Edward Windakiewicz: Różnice pomiędzy wersjami

Edward Windakiewicz
Nazwisko	Windakiewicz
Imię / imiona	Edward
Tytuły / stanowiska	Doc. dr inż.
Tytuły honorowe AGH	Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia	8 września 1858
Miejsce urodzenia	Pécs
Data śmierci	12 lipca 1942
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	górnictwo, solnictwo, geodezja, przemysł solny, sole potasowe, sól kamienna, geodezja i kartografia
Pełnione funkcje	Kierownik Zakładu Halurgii Wydziału Górniczego AG
Wydział	Wydział Górniczy
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH	1936
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH	za wybitne zasługi na polu górnictwa solnego

Wersja z 15:12, 12 sty 2024

Doc. dr inż. Edward Windakiewicz (1858-1942)

Dyscyplina/specjalności: górnictwo, geodezja, solnictwo, przemysł solny, sole potasowe, sól kamienna, geodezja i kartografia

Nota biograficzna

Urodził się 8 września 1858 roku w Pécs na Węgrzech. Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce.

W 1878 roku we Lwowie uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia górnicze w Akademii Górniczej w Leoben w Austrii, następnie kontynuował je w Akademii Górniczej w Przybramie, uzyskując w 1882 roku dyplom inżyniera górnictwa i hutnictwa.

Praktykę zawodową odbywał początkowo w kopalni soli w Wieliczce, a następnie w kopalni nafty w Schodnicy i Męcinie Wielkiej koło Gorlic.

W latach 1884-1889 prowadził wiercenia w Kosocicach i w Baryczu k. Wieliczki. W tym okresie był również nauczycielem w Szkole Górniczej w Wieliczce, a w 1886 roku asystentem w Katedrze Górnictwa AG w Przybramie.

W 1889 roku został referentem w Dyrekcji Skarbu we Lwowie. W 1894 roku powrócił do Wieliczki zostając kierownikiem robót górniczych i wykładowcą w tamtejszej szkole górniczej. W tym samym roku przygotował na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie ekspozycję małopolskich kopalń soli, za co otrzymał wyróżnienie. Jako wybitny specjalista został powołany na rzeczoznawcę sądowego w sprawach górniczych.

W 1897 roku został przeniesiony na kierownicze stanowisko do salin w Łącku koło Dobromila, a w 1900 roku do Stebnika, gdzie prowadził wiercenia, które doprowadziły do odkrycia nowych pokładów soli potasowej. W tym okresie objawił swoje aspiracje naukowe i znalazł pole do badań geologicznych i górniczych. Realizował też niektóre własne pomysły techniczne i wprowadził doniosłe udoskonalenia w dziale warzelnictwa soli. W uznaniu znaczenia prowadzonych badań w dziedzinie przyrody nieożywionej Akademia Umiejętności w Krakowie w 1904 roku zaprosiła Go do współpracy z Wydziałem Fizjograficznym.

W 1905 roku powrócił do pracy w Wieliczce, a pół roku później został powołany na stanowisko radcy górniczego w Ministerstwie Skarbu, następnie starszego radcy górniczego w Ministerstwie Robót Publicznych. Pracował tam do końca I wojny światowej. W latach 1918-1919 brał udział w pracach wydziału górniczego Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu.

Wiosną 1920 roku rozpoczął pracę w Starostwie Górniczym w Krakowie.

W 1922 roku objął wykłady z halurgii i przemysłu solnego na Wydziale Górniczym AG w Krakowie, które prowadził do wybuchu II wojny światowej. Zorganizował zakład halurgii, który wyposażył w zbiór minerałów solnych, rysunków, planów, map i modeli.

W roku 1931 otrzymał stanowisko docenta, a w czerwcu 1936 roku stopień doktora nauk technicznych za wybitne zasługi na polu górnictwa solnego.

6 listopada 1939 roku wraz z profesorami krakowskimi został aresztowany i wywieziony do więzienia we Wrocławiu. Ze względu na podeszły wiek został zwolniony 27 listopada.

W 1936 roku AG nadała mu tytuł doktora honoris causa.

Zebrał i opracował bogate materiały z zakresu solnictwa, które ukazały się w 4 tomach p.t. Solnictwo.

Autor około 30 publikacji.

Członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Komisji Fizjograficznej PAU. //////////////////////////

W marcu 1922 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej. Początkowo wykładał halurgię i przemysł solny. Dopiero od 1924 roku - po zakończeniu pracy w państwowej służbie górniczej - mógł w pełni poświęcić się pracy naukowej i zająć się zestawieniem i opracowaniem cennych materiałów, dotyczących w ogólności solnictwa, a które zbierał z największym zapałem w ciągu długoletniej praktyki górniczej. Pomimo podeszłego wieku, oddał się wówczas całkowicie pracy naukowej i przystąpił do pisania wielkiego, 5-tomowego dzieła „Solnictwo”. Praca ta dzięki ofiarności Towarzystwa Solvay w Polsce, latach 1926-1930 wydał 4 tomy tego oryginalnego dzieła. Dzięki Jego działalności powstał Zakład Halurgii, który wyposażył w unikatowe zbiory cennych minerałów solnych, rysunki, plany, mapy i modele z zakresu solnictwa oraz bibliotekę. W 1931 roku na podstawie rozprawy „Solnictwo. Sole kamienne i solanki, ich własności, fizjografia, górnictwo i warzelnictwo” uzyskał habilitację. W czerwcu 1936 roku Senat Akademii Górniczej nadał Mu doktorat honoris causa. 6 listopada 1939 roku wraz z profesorami krakowskich uczelni został aresztowany i wywieziony do więzienia we Wrocławiu. Jednak ze względu na podeszły wiek został 27 listopada zwolniony i powrócił do Krakowa. Po powrocie był świadkiem rabowania i niszczenia dorobku AG, w tym kompletnego zniszczenia Zakładu Halurgii. W tym trudnym czasie, pomimo ciężkich warunków materialnych i zdrowotnych, rozpoczął prace nad piątą, ostatnią częścią dzieła „Solnictowo”, zatytułowaną „Warzelnictwo”, doprowadzając je do końca. Praca ta jest dorobkiem naukowym Jego bardzo pracowitego życia. To oryginalne dzieło jest wszechstronnym przedstawieniem rzeczy, składających się na przedmiot solnictwa, stworzony w Polsce przez Niego. Uwzględnia geologię złóż solnych, historię naszego przemysłu solnego, wszelkie metody eksploatacji i działy górnictwa oraz przeróbki minerałów solnych, wreszcie zaś stosunki gospodarcze i prawno-handlowe. Z dzieła tego przebija gorące umiłowanie przedmiotu i troska o los polskiego przemysłu solnego. W sumie opublikował z tej tematyki 30 prac. Był wybitną postacią w dziejach polskiego górnictwa solnego. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Komisji Fizjograficznej PAU. Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce.

/////////////////////////

Źródła do biogramu

Książki

Duda J.: 141 spotkanie z cyklu "Wieliczka-Wieliczanie" pt. "Związki Wieliczki i Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie w 90. lecie Uczelni (1919-2009)". Wieliczka 2007 (Biblioteczka Wielicka ; z. 86), s. 19
Gawroński W.: Słownik biograficzny wieliczan. Wieliczka 2008, s. 190-192, [foto]
Górnictwo wczoraj i dziś : X jubileuszowa konferencja, Mysłowice, maj 2008. Katowice [2008], s. 154, [foto]
Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 199
Materiały Informacyjne [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 94
Olszewicz B.: Lista strat kultury polskiej (1.IX.1939 - 1.III.1946). Zestawił B. Olszewicz. Warszawa 1947, s. 306
Paczyńska I.: Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych. Kraków 2019, s.
[Skład Osobowy Akademii Górniczej... 1933/34] Kraków 1933, s. 27
[Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1935/36] Kraków 1935, s. 28
Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 299-300, [foto]

Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 619 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)

Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. nacz. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 216-218, [foto] ( Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4)

Artykuły

Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2019, numer specjalny 212, s. 32, [foto]
Bolewski A.: Mobilizacja sił naukowych i organizacyjnych przy powstawaniu oraz inauguracji Akademii Górniczej w Krakowie : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 5-6
Jaros J.: "Salamandra" - pamięci kolegów górników (7). Przegląd Górniczy 1992, T. 48, nr 12, s. 24
Poborski J.: Edward Windakiewicz. Roczniki Polskiego Towarzystwa Geologicznego 1949 T. 19, z. 1, s. 287-291, [foto]
Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994 nr 5, s. 18

Inne

Edward Windakiewicz [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: https://geojournals.pgi.gov.pl/asgp/article/download/11036/9527
Edward Windakiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Edward_Windakiewicz
WINDAKIEWICZ Edward - Małopolska w II Wojnie Światowej [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: http://www.malopolskawiiwojnie.pl/index.php?title=WINDAKIEWICZ_Edward

@@ Linia 5: / Linia 5: @@
 |image=Edward_Windakiewicz.jpg
 |birth_date=8 września 1858
-|birth_place=Pecs (Węgry)
+|birth_place=Pécs
 |death_date=12 lipca 1942
 |death_place=Kraków
@@ Linia 23: / Linia 23: @@
 == Nota biograficzna ==
-Urodził się 8 września 1858 roku w Pecs na Węgrzech. Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce.
+Urodził się 8 września 1858 roku w Pécs na Węgrzech. Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce.
-Studiował w Akademii Górniczej w Leoben oraz w Akademii Górniczej w Przybramie, gdzie w 1882 roku ukończył Wydziały Górniczy i Hutniczy.
+W 1878 roku we Lwowie uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia górnicze w Akademii Górniczej w Leoben w Austrii, następnie kontynuował je w Akademii Górniczej w Przybramie, uzyskując w 1882 roku dyplom inżyniera  górnictwa i hutnictwa.
+Praktykę zawodową odbywał początkowo w kopalni soli w Wieliczce, a następnie w kopalni nafty w Schodnicy i Męcinie Wielkiej koło Gorlic.
+W latach 1884-1889 prowadził wiercenia w Kosocicach i w Baryczu k. Wieliczki. W tym okresie był również nauczycielem w Szkole Górniczej w Wieliczce, a w 1886 roku asystentem w Katedrze Górnictwa AG w Przybramie.
+W 1889 roku został referentem w Dyrekcji Skarbu we Lwowie. W 1894 roku powrócił do Wieliczki zostając kierownikiem robót górniczych i wykładowcą w tamtejszej szkole górniczej. W tym samym roku przygotował na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie ekspozycję małopolskich kopalń soli, za co otrzymał wyróżnienie. Jako wybitny specjalista został powołany na rzeczoznawcę sądowego w sprawach górniczych.
+W 1897 roku został przeniesiony na kierownicze stanowisko do salin w Łącku koło Dobromila, a w 1900 roku do Stebnika, gdzie  prowadził wiercenia, które doprowadziły do odkrycia nowych pokładów soli potasowej. W tym okresie objawił swoje aspiracje naukowe i znalazł pole do badań geologicznych i górniczych. Realizował też niektóre własne pomysły techniczne i wprowadził doniosłe udoskonalenia w dziale warzelnictwa soli. W uznaniu znaczenia prowadzonych badań w dziedzinie przyrody nieożywionej Akademia Umiejętności w Krakowie  w 1904 roku zaprosiła Go do współpracy z Wydziałem Fizjograficznym.
+W 1905 roku powrócił do pracy w Wieliczce, a pół roku później został powołany na stanowisko radcy górniczego w Ministerstwie Skarbu, następnie starszego radcy górniczego w Ministerstwie Robót Publicznych. Pracował tam do końca I wojny światowej.  W latach 1918-1919 brał udział w pracach wydziału górniczego Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu.
+Wiosną 1920 roku rozpoczął pracę w Starostwie Górniczym w Krakowie.
-Po studiach pracował w kopalni soli w Wieliczce, w kopalniach ropy naftowej w Schodnicy k. Borysławia i w Męcinie Wielkiej k. Gorlic. W latach 1884-1889 prowadził wiercenia w Kosocicach i w Baryczu k. Wieliczki. W tym okresie był również nauczycielem w Szkole Górniczej w Wieliczce, a w 1886 roku asystentem w Katedrze Górnictwa AG w Przybramie.
 W 1922 roku objął wykłady z halurgii i przemysłu solnego na [[Wydział Górniczy|Wydziale Górniczym]] AG w Krakowie, które prowadził do wybuchu II wojny światowej. Zorganizował zakład halurgii, który wyposażył w zbiór minerałów solnych, rysunków, planów, map i modeli.
@@ Linia 42: / Linia 53: @@
 Członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Komisji Fizjograficznej PAU.
+//////////////////////////
+W marcu 1922 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej. Początkowo wykładał halurgię i przemysł solny. Dopiero od 1924 roku - po zakończeniu pracy w państwowej służbie górniczej - mógł w pełni poświęcić się pracy naukowej i zająć się zestawieniem i opracowaniem cennych materiałów, dotyczących w ogólności solnictwa, a które zbierał z największym zapałem w ciągu długoletniej praktyki górniczej. Pomimo podeszłego wieku, oddał się wówczas całkowicie pracy naukowej i przystąpił do pisania wielkiego, 5-tomowego dzieła „Solnictwo”. Praca ta dzięki ofiarności Towarzystwa Solvay w Polsce, latach 1926-1930 wydał 4 tomy tego oryginalnego dzieła. Dzięki Jego działalności powstał Zakład Halurgii, który wyposażył w unikatowe zbiory cennych minerałów solnych, rysunki, plany, mapy i modele z zakresu solnictwa oraz bibliotekę. W 1931 roku na podstawie rozprawy „Solnictwo. Sole kamienne i solanki, ich własności, fizjografia, górnictwo i warzelnictwo” uzyskał habilitację. W czerwcu 1936 roku Senat Akademii Górniczej nadał Mu doktorat honoris causa. 6 listopada 1939 roku wraz z profesorami krakowskich uczelni został aresztowany i wywieziony do więzienia we Wrocławiu. Jednak ze względu na podeszły wiek został 27 listopada zwolniony i powrócił do Krakowa. Po powrocie był świadkiem rabowania i niszczenia dorobku AG, w tym kompletnego zniszczenia Zakładu Halurgii. W tym trudnym czasie, pomimo ciężkich warunków materialnych i zdrowotnych, rozpoczął prace nad piątą, ostatnią częścią dzieła „Solnictowo”, zatytułowaną „Warzelnictwo”, doprowadzając je do końca. Praca ta jest dorobkiem naukowym Jego bardzo pracowitego życia. To oryginalne dzieło jest wszechstronnym przedstawieniem rzeczy, składających się na przedmiot solnictwa, stworzony w Polsce przez Niego. Uwzględnia geologię złóż solnych, historię naszego przemysłu solnego, wszelkie metody eksploatacji i działy górnictwa oraz przeróbki minerałów solnych, wreszcie zaś stosunki gospodarcze i prawno-handlowe. Z dzieła tego przebija gorące umiłowanie przedmiotu i troska o los polskiego przemysłu solnego. W sumie opublikował z tej tematyki 30 prac. Był wybitną postacią w dziejach polskiego górnictwa solnego. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Komisji Fizjograficznej PAU.
+Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce.
+/////////////////////////
 == Źródła do biogramu ==