Tadeusz Julian Banachiewicz: Różnice pomiędzy wersjami

Tadeusz Julian Banachiewicz
Nazwisko	Banachiewicz
Imię / imiona	Tadeusz
Tytuły / stanowiska	Prof. nadzw. dr
Data urodzenia	13 lutego 1882
Miejsce urodzenia	Warszawa
Data śmierci	17 listopada 1954
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	astronomia, astrometria, teoria macierzy, mechanika nieba, geodezja
Pełnione funkcje	Kierownik Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii Wydziałów Politechnicznych AGH (1945-1951)
Wydział	Wydziały Politechniczne - Wydział Inżynierii ;
Odznaczenia i nagrody	Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Polonia Restituta, Order Sztandaru Pracy

Aktualna wersja na dzień 07:33, 10 cze 2024

Prof. nadzw. dr Tadeusz Julian Banachiewicz (1882–1954)

Dyscyplina/specjalności: astronomia, astrometria, teoria macierzy, mechanika nieba, geodezja

Nota biograficzna

Urodził się 13 lutego 1882 roku w Warszawie, zmarł 17 listopada 1954 roku w Krakowie. Jego prochy przeniesiono na Skałkę do Krypty Zasłużonych.

Studiował nauki matematyczno-fizyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1904 roku otrzymał tytuł kandydata nauk matematycznych na Uniwersytecie Warszawskim i złoty medal za pracę konkursową z dziedziny astronomii obserwacyjnej. Studia uzupełniające odbył w Getyndze oraz w Centralnym Obserwatorium Astronomicznym w Pułkowie k. Petersburga. W latach 1915–1918 był w Dorpacie (Tartu) kolejno: asystentem, docentem etatowym, prof. nadzw. oraz dyrektorem obserwatorium. W 1918 roku powołany został na docenta geodezji na Politechnice Warszawskiej, w 1919 roku został profesorem astronomii i dyrektorem Obserwatorium Uniwersytetu Jagiellońskiego, stanowisko to — z przerwą w latach okupacji — piastował do końca życia. Przez wiele lat był przedstawicielem Polski w Bałtyckiej Komisji Geodezyjnej.

W latach 1945-1951 był kierownikiem Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii na Wydziale Inżynierii Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczo-Hutniczej.

Autor ponad 230 prac z astronomii, matematyki, mechaniki nieba, geodezji i geofizyki. Ważnym jego osiągnięciem było wydanie prawie 12 tomów czasopisma „Acta Astronomica” oraz 25 zeszytów efemeryd gwiazd zaciemnionych.

Członek Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w Londynie, Akademii w Padwie, Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Wiceprezes Międzynarodowej Unii Astronomicznej.

Doktor honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Poznańskiego oraz Uniwersytetu w Sofii.

Odznaczenia i nagrody

Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Polonia Restituta, Order Sztandaru Pracy I klasy, Order Białej Róży III klasy

Źródła do biogramu

Książki

Biogramy uczonych polskich : materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. 3 : Nauki ścisłe. Oprac. A. Śródka, P. Szczawiński. Wrocław 1986, s. 25–30
Ciesielska D., Maligranda L., Zwierzyńska J.: W świątyni nauki, mekce matematyków : studia i badania naukowe polskich matematyków, fizyków i astronomów na Uniwersytecie w Getyndze 1884-1933. Warszawa 2021, s. 274-275, [foto]
Słownik biograficzny matematyków polskich. Red. S. Domoradzki, Z. Pawlikowska-Brożek, D. Węglowska. Tarnobrzeg 2003, s. 12–13, [foto]
Dworak T. Z., Kreiner J. M.: Tadeusz Banachiewicz - twórca krakowianów. Wrocław ; Kraków :Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, 48 s., [foto]
Witkowski J.: Tadeusz Banachiewicz, uczony, nauczyciel, autor, wydawca, człowiek. Warszawa : Muzeum Techniki, 1969, 19, [1] s., [fot]
Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 527 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
Złota księga Wydziału Matematyki i Fizyki. Pod red. B. Szafirskiego. Kraków 2000, s. 162-179 (Złota Księga. Uniwersytet Jagielloński)

Artykuły

Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Alma Mater 2021, numer specjalny 212, s. 24, [foto]
Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Alma Mater 2019, nr 227, s. 56, [foto]
Kołaczek B.: Prof. dr Tadeusz Banachiewicz : wspomnienie pośmiertne. Zeszyty Naukowe. Politechnika Warszawska. Geodezja 1956, nr 1, s. 99-102
Kwiaty na Skałce : w 125. rocznicę urodzin Tadeusza Juliana Banachiewicza. Dziennik Polski 2007, nr 38 (14 II 2007), s. 11, [foto]
Mietelski J.: Stulecie urodzin Tadeusza Banachiewicza. Urania 1982, nr 4, s. 121-122
Mietelski J.: W stulecie urodzin Tadeusza Banachiewicza. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1984, R. 29, nr 2, s. 507-511
Milbert S.: Tadeusz Banachiewicz - twórca rachunku krakowianowego. Przegląd Geologiczny 1970, nr 4, s. 142-143
Milbert S.: Wspomnienia pośmiertne. Zeszyty Naukowe [wyd.] AGH ; nr 17. [Seria] Geodezja 1959, nr 2, s. 3-6, [foto]
Odlanicki-Poczobutt M.: On the centenary of professor Tadeusz Banachiewicz's birth (13.II.1882-17.XI.1954). Zeszyty Naukowe AGH. [Seria] Geodezja 1983, z. 79, s. 149-152
Odlanicki-Poczobutt M.: Prof. dr Tadeusz Banachiewicz : wspomnienie pośmiertne. Przegląd Geologiczny 1955, nr 2, s. 50-51
Piotrowski S.: Tadeusz Banachiewicz (1882-1954). Nauka Polska 1954, nr 4, s. 250–254

@@ Linia 7: / Linia 7: @@
 |birth_date=13 lutego 1882
 |birth_place=Warszawa
-|death_date=18 listopada 1954
+|death_date=17 listopada 1954
 |death_place=Kraków
-|fields=astrometria, teoria macierzy, mechanika nieba, geodezja
+|fields=astronomia, astrometria, teoria macierzy, mechanika nieba, geodezja
-|function=Kierownik Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii Wydziału Inżynierii AGH (1945-1951)
+|function=Kierownik Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii Wydziałów Politechnicznych AGH (1945-1951)
-|faculty=Wydział Inżynierii
+|faculty=Wydziały Politechniczne - Wydział Inżynierii
-|awards=Krzyż Komandorski Polonia Restituta, Order Sztandaru Pracy
+|awards=Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Polonia Restituta, Order Sztandaru Pracy
 |name=Tadeusz Julian Banachiewicz
-|honorific-suffix=
-|native_name=
-|native_name_lang=
 |image_size=56075
-|alt=
-|caption=
-|resting_place=
-|resting_place_coordinates=
-|other_names=
-|residence=
-|citizenship=
-|nationality=
-|workplaces=
-|alma_mater=
-|thesis_title=
-|thesis_url=
-|thesis_year=
-|doctoral_advisor=
-|academic_advisors=
-|doctoral_students=
-|notable_students=
-|known_for=
-|varia=
-|author_abbrev_bot=
-|author_abbrev_zoo=
-|influences=
-|influenced=
-|signature=
-|signature_alt=
-|website=
-|footnotes=
-|spouse=
-|children=
 }}
 Prof. nadzw. dr '''Tadeusz Julian Banachiewicz''' (1882–1954)
-Specjalność: astrometria, teoria macierzy, mechanika nieba, geodezja
+Dyscyplina/specjalności: astronomia, astrometria, teoria macierzy, mechanika nieba, geodezja
 == Nota biograficzna ==
-Urodził się 13 lutego 1882 r. w Warszawie, zmarł 18 listopada 1954 r. w Krakowie. Jego prochy przeniesiono na Skałkę do Krypty Zasłużonych. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim nauki matematyczno-fizyczne. W 1904 r. otrzymał tytuł kandydata nauk matematycznych na Uniwersytecie Warszawskim i złoty medal za pracę konkursową z dziedziny astronomii obserwacyjnej. Studia uzupełniające odbył w Getyndze oraz w Centralnym Obserwatorium Astronomicznym w Pułkowie k. Petersburga. W latach 1915–1918 był w Dorpacie (Tartu) kolejno: asystentem, docentem etatowym, prof. nadzw. oraz dyrektorem obserwatorium. W r. 1918 powołany został na docenta geodezji na Politechnice Warszawskiej, w r. 1919 został profesorem astronomii i dyrektorem Obserwatorium w Krakowie, stanowisko to — z przerwą w latach okupacji — piastował do końca życia. Przez wiele lat był przedstawicielem Polski w Bałtyckiej Komisji Geodezyjnej.
+Urodził się 13 lutego 1882 roku w Warszawie, zmarł 17 listopada 1954 roku w Krakowie. Jego prochy przeniesiono na Skałkę do Krypty Zasłużonych.
-W latach 1945-1951 był kierownikiem Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii [[Wydział Inżynierii|Wydziału Inżynierii]] Akademii Górniczo-Hutniczej.
+Studiował nauki matematyczno-fizyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1904 roku otrzymał tytuł kandydata nauk matematycznych na Uniwersytecie Warszawskim i złoty medal za pracę konkursową z dziedziny astronomii obserwacyjnej. Studia uzupełniające odbył w Getyndze oraz w Centralnym Obserwatorium Astronomicznym w Pułkowie k. Petersburga. W latach 1915–1918 był w Dorpacie (Tartu) kolejno: asystentem, docentem etatowym, prof. nadzw. oraz dyrektorem obserwatorium. W 1918 roku powołany został na docenta geodezji na Politechnice Warszawskiej, w 1919 roku został profesorem astronomii i dyrektorem Obserwatorium Uniwersytetu Jagiellońskiego, stanowisko to — z przerwą w latach okupacji — piastował do końca życia. Przez wiele lat był przedstawicielem Polski w Bałtyckiej Komisji Geodezyjnej.
-Autor ponad 230 prac z astronomii, matematyki, mechaniki, geodezji i geofizyki. Ważnym jego osiągnięciem było wydanie prawie 12 tomów czasopisma „Acta Astronomica” oraz 25 zeszytów efemeryd gwiazd zaciemnionych.
+W latach 1945-1951 był kierownikiem Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii na [[Wydziały Politechniczne - Wydział Inżynierii|Wydziale Inżynierii Wydziałów Politechnicznych]] Akademii Górniczo-Hutniczej.
+Autor ponad 230 prac z astronomii, matematyki, mechaniki nieba, geodezji i geofizyki. Ważnym jego osiągnięciem było wydanie prawie 12 tomów czasopisma „Acta Astronomica” oraz 25 zeszytów efemeryd gwiazd zaciemnionych.
 Członek Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w Londynie, Akademii w Padwie, Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Wiceprezes Międzynarodowej Unii Astronomicznej.
-Doktor honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, Poznańskiego i Uniwersytetu w Sofii.
+Doktor honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Poznańskiego oraz Uniwersytetu w Sofii.
 ==== Odznaczenia i nagrody ====
-[[Krzyż Komandorski Polonia Restituta]], [[Order Sztandaru Pracy]]I klasy, Order Białej Róży III klasy
+[[Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Polonia Restituta]], [[Order Sztandaru Pracy]] I klasy, Order Białej Róży III klasy
+== Źródła do biogramu ==
-== Bibliografia==
 ==== Książki ====
 * Biogramy uczonych polskich : materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. 3 : Nauki ścisłe. Oprac. A. Śródka, P. Szczawiński. Wrocław 1986, s. 25–30
+* Ciesielska D., Maligranda L., Zwierzyńska J.: W świątyni nauki, mekce matematyków : studia i badania naukowe polskich matematyków, fizyków i astronomów na Uniwersytecie w Getyndze 1884-1933. Warszawa 2021, s. 274-275, [foto]
 * Słownik biograficzny matematyków polskich. Red. S. Domoradzki, Z. Pawlikowska-Brożek, D. Węglowska. Tarnobrzeg 2003, s. 12–13, [foto]
+* Dworak T. Z., Kreiner J. M.: Tadeusz Banachiewicz - twórca krakowianów. Wrocław ; Kraków :Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, 48 s., [foto]
+* Witkowski J.: Tadeusz Banachiewicz, uczony, nauczyciel, autor, wydawca, człowiek. Warszawa : Muzeum Techniki, 1969, 19, [1] s., [fot]
 * Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 527 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
-* Złota księga Wydziału Matematyki i Fizyki. Pod red. B. Szafirskiego. Kraków 2000, s. 162-179 (Złota Księga / Uniwersytet Jagielloński)
+* Złota księga Wydziału Matematyki i Fizyki. Pod red. B. Szafirskiego. Kraków 2000, s. 162-179 (Złota Księga. Uniwersytet Jagielloński)
 ==== Artykuły ====
+* Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. ''Alma Mater'' 2021, numer specjalny 212, s. 24, [foto]
+* Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Alma Mater 2019, nr 227, s. 56, [foto]
 * Kołaczek B.: Prof. dr Tadeusz Banachiewicz : wspomnienie pośmiertne. ''Zeszyty Naukowe. Politechnika Warszawska. Geodezja'' 1956, nr 1, s. 99-102
 * Kwiaty na Skałce : w 125. rocznicę urodzin Tadeusza Juliana Banachiewicza. ''Dziennik Polski'' 2007, nr 38 (14 II 2007), s. 11, [foto]
 * Mietelski J.: Stulecie urodzin Tadeusza Banachiewicza. ''Urania'' 1982, nr 4, s. 121-122
+* Mietelski J.: W stulecie urodzin Tadeusza Banachiewicza. ''Kwartalnik Historii Nauki i Techniki'' 1984, R. 29, nr 2, s. 507-511
 * Milbert S.: Tadeusz Banachiewicz - twórca rachunku krakowianowego. ''Przegląd Geologiczny'' 1970, nr 4, s. 142-143
-* Milbert S.: Wspomnienia pośmiertne. ''Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo-Hutnicza'' ; nr 17. Seria ''Geodezja'' 1959, nr 2, s. 3-6, [foto]
+* Milbert S.: Wspomnienia pośmiertne. ''Zeszyty Naukowe'' [wyd.] AGH ; nr 17. [Seria] ''Geodezja'' 1959, nr 2, s. 3-6, [foto]
-* Odlanicki-Poczobutt M.: On the centenary of professor Tadeusz Banachiewicz's birth (13.II.1882-17.XI.1954). ''Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo-Hutnicza''. Seria ''Geodezja'' 1983, z. 79, s. 149-152
+* Odlanicki-Poczobutt M.: On the centenary of professor Tadeusz Banachiewicz's birth (13.II.1882-17.XI.1954). ''Zeszyty Naukowe AGH''. [Seria] ''Geodezja'' 1983, z. 79, s. 149-152
 * Odlanicki-Poczobutt M.: Prof. dr Tadeusz Banachiewicz : wspomnienie pośmiertne. ''Przegląd Geologiczny'' 1955, nr 2, s. 50-51
 * Piotrowski S.: Tadeusz Banachiewicz (1882-1954). ''Nauka Polska'' 1954, nr 4, s. 250–254