Franciszek Bieda
Franciszek Bieda | |
---|---|
Nazwisko | Bieda |
Imię / imiona | Franciszek |
Tytuły / stanowiska | Prof. dr hab. |
Data urodzenia | 17 grudnia 1896 |
Miejsce urodzenia | Sowliny |
Data śmierci | 20 września 1982 |
Dyscyplina/specjalności | paleontologia, otwornice kenozoiczne |
Wydział | Wydział Geologiczno-Poszukiwawczy
|
Odznaczenia i nagrody | Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski |
Prof. dr hab. Franciszek Bieda (1896–1982)
Dyscyplina/specjalności: paleontologia, otwornice kenozoiczne, geologia
Nota biograficzna
Urodził się 17 grudnia 1896 roku w Sowlinach koło Limanowej. Zmarł 20 września 1982 roku. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
W latach 1906-1916 uczęszczał do gimnazjum w Nowym Sączu. W trakcie nauki, w 1914 roku, wstąpił ochotniczo do Legionów i walczył w ich szeregach do 1917 roku. Odniósł poważną ranę. W 1916 roku zdał maturę. Po pierwszej wojnie światowej studiował geologię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia ukończył w 1921 roku i został asystentem na UJ. W 1922 roku uzyskał tytuł doktora na podstawie pracy o numulitach fliszu karpackiego. W 1922 roku został mianowany starszym asystentem pracowni. W latach 1929–1931 przebywał we Francji, Austrii i Szwajcarii na stypendium. Wynikiem studiów zagranicznych było ukończenie pracy habilitacyjnej i uzyskanie w 1931 roku tytułu docenta. W 1935 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym. Z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej udał się na tułaczkę na wschód, skąd powrócił późną jesienią do Krakowa. Przez cały okres okupacji pracował w krakowskiej filii Instytutu Geologicznego w Warszawie.
Po wyzwoleniu Krakowa został kierownikiem Zakładu Geologii UJ. Funkcję tę pełnił do końca 1945 roku. W 1946 roku został mianowany profesorem zwyczajnym, a na UJ pracował do 1951 roku. Od 1 września 1947 toku kierował geologią w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, gdzie doprowadził do utworzenia Wydziału Przyrodniczo-Geograficznego, którego został dziekanem w 1948 roku, piastując tę funkcję do lutego 1951 roku.
W 1951 roku, w wyniku przeniesienia geologii z UJ na AGH, został kierownikiem Katedry i Zakładu Paleontologii II Wydziału Geologiczno-Mierniczego AGH. W 1952 roku, w wyniku reorganizacji struktury AGH, został kierownikiem Katedry Paleontologii Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego.
W 1967 roku przeszedł na emeryturę.
Autor ponad 100 publikacji, recenzji i referatów.
W okresie międzywojennym był sekretarzem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej przy UJ. Był stałym członkiem Francuskiego Towarzystwa Geologicznego w Paryżu. W latach 1951-1957 był przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Geologicznego, a od 1955 roku Redaktorem Rocznika Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
Odznaczenia i nagrody
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Niepodległości, nagrody Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Polskiej Akademii Nauk, Złota Odznaka Centralnego Urzędu Geologicznego
Źródła do biogramu
Książki
- Franciszek Bieda. W: Manecki A.: Ludzie nauk o Ziemi i Kosmosie : z wydarzeniami lat minionych tle. Kraków 2023, s. 25-26
- Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 5 - 2022. Oprac. H. Sieński. Kraków 2022, s. 20-22, [foto]
- [Skład Osobowy AGH … 1951/52]. Kraków 1952, s. 52, 59
- [Skład Osobowy AGH … 1952/53]. Kraków 1953, s. 64
- Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 24
- Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska 1946-2016. Red. M. Manecki, E. Hycnar. Kraków 2016, s. 208-209
Artykuły
- Krach W.: Franciszek Bieda 1896-1982. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 1984, vol. 54, nr 3/4, s. 411-419, [foto]
- Wójcik Z. J.: Franciszek Bieda (1896-19820. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1984, nr 1, s. 199-204, [foto]
Inne
- biografik.up.krakow.pl/wp-content/foto/Bieda_Fr... [online] [przeglądany 22.03.2021]. Dostępny w: http://biografik.up.krakow.pl/?p=278
- Franciszek Bieda – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 1.12.2020]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Bieda
- Bieda Franciszek - Encyklopedia PWN - źródło wiarygodnej i ...[online] [przeglądany 1.12.2020]. Dostępny w: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Bieda-Franciszek;3877270.html
- Franciszek Bieda - Szkolnictwo.pl [online] [przeglądany 1.12.2020]. Dostępny w: https://www.szkolnictwo.pl/szukaj,Franciszek_Bieda
- Bieda Franciszek - Zakopane[online] [przeglądany 1.12.2020]. Dostępny w: https://z-ne.pl/t,haslo,304,bieda_franciszek.html
- Historia - Strona Glowna Zakladu Stratygrafii i Geologii ... [online] [przeglądany 1.12.2020]. Dostępny w: http://www.zsg.agh.edu.pl/historia.php
- Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy Lokalizator Grobów [online] [przeglądany 1.12.2020]. Dostępny w: http://www.rakowice.eu/