], [foto]
* Kronika Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej 1991-2000. Oprac. B. Dziunikowski, A. Kreft, A. Zięba. Kraków 2009, s. 113, 129-134, [foto]
* Kronika Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej 2001-2010. Oprac. A. Kreft, A. Zięba, B. Bednarek. Kraków 2011, s. 147-149, 197-207, [foto]
* Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Ed. 3. Warszawa 1993, s. 514
* Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Ed. 3. Warszawa 1993, s. 514
* Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.].  Ed. 1. Warszawa 1984, s. 693  
* Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.].  Ed. 1. Warszawa 1984, s. 693  
Linia 94: Linia 72:


==== Artykuły ====
==== Artykuły ====
* ''Dziennik Polski'' 2014, nr 16 (21 I 2014), s. A9 [nekr.]
* ''Dziennik Polski'' 2014, nr 16 (21 I 2014), s. A9 [nekr.]
* ''Dziennik Polski'' 2014, nr 17 (22 I 2014), s. A11 [nekr.]
* ''Dziennik Polski'' 2014, nr 17 (22 I 2014), s. A11 [nekr.]
Linia 101: Linia 80:
* Oleś A.: Andrzej Oleś - moje drogi... ''Biuletyn AGH'' 2008, nr 11, s. 14-17, [foto]
* Oleś A.: Andrzej Oleś - moje drogi... ''Biuletyn AGH'' 2008, nr 11, s. 14-17, [foto]
* Podrzucki C.: Konwent Seniorów AGH w dwóch ostatnich kadencjach swej działalności. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 2001, nr 90, s. 7-8
* Podrzucki C.: Konwent Seniorów AGH w dwóch ostatnich kadencjach swej działalności. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 2001, nr 90, s. 7-8
* [[Media:Tablice - Andrzej Oles. Biuletyn AGH nr 131.pdf|Sieński H.: Profesor Andrzej Oleś : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 62. ''Biuletyn AGH'' 2018, nr 131, s. 20-23, [foto]]]
* Wierzbanowski K.: Nadanie sali wykładowej imienia Profesora Andrzeja Olesia. ''Biuletyn AGH'' 2014, nr 78-79, s. 13-15, [foto]
* Wierzbanowski K.: Nadanie sali wykładowej imienia Profesora Andrzeja Olesia. ''Biuletyn AGH'' 2014, nr 78-79, s. 13-15, [foto]
* Wierzbanowski K.: Sesja Naukowa z okazji 50-lecia pracy w AGH Profesora Andrzeja Olesia. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1998, nr 60, s. 18
* Wierzbanowski K.: Sesja Naukowa z okazji 50-lecia pracy w AGH Profesora Andrzeja Olesia. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1998, nr 60, s. 18
Linia 108: Linia 88:


==== Inne ====
==== Inne ====
* Na podstawie materiałów Sekretariatu Prorektora ds. Ogólnych AGH
* Na podstawie materiałów Sekretariatu Prorektora ds. Ogólnych AGH


Aktualna wersja na dzień 08:41, 27 lut 2023

Andrzej Władysław Oleś
Andrzej Oles.jpg
Nazwisko Oleś
Imię / imiona Andrzej Władysław
Tytuły / stanowiska Prof. zw. dr hab.
Tytuły honorowe AGH Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia 15 października 1923
Miejsce urodzenia Kraków
Data śmierci 18 stycznia 2014
Dyscyplina/specjalności fizyka
Pełnione funkcje Prorektor AGH (1981–1984)
Wydział Wydział Fizyki i Techniki Jądrowej
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH 1995
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH za wybitne osiągnięcia w dziedzinie fizyki, zwłaszcza za stworzenie szkoły fizyki ciała stałego, twórczy wkład w rozwój metod badawczych w tej specjalności i wyjątkowe zaangażowanie w kształcenie młodych fizyków, w uznaniu zasług dla Akademii Górniczo-Hutniczej i Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej
Odznaczenia i nagrody Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej
FunkcjeGdzieoddo
ProrektorAGH19811984

Prof. zw. dr hab. Andrzej Władysław Oleś (1923–2014)

Dyscyplina/specjalności: fizyka

Nota biograficzna

Urodził się w Krakowie 15 października 1923 roku. Zmarł 18 stycznia 2014 roku. Pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.

Szkołę podstawową — tzw. ćwiczeniówkę skończył w Krakowie. Rodzina przeniosła się w 1936 roku do Kielc, gdzie chodził trzy lata do gimnazjum im. Jana Śniadeckiego. Następnie, z powodu wybuchu wojny, uczęszczał na tajne komplety gimnazjalne. Niedobór nauczycieli sprawił, iż fizykę prowadziła nauczycielka biologii, która fizyki raczej nie znała. Na ochotnika opracowywał kolejne zagadnienia z fizyki, by następnie je referować i wyjaśniać kolegom. To właśnie wtedy (jak sam mówi) rozmiłował się w fizyce. Dodatkowo, oprócz materiału licealnego poznawanego na tajnych kompletach uczył się języka francuskiego oraz łaciny. Złożył konspiracyjną maturę oraz zaczął działać w AK. Poszukując sensu życia podjął studia na tajnych kompletach filozofii na UJ. Do Krakowa jeździł na soboty i niedziele. W tygodniu pracował w Fabryce Marmurów, a kiedy pojawiła się w Kielcach możliwość uczęszczania na popołudniowe tajne zajęcia z matematyki wyższej z prof. Jerzym Pniewskim natychmiast zaczął z nich korzystać. Ofensywa radziecka zaskoczyła go w Krakowie, więc został zmuszony (względy działalności w AK) do powrotu do Kielc na piechotę. Kiedy doszły do Kielc wieści o naborze na UJ, drogę tę przeszedł jeszcze raz.

Studiował na dwóch fakultetach Uniwersytetu Jagiellońskiego, filozofię ścisłą i fizykę.

Od 1945 roku pracował jako asystent wolontariusz w Katedrze Filozofii UJ.

W 1948 roku podjął pracę w Zakładzie Fizyki II na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej i otrzymał etat młodszego asystenta. Po habilitacji został mianowany Kierownikiem Zakładu Fizyki Fazy Skondensowanej, a cztery lata później został wicedyrektorem ds. dydaktycznych Międzyresortowego Instytutu Fizyki i Techniki Jądrowej. W latach 1981-1984 był prorektorem AGH ds. Nauki.

W 1960 roku na Uniwersytecie Łódzkim na podstawie pracy „Stosunek składowej elektronowo-fotonowej do składowej przenikliwej promieniowania kosmicznego na poziomie morza na wysokościach górskich”, napisanej pod kierunkiem profesora Mariana Mięsowicza, uzyskał stopień doktorata.

W 1967 roku na podstawie rozprawy „Oddziaływania pomiędzy magnetycznymi momentami atomowymi”, przedstawionej na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskał stopień doktora habilitowanego.

W 1984 roku otrzymał tytuł profesora.

Autor 26 prac z dziedziny fizyki jądrowej oraz 65 z fizyki ciała stałego, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Wykształcił 19 doktorów.

Członek oraz wiceprezes (przez trzy kadencje) Polskiego Towarzystwa Fizycznego PTF, a także członek Action Committee of Applied Physics and Physics in Industry of the European Physical Society ACAPPY. Organizator konferencji krajowych i międzynarowych, m.in. „Fizyka dla przemysłu” oraz „Physics for Industry, Industry for Physics”.

Członek korespondent PAU od 1999 roku. Doktor honoris causa AGH 1995.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, prestiżowa nagroda Senatu AGH im. Prof. Taklińskiego, Nagroda Państw. Rady ds. Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej i inne nagrody państwowe i resortowe

Bibliografia publikacji

https://badap.agh.edu.pl/autor/oles-andrzej-001549

Źródła do biogramu

Książki

  • Kronika wydarzeń poprzedzających powstanie Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie : 1919-1991. Oprac. B. Dziunikowski. Kraków 2001, s. 59 [i inne strony], [foto]
  • Kronika Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej 1991-2000. Oprac. B. Dziunikowski, A. Kreft, A. Zięba. Kraków 2009, s. 113, 129-134, [foto]
  • Kronika Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej 2001-2010. Oprac. A. Kreft, A. Zięba, B. Bednarek. Kraków 2011, s. 147-149, 197-207, [foto]
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Ed. 3. Warszawa 1993, s. 514
  • Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Ed. 1. Warszawa 1984, s. 693
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Ed. 2. Warszawa 1989, s. 940
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 257-258, [foto]
  • Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 5 : Suplement A - Ż. Red. nauk. J. Kapuścik. - Warszawa 2006, s. 610-611, [foto]

Artykuły

  • Dziennik Polski 2014, nr 16 (21 I 2014), s. A9 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2014, nr 17 (22 I 2014), s. A11 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2014, nr 18 (23 I 2014), s. A10 [nekr.]
  • Łużny W.: Jubileusz Profesora Andrzeja Olesia. Biuletyn AGH 2008, nr 11, s. 14, 32, [foto]
  • Nizioł J.: Jubileusz 80-lecia urodzin Profesora Andrzeja Olesia. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2003, nr 123, s. 6-7, [foto]
  • Oleś A.: Andrzej Oleś - moje drogi... Biuletyn AGH 2008, nr 11, s. 14-17, [foto]
  • Podrzucki C.: Konwent Seniorów AGH w dwóch ostatnich kadencjach swej działalności. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 90, s. 7-8
  • Sieński H.: Profesor Andrzej Oleś : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 62. Biuletyn AGH 2018, nr 131, s. 20-23, [foto]
  • Wierzbanowski K.: Nadanie sali wykładowej imienia Profesora Andrzeja Olesia. Biuletyn AGH 2014, nr 78-79, s. 13-15, [foto]
  • Wierzbanowski K.: Sesja Naukowa z okazji 50-lecia pracy w AGH Profesora Andrzeja Olesia. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1998, nr 60, s. 18
  • [Protokół z Posiedzenia Senatu AGH... 27.09.1995], s. 1, 5
  • Wybitny uczony, niezwykły fizyk : doktorat honoris causa prof. Andrzeja Olesia. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1995, nr 22, s. 12-13, 2 s. okł., [foto]
  • Wydarzenia w AGH : jubileusz profesora Andrzeja Olesia. Vivat Akademia : AGH 2009, nr 2, s. 14, [foto]

Inne

  • Na podstawie materiałów Sekretariatu Prorektora ds. Ogólnych AGH
Źródło: „http://historia.agh.edu.pl/mediawiki/index.php?title=Andrzej_Władysław_Oleś&oldid=76187”