Edward Windakiewicz: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 61 wersji utworzonych przez 8 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Infobox | {{Infobox scientist | ||
|family-name=Windakiewicz | |||
|given-name=Edward | |||
| family-name = Windakiewicz | |honorific-prefix=Doc. hab. inż. | ||
| given-name = Edward | |image=Edward_Windakiewicz.jpg | ||
|birth_date=8 września 1858 | |||
| honorific-prefix = | |birth_place=Pécs | ||
|death_date=12 lipca 1942 | |||
|death_place=Kraków | |||
|fields=górnictwo, solnictwo, geodezja, przemysł solny, sole potasowe, sól kamienna, geodezja i kartografia | |||
| image = | |function=Kierownik Zakładu Halurgii Wydziału Górniczego AG (1924-1939) | ||
|faculty=Wydział Górniczy | |||
|dhc_year=1936 | |||
|dhc_reason=za wybitne zasługi na polu górnictwa solnego | |||
| birth_date = 1858 | |honorAGH=Doktor Honoris Causa AGH | ||
| birth_place = | |||
| death_date = 1942 | |||
| death_place = | |||
| fields = górnictwo, solnictwo | |||
| | |||
| | |||
| dhc_year = 1936 | |||
| dhc_reason = za wybitne zasługi na polu górnictwa solnego | |||
}} | }} | ||
Doc. hab. inż. '''Edward Windakiewicz''' (1858-1942) | |||
Dyscyplina/specjalności: górnictwo, geodezja, solnictwo, przemysł solny, sole potasowe, sól kamienna, geodezja i kartografia | |||
== Nota biograficzna == | |||
Urodził się 8 września 1858 roku w Pécs na Węgrzech. Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce. | |||
W 1878 roku we Lwowie uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia górnicze w Akademii Górniczej w Leoben w Austrii, następnie kontynuował je w Akademii Górniczej w Przybramie, uzyskując w 1882 roku dyplom inżyniera górnictwa i hutnictwa. | |||
Praktykę zawodową odbywał początkowo w kopalni soli w Wieliczce, a następnie w kopalni nafty w Schodnicy i Męcinie Wielkiej koło Gorlic. | |||
W latach 1884-1889 prowadził wiercenia w Kosocicach i w Baryczu k. Wieliczki. W tym okresie był również nauczycielem w Szkole Górniczej w Wieliczce, a w 1886 roku asystentem w Katedrze Górnictwa AG w Przybramie. | |||
W 1889 roku został referentem w Dyrekcji Skarbu we Lwowie. W 1894 roku powrócił do Wieliczki zostając kierownikiem robót górniczych i wykładowcą w tamtejszej szkole górniczej. W tym samym roku przygotował na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie ekspozycję małopolskich kopalń soli, za co otrzymał wyróżnienie. Jako wybitny specjalista został powołany na rzeczoznawcę sądowego w sprawach górniczych. | |||
W 1897 roku został przeniesiony na kierownicze stanowisko do salin w Łącku koło Dobromila, a w 1900 roku do Stebnika, gdzie prowadził wiercenia, które doprowadziły do odkrycia nowych pokładów soli potasowej. W tym okresie objawił swoje aspiracje naukowe i znalazł pole do badań geologicznych i górniczych. Realizował też niektóre własne pomysły techniczne i wprowadził doniosłe udoskonalenia w dziale warzelnictwa soli. W uznaniu znaczenia prowadzonych badań w dziedzinie przyrody nieożywionej Akademia Umiejętności w Krakowie w 1904 roku zaprosiła Go do współpracy z Wydziałem Fizjograficznym. | |||
W 1905 roku powrócił do pracy w Wieliczce, a pół roku później został powołany na stanowisko radcy górniczego w Ministerstwie Skarbu, następnie starszego radcy górniczego w Ministerstwie Robót Publicznych. Pracował tam do końca I wojny światowej. W latach 1918-1919 brał udział w pracach wydziału górniczego Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu. | |||
Wiosną 1920 roku rozpoczął pracę w Starostwie Górniczym w Krakowie. | |||
W marcu 1922 roku rozpoczął pracę wykładowcy na [[Wydział Górniczy|Wydziale Górniczym]] Akademii Górniczej. Początkowo wykładał halurgię i przemysł solny. Dopiero od 1924 roku - po zakończeniu pracy w państwowej służbie górniczej - mógł w pełni poświęcić się pracy naukowej i zająć się zestawieniem i opracowaniem cennych materiałów, dotyczących w ogólności solnictwa, a które zbierał z największym zapałem w ciągu długoletniej praktyki górniczej. Dzięki Jego działalności powstał Zakład Halurgii, który wyposażył w unikatowe zbiory cennych minerałów solnych, rysunki, plany, mapy i modele z zakresu solnictwa oraz bibliotekę. Kierował nim w latach 1924-1939. | |||
Pomimo podeszłego wieku, oddał się wówczas całkowicie pracy naukowej i przystąpił do pisania wielkiego, 5-tomowego dzieła „Solnictwo”. Praca ta dzięki ofiarności Towarzystwa Solvay w Polsce, latach 1926-1930 wydał 4 tomy tego oryginalnego dzieła. | |||
W 1931 roku na podstawie rozprawy „Solnictwo. Sole kamienne i solanki, ich własności, fizjografia, górnictwo i warzelnictwo” uzyskał habilitację. Następnie otrzymał stanowisko docenta. | |||
W czerwcu 1936 roku otrzymał doktorat honoris causa Akademii Górniczej. | |||
6 listopada 1939 roku wraz z profesorami krakowskich uczelni został aresztowany i wywieziony do więzienia we Wrocławiu. Ze względu na podeszły wiek został zwolniony 27 listopada. | |||
Autor około 30 publikacji. | |||
Członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Komisji Fizjograficznej PAU. | |||
== Źródła do biogramu == | |||
====Książki==== | |||
* Duda J.: 141 spotkanie z cyklu "Wieliczka-Wieliczanie" pt. "Związki Wieliczki i Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie w 90. lecie Uczelni (1919-2009)". Wieliczka 2007 (Biblioteczka Wielicka ; z. 86), s. 19 | |||
* Gawroński W.: Słownik biograficzny wieliczan. Wieliczka 2008, s. 190-192, [foto] | |||
* Górnictwo wczoraj i dziś : X jubileuszowa konferencja, Mysłowice, maj 2008. Katowice [2008], s. 154, [foto] | |||
* Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 199 | |||
* Materiały Informacyjne [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 94 | |||
* Olszewicz B.: Lista strat kultury polskiej (1.IX.1939 - 1.III.1946). Zestawił B. Olszewicz. Warszawa 1947, s. 306 | |||
* Paczyńska I.: Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych. Kraków 2019, s. 202, 203, 245, 253, 245, 273, 421, 429, 452, 625, 859 | |||
* [Skład Osobowy Akademii Górniczej... 1933/34] Kraków 1933, s. 27 | |||
* [Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1935/36] Kraków 1935, s. 28 | |||
* Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 299-300, [foto] | |||
* Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 39, 43, 44, 57, 63, 66, 75, 78, 86, 94, 108, 112, 114, 315, 628, 629, 660 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969) | |||
* Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. nacz. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 216-218, [foto] ( Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4) | |||
====Artykuły==== | |||
* Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. ''Alma Mater'' 2019, numer specjalny 212, s. 32, [foto] | |||
* Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. ''Alma Mater'' 2021, nr 227, s. 64, [foto] | |||
* Bolewski A.: Mobilizacja sił naukowych i organizacyjnych przy powstawaniu oraz inauguracji Akademii Górniczej w Krakowie : z kart historii. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1994, nr 5, s. 5-6 | |||
* Jaros J.: "Salamandra" - pamięci kolegów górników (7). ''Przegląd Górniczy'' 1992, T. 48, nr 12, s. 24 | |||
* Poborski J.: Edward Windakiewicz. ''Roczniki Polskiego Towarzystwa Geologicznego'' 1949 T. 19, z. 1, s. 287-291, [foto] | |||
* Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". ''Biuletyn AGH'' 2014, nr 83, s. 8-9, [foto] | |||
* Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1994 nr 5, s. 18 | |||
==== Inne ==== | |||
* Edward Windakiewicz [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: https://geojournals.pgi.gov.pl/asgp/article/download/11036/9527 | |||
* Edward Windakiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Edward_Windakiewicz | |||
* WINDAKIEWICZ Edward - Małopolska w II Wojnie Światowej [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: http://www.malopolskawiiwojnie.pl/index.php?title=WINDAKIEWICZ_Edward | |||
{{DEFAULTSORT:Windakiewicz, Edward }} | {{DEFAULTSORT:Windakiewicz, Edward }} | ||
[[Category: | [[Category:Biogramy]] | ||
[[Category:Doktorzy honoris causa]] | [[Category:Doktorzy honoris causa AGH]] |
Aktualna wersja na dzień 08:15, 10 cze 2024
Edward Windakiewicz | |
---|---|
Nazwisko | Windakiewicz |
Imię / imiona | Edward |
Tytuły / stanowiska | Doc. hab. inż. |
Tytuły honorowe AGH | Doktor Honoris Causa AGH |
Data urodzenia | 8 września 1858 |
Miejsce urodzenia | Pécs |
Data śmierci | 12 lipca 1942 |
Miejsce śmierci | Kraków |
Dyscyplina/specjalności | górnictwo, solnictwo, geodezja, przemysł solny, sole potasowe, sól kamienna, geodezja i kartografia |
Pełnione funkcje | Kierownik Zakładu Halurgii Wydziału Górniczego AG (1924-1939) |
Wydział | Wydział Górniczy |
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH | 1936 |
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH | za wybitne zasługi na polu górnictwa solnego |
Doc. hab. inż. Edward Windakiewicz (1858-1942)
Dyscyplina/specjalności: górnictwo, geodezja, solnictwo, przemysł solny, sole potasowe, sól kamienna, geodezja i kartografia
Nota biograficzna
Urodził się 8 września 1858 roku w Pécs na Węgrzech. Zmarł 12 lipca 1942 roku w Krakowie, pochowany na cmentarzu w Wieliczce.
W 1878 roku we Lwowie uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia górnicze w Akademii Górniczej w Leoben w Austrii, następnie kontynuował je w Akademii Górniczej w Przybramie, uzyskując w 1882 roku dyplom inżyniera górnictwa i hutnictwa.
Praktykę zawodową odbywał początkowo w kopalni soli w Wieliczce, a następnie w kopalni nafty w Schodnicy i Męcinie Wielkiej koło Gorlic.
W latach 1884-1889 prowadził wiercenia w Kosocicach i w Baryczu k. Wieliczki. W tym okresie był również nauczycielem w Szkole Górniczej w Wieliczce, a w 1886 roku asystentem w Katedrze Górnictwa AG w Przybramie.
W 1889 roku został referentem w Dyrekcji Skarbu we Lwowie. W 1894 roku powrócił do Wieliczki zostając kierownikiem robót górniczych i wykładowcą w tamtejszej szkole górniczej. W tym samym roku przygotował na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie ekspozycję małopolskich kopalń soli, za co otrzymał wyróżnienie. Jako wybitny specjalista został powołany na rzeczoznawcę sądowego w sprawach górniczych.
W 1897 roku został przeniesiony na kierownicze stanowisko do salin w Łącku koło Dobromila, a w 1900 roku do Stebnika, gdzie prowadził wiercenia, które doprowadziły do odkrycia nowych pokładów soli potasowej. W tym okresie objawił swoje aspiracje naukowe i znalazł pole do badań geologicznych i górniczych. Realizował też niektóre własne pomysły techniczne i wprowadził doniosłe udoskonalenia w dziale warzelnictwa soli. W uznaniu znaczenia prowadzonych badań w dziedzinie przyrody nieożywionej Akademia Umiejętności w Krakowie w 1904 roku zaprosiła Go do współpracy z Wydziałem Fizjograficznym.
W 1905 roku powrócił do pracy w Wieliczce, a pół roku później został powołany na stanowisko radcy górniczego w Ministerstwie Skarbu, następnie starszego radcy górniczego w Ministerstwie Robót Publicznych. Pracował tam do końca I wojny światowej. W latach 1918-1919 brał udział w pracach wydziału górniczego Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu.
Wiosną 1920 roku rozpoczął pracę w Starostwie Górniczym w Krakowie.
W marcu 1922 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej. Początkowo wykładał halurgię i przemysł solny. Dopiero od 1924 roku - po zakończeniu pracy w państwowej służbie górniczej - mógł w pełni poświęcić się pracy naukowej i zająć się zestawieniem i opracowaniem cennych materiałów, dotyczących w ogólności solnictwa, a które zbierał z największym zapałem w ciągu długoletniej praktyki górniczej. Dzięki Jego działalności powstał Zakład Halurgii, który wyposażył w unikatowe zbiory cennych minerałów solnych, rysunki, plany, mapy i modele z zakresu solnictwa oraz bibliotekę. Kierował nim w latach 1924-1939.
Pomimo podeszłego wieku, oddał się wówczas całkowicie pracy naukowej i przystąpił do pisania wielkiego, 5-tomowego dzieła „Solnictwo”. Praca ta dzięki ofiarności Towarzystwa Solvay w Polsce, latach 1926-1930 wydał 4 tomy tego oryginalnego dzieła.
W 1931 roku na podstawie rozprawy „Solnictwo. Sole kamienne i solanki, ich własności, fizjografia, górnictwo i warzelnictwo” uzyskał habilitację. Następnie otrzymał stanowisko docenta.
W czerwcu 1936 roku otrzymał doktorat honoris causa Akademii Górniczej.
6 listopada 1939 roku wraz z profesorami krakowskich uczelni został aresztowany i wywieziony do więzienia we Wrocławiu. Ze względu na podeszły wiek został zwolniony 27 listopada.
Autor około 30 publikacji.
Członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Komisji Fizjograficznej PAU.
Źródła do biogramu
Książki
- Duda J.: 141 spotkanie z cyklu "Wieliczka-Wieliczanie" pt. "Związki Wieliczki i Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie w 90. lecie Uczelni (1919-2009)". Wieliczka 2007 (Biblioteczka Wielicka ; z. 86), s. 19
- Gawroński W.: Słownik biograficzny wieliczan. Wieliczka 2008, s. 190-192, [foto]
- Górnictwo wczoraj i dziś : X jubileuszowa konferencja, Mysłowice, maj 2008. Katowice [2008], s. 154, [foto]
- Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 199
- Materiały Informacyjne [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 94
- Olszewicz B.: Lista strat kultury polskiej (1.IX.1939 - 1.III.1946). Zestawił B. Olszewicz. Warszawa 1947, s. 306
- Paczyńska I.: Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych. Kraków 2019, s. 202, 203, 245, 253, 245, 273, 421, 429, 452, 625, 859
- [Skład Osobowy Akademii Górniczej... 1933/34] Kraków 1933, s. 27
- [Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1935/36] Kraków 1935, s. 28
- Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 299-300, [foto]
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 39, 43, 44, 57, 63, 66, 75, 78, 86, 94, 108, 112, 114, 315, 628, 629, 660 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
- Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. nacz. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 216-218, [foto] ( Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4)
Artykuły
- Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2019, numer specjalny 212, s. 32, [foto]
- Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2021, nr 227, s. 64, [foto]
- Bolewski A.: Mobilizacja sił naukowych i organizacyjnych przy powstawaniu oraz inauguracji Akademii Górniczej w Krakowie : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 5-6
- Jaros J.: "Salamandra" - pamięci kolegów górników (7). Przegląd Górniczy 1992, T. 48, nr 12, s. 24
- Poborski J.: Edward Windakiewicz. Roczniki Polskiego Towarzystwa Geologicznego 1949 T. 19, z. 1, s. 287-291, [foto]
- Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
- Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994 nr 5, s. 18
Inne
- Edward Windakiewicz [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: https://geojournals.pgi.gov.pl/asgp/article/download/11036/9527
- Edward Windakiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Edward_Windakiewicz
- WINDAKIEWICZ Edward - Małopolska w II Wojnie Światowej [online] [przeglądany 12.01.2024]. Dostępny w: http://www.malopolskawiiwojnie.pl/index.php?title=WINDAKIEWICZ_Edward