Stanisław Jerzy Pytko

Stanisław Jerzy Pytko
Nazwisko	Pytko
Imię / imiona	Stanisław Jerzy
Tytuły / stanowiska	Prof. zw. dr hab. inż.
Tytuły honorowe AGH	Profesor Honorowy AGH
Data urodzenia	19 października 1929
Miejsce urodzenia	Pacanów
Data śmierci	20 marca 2018
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	budowa i eksploatacja maszyn, podstawy konstrukcji maszyn, tribologia
Wydział	Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki
Odznaczenia i nagrody	Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 40-lecia Polski Ludowej, Medal Komisji Edukacji Narodowej

Prof. zw. dr hab. inż. Stanisław Jerzy Pytko (1929–2018)

Dyscyplina/specjalności: budowa i eksploatacja maszyn, podstawy konstrukcji maszyn, tribologia

Nota biograficzna

Urodził się 19 października 1929 roku w Pacanowie. Zmarł 20 marca 2018 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w 1954 roku. Doktorat - 1964, habilitacja - 1967, profesor nadzwyczajny - 1978, profesor zwyczajny - 1988.

Całą swoją karierę zawodową związał z AGH, gdzie rozpoczął pracę jeszcze podczas studiów, w 1950 roku, jako zastępca asystenta na Wydziale Mechanizacji Górnictwa i Hutnictwa. Przeszedł wszystkie stopnie zawodowe do profesora zwyczajnego w 1988 roku.

W latach 1954 - 1959 pracował w Centralnym Biurze Konstrukcji Maszyn i Urządzeń Odlewniczych. Od 1990 roku współpracował z Instytutem Technologii Eksploatacji w Radomiu.

Staże: w ZSRR - 1964, w Czechosłowacji i NRD — w latach 60-tych, w RFN - 1970.

Był członkiem Komitetu Budowy Maszyn PAN, prezesem Polskiego Towarzystwa Tribologicznego, wiceprzewodniczącym Międzynarodowej Rady Tribologii oraz innych polskich i zagranicznych akademii i instytutów.

Zaangażowany w wydawanie polskich czasopism tribologicznych, od 1995 roku redaktor naczelny kwartalnika „Zagadnienia Ekspoatacji Maszyn”. Był członkiem rad redakcyjnych czasopism zagranicznych.

Osiągnięcia: wyznaczenie wartości wytężenia materiału w obszarze styku dwóch walców przy uwzględnieniu sił stycznych w celu wyjaśnienia zużycia elementów maszyn, zwanego pittingiem; opracowanie nowej technologii związanej z obróbką wykańczającą elementów przed elektrolitycznym chromowaniem, przy zastosowaniu specjalnych cieczy chłodząco-smarujących, opartych na kompleksach metali takich jak Cu, Cr, Mo, Zn, które w trakcie skrawania nakładają się na obrabianą powierzchnię, tworząc powłoki. Powłoki te mogą być dekoracyjne lub mogą być podkładowe przed elektrolitycznym chromowaniem bez wcześniejszego wytrawiania, co ma bardzo ważne znaczenie ekologiczne.

Opublikował ponad 200 prac naukowych, kilka monografii, 1 książkę. Autor ponad 100 referatów wygłoszonych na konferencjach w kraju i za granicą, kilku patentów i dziesiątek ekspertyz dla przemysłu. Promotor kilkunastu prac doktorskich.

Honorowy profesor w Khakaskiej Autonomicznej Republice (Abakan — Rosja) 1990, doctor honoris causa Rybińskiej Państwowej Lotniczo-Technicznej Akademii (Rosja), 1996.

Profesor Honorowy AGH 2009 (za: "Wybitne osiągnięcia naukowe o charakterze interdyscyplinarnym z zakresu tarcia i zużycia, zmęczenia powierzchniowego, badania właściwości tribologicznych materiałów i środków smarnych, biotribologii oraz wkład w rozwój różnorodnych form kształcenia w Akademii Górniczo-Hutniczej, a także rozwój współpracy z przemysłem i ośrodkami naukowo-dydaktycznymi w kraju i za granicą").

Był aktywnym członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Odznaczenia i nagrody

Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 40-lecia Polski Ludowej, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal „Za zasługi dla obronności kraju”, Nagroda Ministra Edukacji Narodowej - trzykrotnie, Złoty Medal w Tribologii przyznany przez International Tribology Council i inne.

Bibliografia publikacji

https://badap.agh.edu.pl/autor/pytko-stanislaw-002621

Źródła do biogramu

Książki

• Engel Z.: Sześćdziesiąt lat minęło... Kraków 2012, s. 113, 218, [foto]
• Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 2020. Oprac. H. Sieński. Kraków 2020, s. 87-89, [foto]
• Pracownicy naukowo-dydaktyczni [Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH]. Pod red. W. P. Kowalskiego. Kraków 2002, s. 7, 13, [foto]
• Problemy tribologiczne w budowie i eksploatacji maszyn : 50-lecie pracy naukowej Prof. zw. dr hab. inż. Stanisława Pytko : seminarium naukowe. Kraków, 30 listopada 2000 r. Kraków 2000, 67 s.
• Profesor Stanisław Pytko profesorem honorowym Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kraków 2009, 60, [1] s., [foto] [Książka pamiątkowa z uroczystości nadania tytułu profesora honorowego AGH]
• Tyrański W.: Kto jest kim w Krakowie : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku). Kraków 2000, s. 282-283
• Who is who? elitarnego Wydziału Elektrycznego AGH. Red. i układ albumu J. Czajkowski, Z. K. Witek. Kraków 2002, s. 38-39, [foto]
• Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 293, [foto]
• Współcześni uczeni polscy: słownik biograficzny. T. 3 : M–R. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa 2000, s. 613–614
• Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Gliwice 1999, s. 272

Artykuły

• Batko W.: Profesor Stanisław Pytko profesorem honorowym AGH. Biuletyn AGH 2010, nr 27, s. 8-11, [foto]
• Dziennik Polski 2018, nr 67 (20 III 2018), s. A10 [nekr.]
• Dziennik Polski 2018, nr 69 (23 III 2018), s. A12-13 [nekr.]
• Dziennik Polski 2018, nr 71 (26 III 2018), s. A15 [nekr.]
• Dziennik Polski 2018, nr 72 (27 III 2018), s. A10 [nekr.]
• Gazeta Wyborcza 2018, nr 72 (27 III 2018), [dod.] Magazyn Krakowski, s. 5 [nekr.]
• Godność profesora honorowego AGH dla prof. Stanisława Pytko, 10 marca 2010. Vivat Akademia : AGH 2010, nr 4, s. 13, [foto]
• Karwat B.: Jubileusz 50. lat pracy Profesora Stanisława Pytko. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2000, nr 85, s. 7
• Krokoszyńska M.: Jubileusz 80-lecia profesora Stanisława Pytko. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2009, nr 23, s. 34, [foto]
• Osiągnięcia Profesora Stanisława Pytko w obszarze tribologii. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn 2000, vol. 35, z. 3, s. 9-12
• Prof. zw. dr hab. inż. Stanisław Pytko prof. zw. Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 2001, nr 2, s. 10
• Profesor Pytko : człowiek życzliwy. Dziennik Polski 2010, nr 59 (11 III 2010), s. A4, [foto]
• Profesor Stanisław Pytko Honorowym Profesorem w Rybińskiej Państwowej Lotniczo-Technologicznej Akademii (Rosja). Tribologia 1997, nr 1, s. [5-6], [foto]
• Profesor Stanisław Pytko laureatem Tribology Gold Medal 1995. Tribologia 1996, nr 1, s. [5-7], [foto]
• [Protokół z Posiedzenia Senatu AGH... 23.09.2009], s. 2, 37
• Pytko S.: Pomnik Jana Matejki stanął w Krakowie obok Barbakanu. Biuletyn AGH 2013, nr 72, s. 19, [foto]
• Pytko S.: Tribolog z zawodu, twórca z zamiłowania : sylwetka : życiowe pasje profesora Stanisława Pytki. Rozm. i fot. P. Stachnik. Dziennik Polski 2009, nr 161 (11-12 VII 2009), s. D11, [foto] (Dziennik Seniora)
• Pytko S.: Wojenne wspomnienia profesora Stanisława Pytko : atak na Kraków z Przyczółka Baranowsko-Sandomierskiego przez żołnierzy I Ukraińskiego Frontu w czasie II Wojny Światowej ; Wyzwolenie Krakowa. Vivat Akademia : AGH 2011, nr 7, s. 43-47, [foto]
• Stachnik P.: Życiowe pasje profesora Stanisława Pytko. Biuletyn AGH 2009, nr 20/21, s. 26-27, [foto]
• Wierzcholski K.: Osiągnięcia naukowe w obszarze tribologii we współpracy z Profesorem Stanisławem Pytko. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn 2000, vol. 35, z. 3, s. 157-165
• Wydarzenia w AGH : jubileusz 80-lecia profesora Stanisława Pytko. Vivat Akademia : AGH 2009, nr 3, s. 38-39, [foto]

Inne

• Zmarł prof. Stanisław Pytko [online] [przeglądany 23.04.2018]. Dostępny w: https://www.agh.edu.pl/aktualnosci/info/article/zmarl-prof-stanislaw-pytko/