Władysław Jan Takliński

Z Historia AGH
Wersja z dnia 08:15, 10 cze 2024 autorstwa HieronimSienski (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Władysław Jan Takliński
Wladyslaw Taklinski.jpg
Nazwisko Takliński
Imię / imiona Władysław Jan
Tytuły / stanowiska Prof. zw. inż.
Data urodzenia 17 grudnia 1875
Miejsce urodzenia Warszawa
Data śmierci 24 stycznia 1940
Miejsce śmierci Sachsenhausen
Dyscyplina/specjalności mechanika teoretyczna, wytrzymałość materiałów
Pełnione funkcje Rektor AG (1933–1939)
Wydział Wydział Górniczy


Odznaczenia i nagrody Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Polonia Restituta
FunkcjeGdzieoddo
ProrektorAG19311933
RektorAG19331939

Prof. zw. inż. Władysław Jan Takliński (1875–1940)

Dyscyplina/specjalności: mechanika teoretyczna, wytrzymałość materiałów

Nota biograficzna

Urodził się 17 grudnia 1875 roku w Warszawie. Po aresztowaniu przez Niemców (wraz z profesorami Uniwersytetu Jagiellońskiego) 6 listopada 1939 roku zesłany do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, zamordowany 24 stycznia 1940 roku. Wydaną rodzinie urnę z prochami złożono na na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu w Petersburgu i uzyskał w 1898 roku dyplom I stopnia. Studia kontynuował na Wydziale Mechanicznym tamtejszego Instytutu Technologicznego, gdzie w 1903 roku otrzymał dyplom inżyniera technologa. Już w 1902 roku podjął pracę w Eksperymentalnym Laboratorium Budowy Okrętów Ministerstwa Marynarki Wojennej w Petersburgu jako młodszy, a od 1911 roku starszy pomocnik kierownika laboratorium. 17 marca 1914 roku objął stanowisko dyrektora tej placówki. 5 września 1915 roku nominowany na pułkownika Korpusu Inżynierów Okrętowych Rosji za teoretyczne i praktyczne osiągnięcia z zakresu okrętownictwa. Od września 1903 roku wykładał geometrię analityczną oraz rachunek różniczkowy i całkowy w Morskiej Szkole Inżynieryjnej w Kronsztadzie. W roku 1904 został asystentem przy Katedrze Mechaniki Teoretycznej Instytutu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu, skąd w roku następnym przeszedł na asystenturę przy Katedrze Mechaniki Teoretycznej tamtejszego Instytutu Politechnicznego. Wykładał również w petersburskim Morskim Korpusie Kadetów i kronsztadzkiej Mikołajewskiej Akademii Morskiej. Po powrocie do Polski w 1922 roku pełnił funkcję wykładowcy w Morskiej Szkole Oficerskiej w Toruniu oraz współpracował z Głównym Urzędem Miar w Warszawie. W roku akademickim 1923/1924 wykładał mechanikę teoretyczną na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej.

Od 1923 roku profesor zwyczajny mechaniki teoretycznej i wytrzymałości materiałów Akademii Górniczej i kierownik Katedry Mechaniki Teoretycznej oraz Wytrzymałości Materiałów Wydziału Górniczego.

W latach 1931–1933 był prorektorem Akademii, następnie rektorem w latach 1933–1939.

Doprowadził do końca budowę gmachu głównego, a także budowę Laboratorium Maszynowego (Reymonta 7) i Laboratorium Transportu Szynowego wraz z torem do jazd próbnych. Jako rektor dbał o poszanowanie władz akademickich, profesorów i pracowników. Troszczył się też o studentów. Otaczał go powszechny szacunek. „Często sięgał do własnej kiesy, gdy potrzeby Uczelni lub dobro pracowników czy studentów tego wymagało”.

Członek Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych, Krakowskiego Towarzystwa Technicznego oraz Rady Naczelnej Towarzystwa Przyjaciół Młodzieży Akademickiej.

Autor podręcznika "Mechanika teoretyczna" (1923-1925, wyd. drugie 1947-1948).

2 marca 1935 roku Stowarzyszenie Studentów Akademii Górniczej nadało mu tytuł Honorowego Członka Stowarzyszenia Studentów Akademii Górniczej.

Od połowy lat 80-tych XX wieku przyznawana jest corocznie przez AGH nagroda im. Taklińskiego dla młodych naukowców za wybitne osiągnięcia w dziedzinie dydaktyki.

31 sierpnia 1993 roku na parterze Gmachu Głównego AGH z inicjatywy Stowarzyszenia Wychowanków AGH odsłonięto tablicę pamięci rektora Władysława Taklińskiego.

Odznaczenia i nagrody

Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Polonia Restituta, Brązowy Medal za Długoletnią Służbę

Źródła do biogramu

Książki

  • Engel Z.: Katedra Mechaniki i Wibroakustyki Akademii Górniczo-Hutniczej : tradycja - historia - działalność. Radom 2008, 128-129, [foto]
  • Filcek H.: Rektorskie opowiadania. Kraków 2005, s.5-6, [foto]
  • Materiały Informacyjne. [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 65-92
  • Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 2019. Oprac. H. Sieński. Kraków 2019, s. 222-224, [foto]
  • Non omnis moriar… : groby Rektorów Akademii Górniczej i Akademii Górniczo-Hutniczej. Z. 4 - 2021. Oprac. H. Sieński. Kraków 2021, s. 69-78, [foto]
  • Paczyńska I.: Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych. Kraków 2019, s. 195-858
  • Polski Słownik Biograficzny. T. 52/1, z. 212 : Świrski Łukasz - Tanner Bernard. Kraków 2017, s. 120-121
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … [1924/25]]. Kraków 1924, s. 7
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1925/26]. Kraków 1925, s. 13
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1926/27]. Kraków 1926, s. 14
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1927/28]. Kraków 1927, s. 14
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1929/30]. Kraków 1929, s. 15
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1930/31]. Kraków 1930, s. 15
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1931/32]. Kraków 1931, s. 16
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1932/33]. Kraków 1932, s. 32
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1933/34]. Kraków 1933, s. 23-24
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1935/36]. Kraków 1935, s. 23
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1936/37]. Kraków 1936, s. 25-26
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1937/38]. Kraków 1937, s. 24
  • [Skład Osobowy Akademii Górniczej … 1938/39]. Kraków 1938, s. 27
  • Słownik biograficzny techników polskich. Z. 9. Red. Z. Skoczyński. Warszawa 1998, s. 141
  • Suliga I.: Nie samą nauką AGH żyje ... : rektor prof. Władysław Takliński (1933-1939). Vivat Akademia : AGH 2021, nr 23, s. 52-53, [foto]
  • Wacławik J.: Kronika Wydziału Górniczego [AGH] 1919-1999. Kraków 1999, s. 118
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 368, [foto]
  • Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 297-298, [foto]
  • Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 627 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
  • Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 201-204, [foto] (Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo- Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4)

Artykuły

  • Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2019, numer specjalny 212, s. 32, [foto]
  • Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku : aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. Alma Mater 2021, nr 227, s. 64, [foto]
  • Biuletyn Rektora [AGH] 1988, luty, s. 4-6
  • Biuletyn Rektora [AGH] 1992, (Zarządzenie Nr 4/92 Rektora... z dnia 10 kwietnia 1992...), s. 25-26
  • Biuletyn Rektora [AGH] 1992, październik, (Sprawozdanie rektora za rok akademicki 1991/1992), s. 27
  • Bolewski A.: Mobilizacja sił naukowych i organizacyjnych przy powstawaniu oraz inauguracji Akademii Górniczej w Krakowie : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 5-6
  • Bolewski A.: Rektorzy Akademii Górniczej w Krakowie. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 7-10, [foto]
  • [XXVII Konkurs o Nagrodę Imienia Profesora Władysława Taklińskiego]. Biuletyn AGH 2014, nr 74, s. 30
  • XXXI Konkurs o Nagrodę Imienia Profesora Władysława Taklińskiego]. Biuletyn AGH 2018, nr 122, s. 30
  • Gąsiorowski T.: Przeżyć w Sachsenhausen to za mało : Krakowski Oddział IPN i "Dziennik Polski" przypominają. Dziennik Polski 2010, nr 259 (5 XI 2010), s. A11 [79 rocznica Sonderaktion Krakau]
  • Niedźwiedzka M.: Nagroda imienia profesora Taklińskiego. Biuletyn AGH 2024, nr 191, s. 22
  • Poczet Rektorów AGH : lata [1919-2013] : Takliński Władysław (1875-1940), 1933/34-1938/39. Biuletyn AGH 2013 wyd. spec. z okazji 100-lecia powołania Akademii Górniczej, s. 14, [foto]
  • Sieński H.: Profesor Władysław Takliński : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 5. Biuletyn AGH 2013, nr 70, s. 26-28, [foto]
  • Sieński H.: Władysław Takliński - Rektor w latach 1933-1939 : Poczet rektorów Akademii Górniczej i Akademii Górniczo-Hutniczej - część 7. Biuletyn AGH 2021, nr 157-158, s. 46-49, [foto]
  • Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
Źródło: „http://historia.agh.edu.pl/mediawiki/index.php?title=Władysław_Jan_Takliński&oldid=84669”