Wojciech Hubert Żurek

Z Historia AGH
Wojciech Hubert Żurek
Wojciech Żurek.jpg
Nazwisko Żurek
Imię / imiona Wojciech Hubert
Tytuły / stanowiska Prof. dr inż.
Tytuły honorowe AGH Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia 1951
Miejsce urodzenia Bielsko-Biała


Dyscyplina/specjalności fizyka, fizyka kwantowa, fizyka statystyczna, astrofizyka, kosmologia, informatyka kwantowa


Rok przyznania doktoratu h.c. AGH 2021
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH Rozwój teorii obliczeń kwantowych, opracowanie teorii dekoherencji, stworzenie teorii powstawania defektów w materiałach, wprowadzenie do nauki nowego rodzaju symetrii kwantowej, opartej na wpływie środowiska na obiekt kwantowy, współautorstwo teorii kwantowego darwinizmu
Odznaczenia i nagrody Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Prof. dr inż. Wojciech Hubert Żurek (1951-)

Dyscyplina/specjalności: fizyka, fizyka kwantowa, fizyka statystyczna, astrofizyka, kosmologia, informatyka kwantowa

Nota biograficzna

Urodził się w 1951 roku w Bielsku-Białej.

Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej.

W 1974 ukończył studia magisterskie na Wydziale Elektrotechniki Górniczej i Hutniczej w zakresie technicznej fizyki jądrowej. Studia te prowadzone były przez Międzyresortowy Instytut Fizyki i Techniki Jądrowej AGH (obecnie Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej) AGH. Po ukończeniu studiów wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuował pracę badawczą i naukową.

W 1979 roku na Wydziale Fizyki w University of Texas w Austin uzyskał doktorat. Pozostał tam na stażu do 1981 roku.

W 1981 roku dołączył do grupy astrofizyki teoretycznej w California Institute of Technology (Caltech), jako stypendysta Fundacji Tolmana.

W 1984 roku rozpoczął pracę w National Laboratory w Los Alamos jako stypendysta Fundacji Oppenheimera. W latach 1991-1996 prowadził Grupę Astrofizyki Teoretycznej, współpracował także z Instytutem Santa Fe oraz Instytutem Fizyki Teoretycznej w Santa Barbara.

Wykładał na Wydziale Fizyki w University of California w Santa Barbara, gdzie w Instytucie Fizyki Teoretycznej współorganizował programy naukowe (Kwantowa koherencja i dekoherencja oraz Komputery kwantowe i chaos).

W 1982 roku Wojciech Żurek, William Wootters i Denis Dieks udowodnili twierdzenie o zakazie klonowania pojedynczego nieznanego kubitu (bitu kwantowego).

Jest współtwórcą opracowywanej w Laboratorium Los Alamos teorii dekoherencji, która wyjaśnia, w jaki sposób własności zgodnie z fizyką klasyczną pojawiają się w układach kwantowych. Badał też dynamikę łamania symetrii w przejściach fazowych II rodzaju i wniósł istotny wkład w tworzenie teorii powstawania defektów w materiałach.

Wprowadził do nauki nowy rodzaj asymetrii kwantowej, nazwanej przez niego "envariance (environment-assisted invariance"). Jest również współtwórcą teorii zwanej kwantowym darwinizmem.

Jest światowej sławy autorytetem w zakresie fizyki kwantowej, twórcą teorii naukowych tłumaczących najbardziej fundamentalne własności Wszechświata. Jego badania posiadają również ważne aspekty praktyczne, np. w nauce o materiałach oraz budowie komputera kwantowego.

20 stycznia 2021 roku Senat AGH nadał mu tytuł doctora honoris causa, uzasadniając wybór: "za rozwój teorii obliczeń kwantowych, opracowanie teorii dekoherencji, stworzenie teorii powstawania defektów w materiałach, wprowadzenie do nauki nowego rodzaju symetrii kwantowej, opartej na wpływie środowiska na obiekt kwantowy, współautorstwo teorii kwantowego darwinizmu".

W 2019 roku otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Był organizatorem i współorganizatorem wielu konferencji naukowych w USA i Kanadzie.

Autor ponad 300 artykułów naukowych - cytowanych (wg. Web of Science) ponad 30 000 razy - oraz kilku książek, które okazały się stymulujące w rozwoju nauki.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Nagroda Fundacji Alexandra von Humboldta, Medal Mariana Smoluchowskiego Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Medal Los Alamos - najwyższe odznaczenie przyznane przez Narodowe Laboratorium Los Alamos, Phi Beta Kappa Visiting Lecturer, Einstein Visiting Professorship (Universitat Ulm 2010-2015)

Źródła do biogramu

Książki

  • Kronika i spis absolwentów Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica 1919-1979. T. 3. Pion elektromechaniczny i Wydziały Politechniczne. Kraków 1979, s. 148
  • Prof. Wojciech Żurek Doktorem Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie : Kraków, 22 października 2021 r. Kraków : Centrum Komunikacji i Marketingu AGH [2021], 24 s.

Artykuły

  • Gudowska-Nowak E.: Dwutorowa działalność naukowa prof. Wojciecha Żurka. Alma Mater 2021-2022, nr 228-229, s. 63
  • Pagacz-Moczarska R.: Mistrz w dziedzinie fizyki kwantowej : profesor Wojciech Hubert Żurek doktorem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Alma Mater 2021-2022, nr 228-229, s. 62-63, [foto]
  • Zakrzewski J.: Znany i ceniony fizyk, znakomity wykładowca. Alma Mater 2021-2022, nr 228-229, s. 64-65, [foto]

Inne


stan na dzień 16.02.2023

Źródło: „http://historia.agh.edu.pl/mediawiki/index.php?title=Wojciech_Hubert_Żurek&oldid=75953”