Mikołaj Czyżewski: Różnice pomiędzy wersjami

Mikołaj Czyżewski
Nazwisko	Czyżewski
Imię / imiona	Mikołaj
Tytuły / stanowiska	Prof. nadzw. dr hab. inż.
Data urodzenia	1 października 1890
Miejsce urodzenia	Hadziacz
Data śmierci	1 grudnia 1954
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	odlewnictwo, koksownictwo
Pełnione funkcje	Dziekan Wydziału Odlewnictwa AGH (1951–53)
Wydział	Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej ;
Odznaczenia i nagrody	Złoty Krzyż Zasługi, Państwowa Nagroda II stopnia, Państwowa Nagroda III stopnia

Aktualna wersja na dzień 08:28, 10 cze 2024

Prof. nadzw. dr hab. inż. Mikołaj Czyżewski (1890–1954)

Dyscyplina/specjalności: odlewnictwo, koksownictwo

Nota biograficzna

Urodził się 1 października 1890 roku w Hadziaczu na Ukrainie, zmarł 1 grudnia 1954 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim.

Studiował na Wydziale Chemii Kijowskiego Instytutu Politechnicznego i w 1915 roku uzyskał absolutorium, jednakże wybuch I wojny światowej nie pozwolił Mu na ukończenie studiów. W latach 1914–1917 służył w wojsku. Następnie emigrował do Polski, gdzie w 1933 roku uzyskał obywatelstwo.

W 1921 roku rozpoczął studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej. W 1928 roku zdał egzamin dyplomowy i uzyskał stopień inżyniera metalurga. Niemal równocześnie ze studiami pełnił, już od 1 października 1923 roku, funkcję zastępcy asystenta w Zakładzie Opałoznawstwa Wydziału Hutniczego. W 1929 roku został powołany na stanowisko młodszego asystenta, w 1931 roku został starszym asystentem w Katedrze Technologii Ciepła i Paliwa. Z dniem 1 kwietnia 1934 roku otrzymał etat adiunkta. W 1934 roku na Wydziale Hutniczym AG otrzymał stopień doktora nauk technicznych. W 1935 roku habilitował się i został docentem koksownictwa oraz technologii ciepła i paliwa.

6 listopada 1939 roku aresztowany podczas akcji „Sonderaktion Krakau”, został szybko zwolniony - 9 listopada, jako obywatel ukraiński.

W okresie II wojny światowej przebywał w Krakowie i wykładał w Państwowej Szkole Technicznej Górniczo-Hutniczo-Mierniczej.

W okresie okupacji nie podpisał ukraińskiej listy narodowościowej.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej zorganizował w AG Katedrę Odlewnictwa, zostając jej pierwszym profesorem nadzwyczajnym (1946).

W latach 1951 - 1953 dziekan Wydziału Odlewnictwa.

Pod Jego kierunkiem przygotowano około 100 prac magisterskich i inżynierskich.

Opublikował 47 prac (indywidualnych i zbiorowych), w tym 7 skryptów.

Zajmował się procesem spalania i obliczaniem wartości opałowej paliw z czasem poświęcając coraz więcej uwagi zagadnieniom koksownictwa, spalaniu koksu oraz procesom żeliwiakowym.

Był prezesem Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Odlewników Polskich (1951), przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Odlewnictwa w Krakowie.

W budynku D-8 Wydziału Odlewnictwa, na parterze, znajduje się tablica poświęcona profesorowi Mikołajowi Czyżewskiemu.

Odznaczenia i nagrody

Złoty Krzyż Zasługi, Państwowa Nagroda II stopnia i Państwowa Nagroda III stopnia

Źródła do biogramu

Książki

Kronika 1951-2019 : Wydział Odlewnictwa, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Oprac. Z. Kulig, J. Cholawa. Kraków 2019, s. 32-34
Kronika Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej 1951-2011. Oprac. Z. Kulig. Kraków 2011, s. 17-20
Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 33
Materiały Informacyjne [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 77
Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. [Z. 1]. Oprac. H. Sieński. Kraków 2018, s. 17-18, [foto]
Słownik biograficzny techników polskich. Z. 1. Red. A. Jakubowska. Warszawa 1989, s. 33-34
Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego. Katowice 1986, s. 49-50
Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 63, [foto]
Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej : Wydział Hutniczy (1922-1951), Wydział Metalurgiczny (1951-1993), Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej (1993-2005) : jubileusz 90-lecia Wydziału : 1922-2012 [AGH]. Kraków 2012, s. 36, [foto]
Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : jubileusz 75-lecia Wydziału 1922-1997. Kraków 1997, s. 27-28
Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : jubileusz 80-lecia Wydziału 1922-2002. [AGH]. Kraków 2002, s. 43, [foto]
Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 279-280, [foto]
Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 621 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 62-66, [foto] (Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo- Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4)

Artykuły

Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Hutniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2019, numer specjalny 212, s. 33, [foto]
Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Hutniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2021, nr 227, s. 65, [foto]
Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii . Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 6-7, s. 5-8
Dańko R., Górny M..: Wydział Odlewnictwa AGH. Vivat Akademia : AGH 2018 nr 19 grudzień, s. 14-20, [foto]
Dział Informacyjny Wydziału Odlewnictwa : Odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci prof. dr Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 19. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1959, z. 3, s. 129-130, [foto po str. 128]
Janowski J.: Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r. Zeszyty Naukowe AGH ; nr 367. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 277-339
Kalata C.: X rocznica śmierci prof. inż. Mikołaja Czyżewskiego. Przegląd Odlewnictwa" 1965, nr 1, s. 20
Kalata C., Olszewski M.: Profesor Mikołaj Czyżewski. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 10. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1957, nr 2, s. 9-11, [foto]
Nowakowski A., Wnęk Z.: Wspomnienia o zmarłych profesorach Wydziału : Prof. dr inż. Mikołaj Czyżewski (1890-1954). Zeszyty Naukowe AGH ; nr 367. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 39-40
Olszewski M.: Działalność dydaktyczno-naukowa prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. Archiwum Górnictwa i Hutnictwa 1955, T. 3, z. 3, s. 309-315, [foto]
Olszewski M.: Osiągnięcia naukowe prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 3. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1954, z. 1, s. 89-101
Olszewski M.: Profesor Mikołaj Czyżewski i jego prace naukowe. Przegląd Odlewnictwa 1955, nr 5, s. 130
Podrzucki C.: Spuścizna naukowa profesora Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 133. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1966, nr 13, s. 11-28
Podrzucki C.: Zarys historii i prezentacja Wydziału Odlewnictwa AGH. Przegląd Odlewnictwa 1997, nr 7-8, s. 219
Sieński H.: Profesor Mikołaj Czyżewski : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 18. Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 24-25, [foto]
Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
Uroczystość dla uczczenia X rocznicy śmierci prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 133. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1966, nr 13, s. 144-145

Inne

Akta osobowe (AGH) – Czyżewski Mikołaj
Zarząd Cmentarzy Komunalnych. Internetowy Lokalizator Grobów [online] [przeglądany 13.09.2016]. Dostępny w: www.rakowice.eu

@@ Linia 9: / Linia 9: @@
 |death_place=Kraków
 |fields=odlewnictwo, koksownictwo
-|function=Dziekan Wydziału Odlewnictwa  AGH (1951–53)
+|function=Dziekan Wydziału Odlewnictwa AGH (1951–53)
 |faculty=Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej
-|awards=Złoty Krzyż Zasługi
+|awards=Złoty Krzyż Zasługi, Państwowa Nagroda II stopnia, Państwowa Nagroda III stopnia
 |name=Mikołaj Czyżewski
-|honorific-suffix=
-|native_name=
-|native_name_lang=
 |image_size=14691
-|alt=
+}}{{Funkcja
-|caption=
-|resting_place=
-|resting_place_coordinates=
-|other_names=
-|residence=
-|citizenship=
-|nationality=
-|workplaces=
-|alma_mater=
-|thesis_title=
-|thesis_url=
-|thesis_year=
-|doctoral_advisor=
-|academic_advisors=
-|doctoral_students=
-|notable_students=
-|known_for=
-|varia=
-|author_abbrev_bot=
-|author_abbrev_zoo=
-|influences=
-|influenced=
-|signature=
-|signature_alt=
-|website=
-|footnotes=
-|spouse=
-|children=
-}}
-{{Funkcja
 |Stanowisko=Dziekan
 |Jednostka=Wydział Odlewnictwa
@@ Linia 61: / Linia 28: @@
 Urodził się 1 października 1890 roku w Hadziaczu na Ukrainie, zmarł 1 grudnia 1954 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
-Studiował na Wydziale Chemii Kijowskiego Instytutu Politechnicznego i w 1915 roku uzyskał absolutorium, jednakże wybuch I wojny światowej nie pozwolił Mu na ukończenie studiów. W latach 1914–1917 służył w wojsku. Następnie emigrował do Polski, gdzie w 1933 roku uzyskał obywatelstwo. W 1921 roku rozpoczął studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej. W 1928 roku zdał egzamin dyplomowy i uzyskał stopień inżyniera metalurga. Niemal równocześnie ze studiami pełnił, już od 1 października 1923 roku, funkcję zastępcy asystenta w Zakładzie Opałoznawstwa [[Wydział Hutniczy|Wydziału Hutniczego]]. W 1929 roku został powołany na stanowisko młodszego asystenta, w 1931 roku został starszym asystentem w Katedrze Technologii Ciepła i Paliwa. Z dniem 1 kwietnia 1934 roku otrzymał etat adiunkta. W 1934 roku na Wydziale Hutniczym AG otrzymał stopień doktora nauk technicznych. W 1935 roku  habilitował się i został docentem koksownictwa oraz technologii ciepła i paliwa.
+Studiował na Wydziale Chemii Kijowskiego Instytutu Politechnicznego i w 1915 roku uzyskał absolutorium, jednakże wybuch I wojny światowej nie pozwolił Mu na ukończenie studiów. W latach 1914–1917 służył w wojsku. Następnie emigrował do Polski, gdzie w 1933 roku uzyskał obywatelstwo.
-listopada 1939 roku aresztowany podczas akcji „Sonderaktion Krakau”, został szybko zwolniony jako przyznający się do narodowości ukraińskiej. W okresie II wojny światowej przebywał w Krakowie i wykładał w Państwowej Szkole Technicznej Górniczo-Hutniczo-Mierniczej.
+W 1921 roku rozpoczął studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej. W 1928 roku zdał egzamin dyplomowy i uzyskał stopień inżyniera metalurga. Niemal równocześnie ze studiami pełnił, już od 1 października 1923 roku, funkcję zastępcy asystenta w Zakładzie Opałoznawstwa [[Wydział Hutniczy|Wydziału Hutniczego]]. W 1929 roku został powołany na stanowisko młodszego asystenta, w 1931 roku został starszym asystentem w Katedrze Technologii Ciepła i Paliwa. Z dniem 1 kwietnia 1934 roku otrzymał etat adiunkta. W 1934 roku na Wydziale Hutniczym AG otrzymał stopień doktora nauk technicznych. W 1935 roku  habilitował się i został docentem koksownictwa oraz technologii ciepła i paliwa.
+listopada 1939 roku aresztowany podczas akcji „Sonderaktion Krakau”, został szybko zwolniony  - 9 listopada, jako obywatel ukraiński.
+W okresie II wojny światowej przebywał w Krakowie i wykładał w Państwowej Szkole Technicznej Górniczo-Hutniczo-Mierniczej.
+W okresie okupacji nie podpisał ukraińskiej listy narodowościowej.
 Po zakończeniu drugiej wojny światowej zorganizował w AG Katedrę Odlewnictwa, zostając jej pierwszym profesorem nadzwyczajnym (1946).
@@ Linia 81: / Linia 54: @@
 ==== Odznaczenia i nagrody ====
-[[Złoty Krzyż Zasługi]], dwukrotnie został wyróżniony Nagrodą Państwową.
+[[Złoty Krzyż Zasługi]], [[Państwowa Nagroda II stopnia]] i [[Państwowa Nagroda III stopnia]]
+== Źródła do biogramu ==
-== Bibliografia ==
 ====Książki====
+* Kronika 1951-2019 : Wydział Odlewnictwa, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Oprac. Z. Kulig, J. Cholawa. Kraków 2019, s. 32-34
+* Kronika Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej 1951-2011. Oprac. Z. Kulig. Kraków 2011, s. 17-20
 * Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 33
 * Materiały Informacyjne [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 77
+* Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. [Z. 1]. Oprac. H. Sieński. Kraków 2018, s. 17-18, [foto]
 * Słownik biograficzny techników polskich. Z. 1. Red. A. Jakubowska. Warszawa 1989, s. 33-34
 * Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego.  Katowice 1986, s. 49-50
 * Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s.  63, [foto]
+* Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej : Wydział Hutniczy (1922-1951), Wydział Metalurgiczny (1951-1993), Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej (1993-2005) : jubileusz 90-lecia Wydziału : 1922-2012 [AGH]. Kraków 2012, s. 36, [foto]
 * Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : jubileusz 75-lecia Wydziału 1922-1997. Kraków 1997, s. 27-28
+* Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : jubileusz 80-lecia Wydziału 1922-2002. [AGH]. Kraków 2002, s. 43, [foto]
+* Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 279-280, [foto]
 *Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 621 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
 * Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 62-66, [foto] (Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo- Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4)
 ====Artykuły====
+* Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Hutniczego Akademii Górniczej. ''Alma Mater'' 2019, numer specjalny 212, s. 33, [foto]
+* Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Hutniczego Akademii Górniczej. ''Alma Mater'' 2021, nr 227, s. 65, [foto]
 * Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii . ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1994, nr 6-7, s. 5-8
+* Dańko R., Górny M..: Wydział Odlewnictwa AGH. ''Vivat Akademia : AGH'' 2018 nr 19 grudzień, s. 14-20, [foto]
 * Dział Informacyjny Wydziału Odlewnictwa : Odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci prof. dr Mikołaja Czyżewskiego. ''Zeszyty Naukowe'' [wyd. AGH] ; nr 19. [Seria] ''Metalurgia i Odlewnictwo'' 1959, z. 3, s. 129-130, [foto po str. 128]
+* Janowski J.: Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r. ''Zeszyty Naukowe AGH'' ; nr 367. [Seria] ''Metalurgia i Odlewnictwo'' 1973, z. 51, s. 277-339
 * Kalata C.: X rocznica śmierci prof. inż. Mikołaja Czyżewskiego. ''Przegląd Odlewnictwa" 1965, nr 1, s. 20
 * Kalata C., Olszewski M.: Profesor Mikołaj Czyżewski. ''Zeszyty Naukowe'' [wyd. AGH] ; nr 10. [Seria] ''Metalurgia i Odlewnictwo'' 1957, nr 2, s. 9-11, [foto]
@@ Linia 105: / Linia 91: @@
 * Podrzucki C.: Spuścizna naukowa profesora Mikołaja Czyżewskiego. ''Zeszyty Naukowe'' [wyd. AGH] ; nr 133. [Seria] ''Metalurgia i Odlewnictwo'' 1966, nr 13, s. 11-28
 * Podrzucki C.: Zarys historii i prezentacja Wydziału Odlewnictwa AGH. ''Przegląd Odlewnictwa'' 1997, nr 7-8, s. 219
-* Sieński H.: Profesor Mikołaj Czyżewski : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 18. Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 24-25, [foto]
+*[[Media:Tablice - Mikolaj Czyzewski. Biuletyn AGH nr 84.pdf|Sieński H.: Profesor Mikołaj Czyżewski : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 18. Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 24-25, [foto]]]
+* Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". ''Biuletyn AGH'' 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
 * Uroczystość dla uczczenia X rocznicy śmierci prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. ''Zeszyty Naukowe'' [wyd. AGH] ; nr 133. [Seria] ''Metalurgia i Odlewnictwo'' 1966, nr 13, s. 144-145
 ====Inne====
 * Akta osobowe (AGH) – Czyżewski Mikołaj
 *Zarząd Cmentarzy Komunalnych. Internetowy Lokalizator Grobów [online] [przeglądany 13.09.2016]. Dostępny w: www.rakowice.eu
 {{DEFAULTSORT:Czyżewski, Mikołaj }}
 [[Category:Biogramy]]