Andrzej Manecki

Andrzej Manecki
Nazwisko	Manecki
Imię / imiona	Andrzej
Tytuły / stanowiska	Prof. dr hab. inż.
Tytuły honorowe AGH	Profesor Honorowy AGH
Data urodzenia	8 września 1933
Miejsce urodzenia	Kraków ;
Dyscyplina/specjalności	górnictwo i geologia inżynierska, geologia, geochemia, mineralogia, ochrona środowiska, petrografia
Pełnione funkcje	Dziekan Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego AGH (1984–1990)
Wydział	Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska ;
Odznaczenia i nagrody	Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Państwowa Nagroda I stopnia

Prof. dr hab. inż. Andrzej Manecki (1933–)

Dyscyplina/specjalności: górnictwo i geologia inżynierska, geologia, geochemia, mineralogia, ochrona środowiska, petrografia

Nota biograficzna

Urodził się 8 września 1933 roku w Krakowie.

W 1951 roku ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie.

W 1952 roku rozpoczął studia na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym AGH, które ukończył w 1957 roku

W 1957 roku rozpoczął pracę asystenta w Zakładzie Petrografii Katedry Mineralogii i Petrografii Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego AGH.

W 1964 roku na podstawie pracy "Polimetaliczne żyły okolicy Radzimowic", której promotorem był profesor Andrzej Bolewski, uzyskał stopień doktora.

W 1968 roku na postawie rozprawy "Studium mineralogiczno-petrograficzne polimetalicznych żył okolicy Wojcieszowa (Dolny Śląsk) uzyskał stopień doktora habilitowanego.

W 1978 roku został profesorem nadzwyczajnym.

W larach 1985-1989 był kierownikiem Zakładu Geologii Gospodarczej i Ochrony Złóż.

W 1989 roku otrzymał tytuł profesora.

W latach 1984-1990 był dziekanem Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego. Dokonał wówczas reorientacji kierunków naukowych i dydaktycznych wzmacniając w profilu kształcenia ochronę środowiska i geofizykę stosowaną, co znalazło wyraz w zmianie nazwy wydziału na Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. oraz w nowych programach dydaktycznych.

W latach 1991-2002 był kierownik Zakładu Mineralogii, Petrografii i Geochemii.

W latach 1992-1994 kierował w AGH polskim zespołem w polsko-amerykańskim grancie dotyczącym zmian geochemii środowiska pod wpływem kwaśnych opadów, a wyniki były publikowane i prezentowane na konferencjach w USA.

Zorganizował i przez kilka lat kierował Podyplomowym Studium Przygotowania Kadr do Badań Geologicznych za Granica.

Autor około 180 publikacji.

Promotor 9 prac doktorskich.

Zainicjował pierwsze w Polsce badania mineralogiczno-petrograficzne degradacji kamieni budowlanych na przykładzie krakowskich zabytków architektury.

W latach 1980/1981 kierował pracami nad raportem w sprawie szkodliwego oddziaływania Huty Aluminium w Skawinie. Raport ten był był podstawą decyzji Rządy do zamknięcia Huty.

W latach 1995-2000 był kierownikiem Zakładu Sozologii w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energia PAN.

Przez wiele lat pełnił funkcję przewodniczącego naukowej Rady Ochrony Środowiska w Krakowie.

Od 1984 roku - przez wiele lat - kierował w AGH zespołem do badań geologicznych, mineralogiczno-petrograficznych i geochemicznych w Arktyce. Współorganizował ekspedycje naukowe na Spitsbergen, a w latach 1984, 1985 i 1988 był kierownikiem.

Przewodniczący rady naukowej: Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi (Oddział w Krakowie) 1993–, Polskiego Klubu Ekologicznego 1980–1988, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Ochrony Środowiska 1998–.

W zakresie mineralogii i petrografii ma znaczne osiągnięcia w badaniach składu mineralnego materii kosmicznej. W latach 1974-1988 był przedstawicielem Polski w Komisji Kosmomineralogii IMA.

Od 1988 roku reprezentował Polskę z głosem stanowiącym w International Mineralogical Association, w CNMMN,był przewodniczącym Komitetu Nauk Mineralogicznych przy VII Wydziale PAN i redaktorem naczelnym wydawanych w PAN "Pracach Mineralogicznych".

Członek Komisji Kosmomineralogii Międzynarodowej Asocjacji Mineralog. IMA (przedstawiciel Polski) w latach 1974–1988, Komisji Nowych Minerałów i Nazw Minerałów IMA (przedstawiciel Polski 1988), Komisji Historii i Dokumentacji Badań Polarnych PAN (przew. 1991–), Komisji Gospodarki Surowcami Mineralnymi (czł. prezydium 1991–1998), Komitetu Nauk Mineralogicznych PAN (przewodniczący 1993–).

Profesor Honorowy AGH 2015 (za wybitne osiągnięcia naukowe o charakterze intersdyscyplinarnym z zakresu mineralogii z kosmomineralogią, geologii Arktyki, ochrony środowiska, za rozwój kadry naukowej, działalność organizacyjną i dydaktyczną na rzecz Uczelni i polskiego środowiska naukowego, oraz promocję AGH w Polsce i na świecie).

W 2017 roku został uhonorowany przez międzynarodowy zespół badaczy pod kierownictwem prof. Adama Pieczki, nadaniem nazwy maneckiit nowo odkrytemu minerałowi.

W 2023 roku otrzymał odznakę Honoris Gratia za wybitne zasługi dla Krakowa.

Działalność naukowo-badawcza: modelowe eksperymenty wymiany jonowej w skaleniach; badania minerałów w meteorytach i szkliw w kosmicznych pyłach; wyznaczenie strukturalnych kryteriów odróżniania szkliw ziemskich od kosmicznych; opracowanie i realizacja programu badań mineralogiczno-geochemicznych i geologiczno-kartograficznych SW Ziemi Wedel Jarlsberga na Spitsbergenie (kierownik 3 wypraw polarnych 1984, 1985, 1988); zapoczątkowanie i rozwój nowego kierunku — aeromineralogii; propozycja zmodyfikowanej klasyfikacji pyłów atmosferycznych; rekultywacja gleb (Skawina); pyłowe zanieczyszczenia lodowców (Andy, Cordillera Blanca, Spitsbergen).

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1978), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2003), Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal im. Karola Bohdanowicza (najwyższe wyróżnienie Towarzystwa Geosynoptyków „Geos”), sześciokrotnie Ministra Edukacji Narodowej (indywidualne i zespołowe) 1971–1994, Honoris Gratia, Państwowa Nagroda I stopnia

Bibliografia publikacji

https://badap.agh.edu.pl/autor/manecki-andrzej-002163

Źródła do biogramu

Książki

Katedra Mineralogii, Petrografii i Geochemii Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie 1919-2009. Red. T. Ratajczak, A. Skowroński, T. Szydłak. Kraków 2009, s. 52-54, [foto]
Konieczna E.: Ziemskie wędrówki : nauki o ziemi w Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków 2020, s. 1434-258
Kronika i spis absolwentów Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica 1919-1979. T. 1. Pion górniczy. Kraków 1979, s. 195
Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, 261 s.
Prof. Andrzej Manecki Profesorem Honorowym Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kraków 2015, 29, [1] s.
[Skład Osobowy AGH … 1957/58]. Kraków 1958, s. 106
Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 220-221, [foto]
Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 3 : M–R. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa 2000, s. 77, [foto]
Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska 1946-2016. Red. M. Manecki, E. Hycnar. Kraków 2016, s. 24, 53-54, [foto]

Artykuły

Czy naukowcy z AGH znajdą ropę i gaz na Spitsbergenie? [wypowiedź prof. Andrzeja Maneckiego]. Dziennik Polski 2009, nr 149 (27-28 VI 2009), s. A5
Górecka N., Górecki W.: Laureaci Medalu im. Karola Bohdanowicza : Andrzej Manecki. Polish Journal of Mineral Resources 2006, Vol. 10, wyd. spec., s. 171, 195-196, [foto]
Laureat Medalu im. Karola Bohdanowicza - prof. dr hab. inż Andrzej Manecki. Polish Journal of Mineral Resources 2004, Vol. 8, s. 219-223, [foto]
Manecki A.: Fragmenty wystąpienia profesora Andrzeja Maneckiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2004 nr 126, s. 21
Nowe minerały upamiętniają krakowskich profesorów. Dziennik Polski 2017, nr 143 (22 VI 2017), s. B2
[Protokół z Posiedzenia Senatu AGH... 26.11.2014], s. 2, 10-11, 27
[Protokół z Posiedzenia Senatu AGH... 29.04.2015], s. 1, 2, 26-27, 65
Ratajczak T.: Pięćdziesiąt lat pracy naukowej i dydaktycznej w AGH profesora dr. hab. inż. Andrzeja Maneckiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2004, nr 126, s. 20-21, [27], [foto]
Rzepa G.: Odznaczenie Honoris Gratia dla profesora Andrzeja Maneckiego. Biuletyn AGH 2023, nr 183-184, s. 13-14,[foto]
Skowroński A.: Nagroda naukowa im. St. Staszica dla prof. Andrzeja Maneckiego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2007, nr 173 s. 11
Skowroński A.: New honorary members of the Mineralogical Society of Poland : Andrzej Manecki. Mineralogia Polonica 2005, Vol. 36, no. 1, s. 63-64, [foto]

stan na dzień 02.03.2018