Andrzej Adolf Stanisław Bolewski

Andrzej Adolf Stanisław Bolewski
Nazwisko	Bolewski
Imię / imiona	Andrzej Adolf Stanisław
Tytuły / stanowiska	Prof. zw. dr hab. inż.
Tytuły honorowe AGH	Zasłużony dla AGH, Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia	17 lipca 1906
Miejsce urodzenia	Małogoszcz
Data śmierci	29 października 2002
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	mineralogia, petrografia, surowce mineralne
Pełnione funkcje	Prorektor AGH (1951–1952), (1961–1964)
Wydział	Wydział Geologiczno-Poszukiwawczy
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH	1984
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH	za wybitne zasługi dla rozwoju mineralogii i petrografii, dla tworzenia podstaw naukowych gospodarki surowcami mineralnymi, a także wysoko ceniąc działalność w odbudowie i rozbudowie Uczelni, w utrzymaniu Jej konspiracyjnego życia podczas ciężkich lat okupacji
Odznaczenia i nagrody	Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski
Funkcje Gdzie od do Prorektor AGH 1951 1952 Prorektor AGH 1961 1964

Prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Adolf Stanisław Bolewski (1906–2002)

Dyscyplina/specjalności: mineralogia, petrografia, surowce mineralne

Nota biograficzna

Urodził się 17 lipca 1906 roku w Małogoszczy (woj. kieleckie), zmarł 29 października 2002 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Ukończył studia na Wydziale Górniczym AG w Krakowie w 1931 roku.

Pracę w Akademii Górniczej - w Zakładzie Mineralogii Wydziału Górniczego - podjął, jako młodszy asystent, w 1928 roku. W Akademii uzyskał wszystkie stopnie i tytuły naukowe: doktorat na Wydziale Górniczym (1935), habilitacja (1939). Od 1945 roku pełnił funkcję zastępcy profesora, od 1946 roku profesora nadzwyczajnego, od 1951 roku profesora zwyczajnego.

W latach 1945–1969 był Kierownikiem Katedry Mineralogii i Petrografii początkowo na Wydziale Górniczym, a później na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym, w latach 1969–1976 prof. zw. Zakładu Mineralogii i Geochemii Instytutu Mineralogii i Złóż Surowców Mineralnych.

Dwukrotnie był Prorektorem AGH ds. Nauki (1951-1952 i 1961-1964).

W latach 1948-1954 był członkiem Komisji Bibliotecznej Biblioteki Głównej AGH. Aktywnie działał w Stowarzyszeniu Wychowanków AGH.

W listopadzie 1939 roku aresztowany podczas tzw. Sonderaktion Krakau i więziony w KZ Sachsenchausen i KZ Dachau. W grudniu 1940 roku został zwolniony z obozu. Po powrocie do Krakowa w 1940 roku współorganizował konspiracyjną AG oraz tajne kształcenie młodych pracowników nauki.

Po wojnie doradca naukowy Grupy Operacyjnej KERM „Dolny Śląsk”, pełnomocnik do spraw organizacji administracji polskiej na Dolnym Śląsku, współpracownik naukowy Biura Prac Kongresowych MSZ, doradca delegacji polskiej na konferencjach międzynarodowych w Poczdamie, Moskwie i Pradze, na których ustalano granice Polski.

W 1950 roku pełnomocnik Ministra Oświaty do spraw organizacji Wydziału Górniczego Politechniki Śląskiej, później członek komisji do spraw reorganizacji studiów geologicznych w Polsce. Członek korespondent PAN (1952). Prezes Centralnego Urzędu Geologii i organizator państwowej służby geologicznej (1952–1957). Z jego inicjatywy powołano miesięcznik "Przegląd Geologiczny". Przedstawiciel Polski z głosem stanowiącym w CNMMN International Mineralogical Association (1960-1987), członek The Mineralogical Society, członek Society Francaise de Mineralogie et la Cristallographie, członek International Commission on the History of Geological Science-INHIGEO. Współzałożyciel, wieloletni prezes i członek honorowy Polskiego Towarzystwa Mineralogicznego. Członek rzeczywisty PAN i PAU, organizator i wieloletni przewodniczący Komisji Nauk Geologicznych i Komisji Nauk Mineralogicznych PAN w Krakowie. Członek Honorowy Stowarzyszenia Wychowanków AGH.

Doktor honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej w 1984 roku i Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Autor ponad 100 rozpraw i artykułów, autor licznych podręczników akademickich z zakresu mineralogii oraz petrografii, surowców mineralnych, geologii gospodarczej, metod badań minerałów i skał. Uzyskał kilkanaście patentów.

W budynku Głównym A-0 na parterze znajdują się sala i tablica jemu poświęcone.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, Medal Rodła, Odznaka Grunwaldzka, Krzyż Oświęcimski, Medal im. Mikołaja Kopernika. Honorowy tytuł górniczy — górniczy dyrektor generalny.

Źródła do biogramu

Książki

• Andrzej Bolewski - mineralog, geolog gospodarczy, ekspert poczdamskiej konferencji. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, s. 126-135
• Andrzej Bolewski. W: Manecki A.: Ludzie nauk o Ziemi i Kosmosie : z wydarzeniami lat minionych tle. Kraków 2023, s. 249-254
• Bolewski A.: Moje życie - moja praca. Kraków 1996, 407, [1] s.
• Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 76
• Informator Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica. Red. W. Longa, K. Norwicz. Kraków 1997, s. 67
• Katedra Mineralogii, Petrografii i Geochemii Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie 1919-2000. Red. T. Ratajczak, A. Skowroński, T. Szydłak. Kraków 2009, s. 47-49, [foto]
• Konieczna E.: Postaci AGH we wspomnieniach i anegdotach. Kraków 2008, s. 62-65, [foto]
• Konieczna E.: Ziemskie wędrówki : nauki o ziemi w Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków 2020, s. 143, 154-159, [foto]
• Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 19
• Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Warszawa 1993, s. 66
• Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. zespół. L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 111
• Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół. L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 78
• Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 2019. Oprac. H. Sieński. Kraków 2019, s. 27-30, [foto]
• Paczyńska I.: Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych. Kraków 2019, s. 19-848
• Profesor Andrzej Bolewski (1906-2002) : uczony, pedagog, organizator nauki, działacz : księga pamiątkowa w 100 lecie urodzin. Kraków 2006, 103 s.
• [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1946/47]. Kraków 1946, s. 15-16
• [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1947/48]. Kraków 1947, s. 8
• Słownik biograficzny techników polskich. Z. 17. Red. J. Piłatowicz. Warszawa 2006, s. 18-20, [foto]
• Tyrański W.: Kto jest kim w Krakowie : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku). Kraków 2000, s. 34-35
• Wacławik J.: Kronika Wydziału Górniczego 1919-1999. Kraków 1999, s. 112
• Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 34-35, [foto]
• Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 1 : A – G. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa 1998, s. 144
• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska 1946-2016. Red. M. Manecki, E. Hycnar. Kraków 2016, s. 15, 52-53, 207, [foto]
• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej : "Wydział wczoraj i dziś", Kraków 28 i 29 czerwca 2001 roku : Jubileusz 50-lecia. [AGH]. Red. K. Pietsch i R. Semyrka. [Kraków 2001], s. 27, [foto]
• Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 272-274, [foto]
• Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 620 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
• Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Gliwice 1999, s. 21

Artykuły

• 70th anniversary of Professor Andrzej Bolewski president of the Mineralogical Society of Poland. Mineralogia Polonica 1976, Vol. 7, nr 2, s. 3-4
• 85 [Osiemdziesiąta piąta] rocznica urodzin Profesora Andrzeja Bolewskiego. Biuletyn Rektora 1991, 1 lipca, s. 4-8
• [90-lecie urodzin prof. dr. hab. inż. Andrzeja Bolewskiego] : daty ważniejszych wydarzeń z życia prof. dr. hab. inż. Andrzeja Bolewskiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1996 nr 32/33, s. 31-34, [foto]
• Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2019, numer specjalny 212, s. 32, [foto]
• Biuletyn Rektora [AGH] 1984, marzec, s. 9-10
• Biuletyn Rektora [AGH] 1985, grudzień, s. 7
• Biuletyn Rektora [AGH] 1991, 1 listopada, s. 3
• Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 6-7, s. 5-8
• Goetel W.: Andrzej Bolewski. Nauka Polska 1966, nr 5, s. 47-50
• Górecka N., Górecki W.: Laureaci Medalu im. Karola Bohdanowicza : Andrzej Bolewski. Polish Journal of Mineral Resources 2006, Vol. 10, wyd. spec., s. 171, 190, [foto]
• Jubileusz 90-lecia urodzin Prof. dr hab. inż. Andrzeja Bolewskiego : personalia. Przegląd Górniczy 1996, T. 52, nr 12, s. 36-37, [foto]
• Kleczkowski A. S.: Geolodzy dla dobra Akademii Górniczo-Hutniczej (do 1949 roku Akademii Górniczej). Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 96, s. 6-9
• Konieczna E.: Postaci AGH we wspomnieniach i anegdotach : Profesor Andrzej Bolewski. Miesiąc w Krakowie 2007, nr 2, s. 52-53, [foto]
• Korzec M.: Zasłużony dla AGH : wystawa w Muzeum Historii AGH w 100 rocznicę urodzin Profesora Andrzeja Bolewskiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2006 nr 159, s. 6
• Manecki A.: Andrzej Bolewski 1906-2002 : wspomnienia. Przegląd Geologiczny 2003, T., nr 2, s. 112-114, [foto]
• Manecki A.: Profesor Andrzej Bolewski 1906-2002. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 110, s. 3-4, [foto]
• Narębski W.: Polish Mineralogy 2006 : a scientific conference commemorating the centenary of the birth of Professor Andrzej Bolewski (Cracow, 18-20 September 2006). Mineralogia Polonica 2006, Vol. 37, no. 2, s. 155-158, [foto]
• Odszedł od nas Profesor Andrzej Bolewski. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 110, s. 2 [okł.], [foto]
• Poborski J.: Wspomnienia starego inżyniera górniczego z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie : reminiscencje pojubileuszowe... w oczach innych. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 8-9, s. 24-26
• Podrzucki C.: Konwent Seniorów AGH w dwóch ostatnich kadencjach swej działalności. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 90, s. 7-8
• Pytko S.: Największe osiągnięcie naukowców AGH po II Wojnie Światowej : pamięci naszych Profesorów Geologów. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2005, nr 141, s. 18-20
• Ratajczak T.: Setna rocznica urodzin Profesora Andrzeja Bolewskiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2006, nr 159, s. 21-23, [foto]
• Ratajczak T.: Tablica pamiątkowa ku czci Profesora Andrzeja Bolewskiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2007, nr 172, s. 18, [foto]
• Sass- Gustkiewicz M.: Spotkanie z emerytowanymi pracownikami dydaktycznymi Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 96, s. 16-17
• Sieński H.: Członkowie Honorowi Stowarzyszenia Wychowanków AGH. Zasłużeni dla Akademii Górniczo-Hutniczej : tablice - pamięć wiecznie żywa - cz 14. Biuletyn AGH 2014, nr 78-79, s. 34-35
• Sieński H.: Profesor Andrzej Bolewski : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 65. Biuletyn AGH 2019, nr 134, s. 22-26, [foto]
• Stoch L.: Rola profesora Andrzeja Bolewskiego w kształtowaniu się nowoczesnej ceramiki w Polsce : referat wygłoszony na uroczystym posiedzeniu Komisji Nauk Ceramicznych Oddz. PAN w Krakowie, poświęconym Profesorowi Andrzejowi Bolewskiemu, które odbyło się w AGH w dniu 21.10.1999. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1999, nr 73, s. 13-14
• Stoch L., Kurdowski W.: Rola Profesora Andrzeja Bolewskiego w rozwoju nowoczesnej ceramiki w Polsce. Materiały Ceramiczne 2006, R. 54, nr 2, s. 73-75, [foto]
• Sylwetki polskiej geologii : [Andrzej Bolewski, 60-lecie urodzin]. Przegląd Geologiczny 1966, nr 12, s. 558
• Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
• Tyszownicka G.: 61. Rocznica aresztowania profesorów w tzw. Sonderaktion Krakau. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 200, nr 84, s. 2-3, [foto]
• Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18
• Z żałobnej karty : [Profesor Andrzej Bolewski]. Materiały Ceramiczne 2002, R. 54, nr 4, s. 159-160, [foto]

Inne

• Aleksandrowicz S. W.: Andrzej Bolewski [audycja radiowa]. [Prowadzący] red. J. Stępień. Kraków, Producent: Radio Kraków S.A. [wyemitowano 23.09.2018]. Dostępny w: http://www.radiokrakow.pl/audycje/w-kregu-nauki/audycja-z-dn23092018-r/ [10.12.2019]
• "Zasłużony dla AGH". Wspomnienie o prof. dr. hab. inż Andrzeju Bolewskim (1906-2002) w 100 rocznicę jego Urodzin [17 października 2006]. [Zaproszenie na otwarcie wystawy],[foto]
• ZNANE OSOBY ZWIĄZANE Z INSTYTUTEM GEOLOGII STOSOWANEJ [online] [przeglądany 18.11.2021]. Dostępny w: https://www-arch.polsl.pl/Wydzialy/RG/rg7/Strony/Znane_osoby_IGS.aspx