Tekst źródłowy strony Franciszek Byrtus

{{Infobox scientist
|family-name=Byrtus
|given-name=Franciszek
|honorific-prefix=Prof. zw. dr inż.
|image=Franciszek_Byrtus.jpg
|birth_date=4 maja 1917
|birth_place=Istebna
|death_date=25 marca 2007
|death_place=Cieszyn
|fields=energochemiczne przetwórstwo węgla, koksownictwo, gazownictwo
|function=Prodziekan Wydziału Metalurgicznego  (1961-1965)
|faculty=Instytut Energochemii Węgla i Fizykochemii Sorbentów
|awards=Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej
|name=Franciszek Byrtus
|image_size=10566
}}{{Funkcja
|Stanowisko=Prodziekan
|Jednostka=Wydział Metalurgiczny
|Rok_od=1961
|Rok_do=1965
}}
Prof. zw. dr inż. '''Franciszek Byrtus''' (1917–2007)

Dyscyplina/specjalności: energochemiczne przetwórstwo węgla, koksownictwo, gazownictwo

== Nota biograficzna ==

Urodził się 4 maja 1917 roku w Istebnej k. Wisły. Zmarł 25 marca 2007 roku w Cieszynie. Pochowany na cmentarzu w Istebnej. 

W 1936 roku rozpoczął studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej. 

W 1938 roku - będąc wyróżniającym się studentem - został zatrudniony jako asystent w Katedrze Maszyn Hutniczych, Walcownictwa i Kuźnictwa [[Wydział Hutniczy|Wydziału Hutniczego]].  Z powodu wojny studia zostały przerwane i kończył je w 1948 roku, uzyskując dyplom magistra inżyniera metalurga. W 1955 roku został mianowany docentem,  dr — AGH 1963, prof. (tytuł) — 1967, prof. zw. (tytuł) — 1974.

Jeszcze przed uzyskaniem dyplomu rozpoczął pracę w Hutniczym Instytucie Badawczym w Gliwicach (obecny Instytut Metalurgii Żelaza). W latach 1947–1955 kierował Zakładem Techniki Cieplnej Instytutu Badawczego w Gliwicach, a w latach 1955–1961 Zakładem Techniki Cieplnej w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu.

Od 1951 roku prowadził wykłady z koksownictwa na [[Wydział Metalurgiczny|Wydziale Metalurgicznym]] AGH. W 1955 roku objął stanowisko docenta etatowego w Katedrze Metalurgii Surówki. Organizował od podstaw i przez wiele lat kierował Katedrą Koksownictwa i Gazownictwa.

W latach 1961–1965 pełnił funkcję Prodziekana ds. Studenckich [[Wydział Metalurgiczny|Wydziału Metalurgicznego]]. Był współorganizatorem, a w latach 1974–1979 zastępcą dyrektora Instytutu Energochemii Węgla i Fizykochemii Sorbentów (na prawach Wydziału).

Członek Komisji Metalurgiczno-Odlewniczej PAN, Komitetu Karbochemii PAN, Państwowej Rady Górnictwa, Rady Naukowej Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla i Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa.

Był wybitnym nauczycielem i wychowawcą wielu pokoleń inżynierów, uczonym zasłużonym dla rozwoju przemysłu koksowniczego i gazowniczego w Polsce. Opublikował około 150 prac — w tym 5 książek — oraz 7 patentów. Był promotorem 22 prac doktorskich.

==== Odznaczenia i nagrody ====

[[Złoty Krzyż Zasługi]], [[Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski]], [[Medal Komisji Edukacji Narodowej]], honorowy członek Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego, srebrna odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa”

== Źródła do biogramu ==

==== Książki ====

* 25 lat Wydziału Paliw i Energii 1974-1999. Red. G. Ceglarska-Stefańska, J. F. Janik. Kraków [1999?], s. 7, [foto]
* Informator nauki polskiej 2003. T. 4A : Ludzie nauki A–O. Warszawa 2003, s. 116
* Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 24
* Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Ed. 2. Warszawa 1989, s. 152
* Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 110
* Słownik biograficzny techników polskich. Z. 24. Red. nacz. J. Piłatowicz. Warszawa 2013, s. 31-32, [foto]
* Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 47, [foto]
* Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 1 : A-G. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa [ca 1998], s. 198-199

==== Artykuły ====

* ''Dziennik Polski'' 2006, nr 73 (27  III 2007), s. 13 [nekr.]
* ''Dziennik Polski'' 2006, nr 74 (28  III 2007), s. 16 [nekr.]
* Janowski J.: Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r. ''Zeszyty Naukowe AGH'' ; nr 367. [Seria] ''Metalurgia i Odlewnictwo'' 1973, z. 51, s. 277-339
* Jubileusz prof. Franciszka Byrtusa. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1998, nr 60, s. II okł., [foto] 
* Prof. zw. dr inż. Franciszek Byrtus. ''Karbo : energochemia, ekologia'' 1997, nr 10, s. 349, [foto]
* Profesor Franciszek Byrtus. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 2007, nr 168/169, s. 21 


{{DEFAULTSORT:Byrtus, Franciszek }}
[[Category:Biogramy]]