Stanisław Bieńkowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Historia AGH
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 2: Linia 2:
|family-name=Bieńkowski
|family-name=Bieńkowski
|given-name=Stanisław
|given-name=Stanisław
|honorific-prefix=Prof. nadzw. dr inż.
|honorific-prefix=Dr inż., prof. Akad. Handl.
|image=Stanisław Bieńkowski.jpg
|image=Stanisław Bieńkowski.jpg
|birth_date=15 lutego 1882
|birth_date=15 lutego 1882
Linia 9: Linia 9:
|death_place=Kraków
|death_place=Kraków
|fields=organizacja pracy
|fields=organizacja pracy
|faculty=Wydział Elektromechaniczny
|awards=Złoty Krzyż Zasługi
|name=Stanisław Bieńkowski
|name=Stanisław Bieńkowski
}}
}}
Prof. nadzw. dr inż. '''Stanisław Bieńkowski''' (1882–)   
Dr inż., prof. Akad. Handl. '''Stanisław Bieńkowski''' (1882–1958)   
'''<span style="color:red;">biogram będzie uzupełniony</span>'''


 
Dyscyplina/specjalności: zarządzanie, nauki o zarządzaniu, organizacja pracy
Dyscyplina/specjalności:
Specjalność: organizacja pracy


== Nota biograficzna ==
== Nota biograficzna ==
Linia 22: Linia 21:
Urodził się  15 lutego 1882 roku w Białowieży. Zmarł 14 września 1958 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.  
Urodził się  15 lutego 1882 roku w Białowieży. Zmarł 14 września 1958 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.  


W 1906 roku ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki w Berlinie (Charlottenburgu), uzyskując tytuł inżyniera za pracę "Projektowanie i organizacja fabryki wiertarek". Jeszcze podczas studiów podjął pracę w fabryce kabli należącej do koncernu AEG. Zdobyte tam doświadczenia zawodowe posłużyły mu do napisania pracy doktorskiej "Wpływ czynników zewnętrznych na wydajność pracy w fabryce kabli" na podstawie której w 1910 roku uzyskał stopień doktora. Praca ta została opublikowana i była często cytowana w literaturze europejskiej.
W 1906 roku ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki w Berlinie (Charlottenburgu), uzyskując tytuł inżyniera za pracę "Projektowanie i organizacja fabryki wiertarek". Jeszcze podczas studiów podjął pracę w fabryce kabli należącej do koncernu AEG. Zdobyte tam doświadczenia zawodowe posłużyły mu do napisania pracy doktorskiej: "Wpływ czynników zewnętrznych na wydajność pracy w fabryce kabli", na podstawie której w 1910 roku uzyskał stopień doktora. Praca ta została opublikowana i była często cytowana w literaturze europejskiej.


W 1911 roku rozpoczął pracę w Lwowskim Banku Przemysłowym. Do jego zadań należało opiniowanie projektów budowy nowych zakładów, samodzielne opracowywanie projektów oraz kierowanie budową zakładów finansowanych przez Bank. Do najważniejszych jego dokonań w tym okresie należą: opracowanie projektu i kierowanie budową fabryki obuwia Gafota, sanacja organizacyjna fabryki akumulatorów oraz modernizacja zakładów Metal.
W 1911 roku rozpoczął pracę w Lwowskim Banku Przemysłowym. Do jego zadań należało opiniowanie projektów budowy nowych zakładów, samodzielne opracowywanie projektów oraz kierowanie budową zakładów finansowanych przez Bank. Do najważniejszych jego dokonań w tym okresie należą: opracowanie projektu i kierowanie budową fabryki obuwia Gafota, sanacja organizacyjna fabryki akumulatorów oraz modernizacja zakładów Metal.
Linia 28: Linia 27:
W 1920 roku w czasie wojny polsko-ukraińskiej podczas obrony Lwowa  był komendantem cywilnym Miejskiej Straży Obywatelskiej w Sygniówce.
W 1920 roku w czasie wojny polsko-ukraińskiej podczas obrony Lwowa  był komendantem cywilnym Miejskiej Straży Obywatelskiej w Sygniówce.


W 1935 roku Politechnice Lwowskiej uzyskał habilitację.
W 1925 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Politechnice Lwowskiej.
 
 
 
w 1935 r. Był profesorem i prorektorem Akademii Handlowej w Krakowie, prezesem Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa.
 
W Akademii Górniczej wykładał, jako docent nieetatowy, organizację pracy i kalkulację warsztatową oraz zasady kierownictwa przedsiębiorstw w latach 1945–1951.
 
W latach 1946-1951 wykładał organizację pracy i kalkulację warsztatową w [[Wydział Elektromechaniczny|Elektromechanicznym]] AG i AGH.
 
 
//////////////////////////////
 
 
– profesor nauk o zarządzaniu, prorektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (1945–1951), jeden z czołowych przedstawicieli nurtu humanizacyjnego w naukach o zarządzaniu.
 
 
 
 
 
 
 
 
W 1925 rozpoczął pracę wykładowcy na Politechnice Lwowskiej. W 1935 uzyskał habilitację na podstawie rozprawy pt. Organizacja i zarząd zakładu przemysłowego. W 1937 objął stanowisko docenta. W 1938 został kierownikiem Katedry Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw w Akademii Handlowej w Krakowie. W czasie okupacji niemieckiej uczył w Liceum Administracyjno-Handlowym w Krakowie i kierował biurem przewozowym.
 
Po zakończeniu II wojny światowej Stanisław Bieńkowski wznowił działalność Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa (obecnie Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa). Profesor objął stanowisko prezesa Instytutu i pełnił tę funkcję do czasu przeniesienia siedziby do Warszawy w 1948. Po wojnie reaktywowana została również Katedra Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw, którą Bieńkowski kierował do 1950. W latach 1945–1951 pełnił funkcję prorektora Akademii Handlowej w Krakowie. W 1951 roku został zmuszony do przejścia na wcześniejszą emeryturę.
 
Zmarł w Krakowie. Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera Cc-4-4)[2].
Dorobek naukowy
 
Stanisław Bieńkowski opracował teorię optymalnej wielkości przedsiębiorstwa. Sformułował też wzory opisujące optymalną wielkość przedsiębiorstwa oraz granicę rentowności koncentracji organizacyjnej.
 
W dorobku naukowym Stanisława Bieńkowskiego można wyróżnić kilka kierunków badawczych, w szczególności psychologię i fizjologię pracy. W jednym z powojennych artykułów pisał, że naukowa organizacja pracy staje się szczególnie popularna wówczas, gdy z powodu gwałtownych wstrząsów społecznych lub wojen, rozmaite zagadnienia społeczne domagają się rozwiązania, a równocześnie dany kraj znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej. Ilustrował to przykładem USA, gdzie po I wojnie światowej komisja Hoovera stwierdziła, że ubytek produkcji spowodowany marnotrawstwem wysiłków ludzkich, materiałów itp. wyniósł w przybliżeniu 2/3 zdolności produkcyjnej badanych zakładów. W 1912 roku na Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich Bieńkowski wygłosił referat na temat psychologii i fizjologii pracy.
 
Pierwszy w Polsce zajął się psychotechniką, jako narzędziem właściwego doboru ludzi na określone stanowiska i opracował pierwszy syntetyczny zarys nauki o pracy, którą nazwał ergologią. Był autorem badań z tego zakresu, analizował takie aspekty jak: bilans energetyczny organizmu ludzkiego, wpływ zmęczenia na wydajność, fizjologiczne aspekty wypoczynku, wpływ wprawy na wydajność, przebieg wydajności dziennej i tygodniowej.
 
Publikacje Bieńkowskiego dotykały różnorodnych aspektów z zakresu organizacji. W wydanej w 1931 pracy Dobór pracowników jako współczynnik zmniejszenia kosztów produkcji poruszał problemy związane z psychotechniką, omawiał również szeroko kwestię motywacji, łącząc jej aspekty ekonomiczne i psychologiczne. Analizując problematykę reorganizacji, zwracał szczególną uwagę na kwestie natury psychologicznej, mówił o tzw. prawie inercji i prawie przekory. Jego zdaniem prawo inercji (bezwładności) nie odnosi się wyłącznie do ciał materialnych, ale również nastawień psychicznych. Wskazując na wpływ podświadomości na kształtowanie ludzkich postaw, sformułował warunki, których spełnienie może sprzyjać wdrażaniu zmian organizacyjnych (usunięcie dotychczasowych nawyków, przekonanie o celowości innego postępowania, kształtowanie podświadomości celem przyjęcia innych nawyków).
 
Bieńkowski usystematyzował zasady budowania struktur organizacyjnych, w oparciu o 3 zasadnicze prawa (tzw. Triada Bieńkowskiego):
 
    prawo rozgraniczenia kompetencji (idea rozgraniczania obowiązków, swoboda w realizacji zleceń ramowych)
    prawo wyjątku (wyższy szczebel zatwierdza jedynie czynności odbiegające od zleceń ramowych, zwłaszcza sprzeczne z nimi - jest to zabezpieczenie przed przeciążeniem od czynności zbędnych)
    prawo najkrótszej drogi, czyli najmniejszej liczby punktów przebiegowych.


Bieńkowski zajmował się również badaniami cech kierowniczych. W publikacji Psychologia kierownictwa do najważniejszych z nich zaliczył wolę, odwagę oraz przewidywanie, natomiast wśród cech uzupełniających wskazał na doświadczenie, opanowanie oraz zdolność podporządkowania się.
W 1935 na podstawie rozprawy "Organizacja i zarząd zakładu przemysłowego", uzyskał habilitację. W 1937 roku objął stanowisko docenta.  
Stanowiska


    Kierownik Katedry Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw Przemysłowych w Akademii Handlowej w Krakowie (1938–1939 i 1945–1950)
W 1938 roku został kierownikiem Katedry Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw w Akademii Handlowej w Krakowie.
    prorektor Akademii Handlowej w Krakowie (1945–1951)
    prezes Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa (1945–1948)


Ordery i odznaczenia
W czasie okupacji niemieckiej uczył w Liceum Administracyjno-Handlowym w Krakowie i kierował biurem przewozowym.


    Złoty Krzyż Zasługi (5 lipca 1939)[3]
Po zakończeniu II wojny światowej wznowił działalność Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa (obecnie Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa). Następnie objął stanowisko prezesa Instytutu i pełnił tę funkcję do czasu przeniesienia siedziby do Warszawy w 1948 roku.


Po wojnie, w 1945 roku, reaktywowana została również Katedra Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw Akademii Handlowej w Krakowie, którą kierował do 1950 roku. W latach 1945–1951 pełnił funkcję prorektora Akademii Handlowej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie).


W latach 1946-1951 prowadził wykłady zlecone: organizacja pracy i kalkulacja warsztatowa w [[Wydział Elektromechaniczny|Wydziale Elektromechanicznym]] AG i AGH. W 1947 roku został mianowany docentem nieetatowym AGH.


Przypisy
W 1951 roku został zmuszony do przejścia na wcześniejszą emeryturę.


Semper fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 183.
Był jednym z czołowych przedstawicieli nurtu humanizacyjnego w naukach o zarządzaniu. Opracował teorię optymalnej wielkości przedsiębiorstwa. Sformułował też wzory opisujące optymalną wielkość przedsiębiorstwa oraz granicę rentowności koncentracji organizacyjnej. W jego dorobku naukowym można wyróżnić kilka kierunków badawczych, w szczególności psychologię i fizjologię pracy. W jednym z powojennych artykułów pisał, że naukowa organizacja pracy staje się szczególnie popularna wówczas, gdy z powodu gwałtownych wstrząsów społecznych lub wojen, rozmaite zagadnienia społeczne domagają się rozwiązania, a równocześnie dany kraj znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej. Ilustrował to przykładem USA, gdzie po I wojnie światowej komisja Hoovera stwierdziła, że ubytek produkcji spowodowany marnotrawstwem wysiłków ludzkich, materiałów itp. wyniósł w przybliżeniu 2/3 zdolności produkcyjnej badanych zakładów.  


W 1912 roku na Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich Bieńkowski wygłosił referat na temat psychologii i fizjologii pracy.


Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych, zck-krakow.pl [dostęp 2021-06-18].
Pierwszy w Polsce zajął się psychotechniką, jako narzędziem właściwego doboru ludzi na określone stanowiska i opracował pierwszy syntetyczny zarys nauki o pracy, którą nazwał ergologią.  


    Zarządzenie o nadaniu Złotego Krzyża Zasługi (M.P. z 1939 r. nr 155, poz. 367) „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Był autorem badań z tego zakresu, analizował takie aspekty jak: bilans energetyczny organizmu ludzkiego, wpływ zmęczenia na wydajność, fizjologiczne aspekty wypoczynku, wpływ wprawy na wydajność, przebieg wydajności dziennej i tygodniowej.


Bibliografia
Publikacje dotykały różnorodnych aspektów z zakresu organizacji. Usystematyzował zasady budowania struktur organizacyjnych, w oparciu o 3 zasadnicze prawa (tzw. Triada Bieńkowskiego):


    Karol Jędrzejewski, Marek Żurkowski: Stanisław Bieńkowski. Encyklopedia Zarządzania. [dostęp 2019-01-11].
- prawo rozgraniczenia kompetencji (idea rozgraniczania obowiązków, swoboda w realizacji zleceń ramowych)
    Zbigniew Martyniak. Zaczęło się na Politechnice Lwowskiej. „Cracovia Leopolis”. nr 1(17)/1999. ISSN 1234-8600. [dostęp 2019-01-11].
    Bieńkowski Stanisław (1882–1958), prof. dr hab. inż.. Stowarzyszenie Wychowanków Politechniki Śląskiej. [dostęp 2019-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-12)].
    Historia Katedry Procesu Zarządzania. Katedra Procesu Zarządzania, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. [dostęp 2019-01-11].


- prawo wyjątku (wyższy szczebel zatwierdza jedynie czynności odbiegające od zleceń ramowych, zwłaszcza sprzeczne z nimi - jest to zabezpieczenie przed przeciążeniem od czynności zbędnych)


- prawo najkrótszej drogi, czyli najmniejszej liczby punktów przebiegowych.


    Absolwenci Uniwersytetu Technicznego w BerlinieLudzie urodzeni w BiałowieżyOdznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)Pochowani na cmentarzu RakowickimPolscy inżynierowieProrektorzy uczelni w KrakowieUczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)Urodzeni w 1882Wykładowcy Politechniki LwowskiejWykładowcy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Zajmował się również badaniami cech kierowniczych. W publikacji "Psychologia kierownictwa" do najważniejszych z nich zaliczył: wolę, odwagę oraz przewidywanie, natomiast wśród cech uzupełniających wskazał na: doświadczenie, opanowanie oraz zdolność podporządkowania się.


==== Odznaczenia i nagrody ====
==== Odznaczenia i nagrody ====


==== Bibliografia publikacji ====
[[Złoty Krzyż Zasługi]]
 


== Źródła do biogramu ==
== Źródła do biogramu ==
Linia 114: Linia 69:
==== Książki ====
==== Książki ====


* Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919–1949). Kraków 1979, s. 15–16
* Semper fidelis : obrona Lwowa w obrazach współczesnych [reprint]. Warszawa 1990, s 183, [foto]
* [Skład Osobowy AGH … 1946/47]. Kraków 1946, s. 79, 89
* [Skład Osobowy AGH … 1946/47]. Kraków 1946, s. 79, 89
 
* Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 36, 41 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
 
* Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919–1949). s. 15–16
 
==== Artykuły ====
 
*


==== Inne ====
==== Inne ====
Linia 129: Linia 80:
{{DEFAULTSORT:Bieńkowski, Stanisław }}
{{DEFAULTSORT:Bieńkowski, Stanisław }}
[[Category:Biogramy]]
[[Category:Biogramy]]
'''''<span style="color:red;">stan na dzień 6.12.2023</span>'''''

Aktualna wersja na dzień 10:47, 7 mar 2024

Stanisław Bieńkowski
Stanisław Bieńkowski.jpg
Nazwisko Bieńkowski
Imię / imiona Stanisław
Tytuły / stanowiska Dr inż., prof. Akad. Handl.
Data urodzenia 15 lutego 1882
Miejsce urodzenia Białowieża
Data śmierci 14 września 1958
Miejsce śmierci Kraków
Dyscyplina/specjalności organizacja pracy
Wydział Wydział Elektromechaniczny


Odznaczenia i nagrody Złoty Krzyż Zasługi

Dr inż., prof. Akad. Handl. Stanisław Bieńkowski (1882–1958)

Dyscyplina/specjalności: zarządzanie, nauki o zarządzaniu, organizacja pracy

Nota biograficzna

Urodził się 15 lutego 1882 roku w Białowieży. Zmarł 14 września 1958 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

W 1906 roku ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki w Berlinie (Charlottenburgu), uzyskując tytuł inżyniera za pracę "Projektowanie i organizacja fabryki wiertarek". Jeszcze podczas studiów podjął pracę w fabryce kabli należącej do koncernu AEG. Zdobyte tam doświadczenia zawodowe posłużyły mu do napisania pracy doktorskiej: "Wpływ czynników zewnętrznych na wydajność pracy w fabryce kabli", na podstawie której w 1910 roku uzyskał stopień doktora. Praca ta została opublikowana i była często cytowana w literaturze europejskiej.

W 1911 roku rozpoczął pracę w Lwowskim Banku Przemysłowym. Do jego zadań należało opiniowanie projektów budowy nowych zakładów, samodzielne opracowywanie projektów oraz kierowanie budową zakładów finansowanych przez Bank. Do najważniejszych jego dokonań w tym okresie należą: opracowanie projektu i kierowanie budową fabryki obuwia Gafota, sanacja organizacyjna fabryki akumulatorów oraz modernizacja zakładów Metal.

W 1920 roku w czasie wojny polsko-ukraińskiej podczas obrony Lwowa był komendantem cywilnym Miejskiej Straży Obywatelskiej w Sygniówce.

W 1925 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Politechnice Lwowskiej.

W 1935 na podstawie rozprawy "Organizacja i zarząd zakładu przemysłowego", uzyskał habilitację. W 1937 roku objął stanowisko docenta.

W 1938 roku został kierownikiem Katedry Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw w Akademii Handlowej w Krakowie.

W czasie okupacji niemieckiej uczył w Liceum Administracyjno-Handlowym w Krakowie i kierował biurem przewozowym.

Po zakończeniu II wojny światowej wznowił działalność Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa (obecnie Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa). Następnie objął stanowisko prezesa Instytutu i pełnił tę funkcję do czasu przeniesienia siedziby do Warszawy w 1948 roku.

Po wojnie, w 1945 roku, reaktywowana została również Katedra Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw Akademii Handlowej w Krakowie, którą kierował do 1950 roku. W latach 1945–1951 pełnił funkcję prorektora Akademii Handlowej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie).

W latach 1946-1951 prowadził wykłady zlecone: organizacja pracy i kalkulacja warsztatowa w Wydziale Elektromechanicznym AG i AGH. W 1947 roku został mianowany docentem nieetatowym AGH.

W 1951 roku został zmuszony do przejścia na wcześniejszą emeryturę.

Był jednym z czołowych przedstawicieli nurtu humanizacyjnego w naukach o zarządzaniu. Opracował teorię optymalnej wielkości przedsiębiorstwa. Sformułował też wzory opisujące optymalną wielkość przedsiębiorstwa oraz granicę rentowności koncentracji organizacyjnej. W jego dorobku naukowym można wyróżnić kilka kierunków badawczych, w szczególności psychologię i fizjologię pracy. W jednym z powojennych artykułów pisał, że naukowa organizacja pracy staje się szczególnie popularna wówczas, gdy z powodu gwałtownych wstrząsów społecznych lub wojen, rozmaite zagadnienia społeczne domagają się rozwiązania, a równocześnie dany kraj znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej. Ilustrował to przykładem USA, gdzie po I wojnie światowej komisja Hoovera stwierdziła, że ubytek produkcji spowodowany marnotrawstwem wysiłków ludzkich, materiałów itp. wyniósł w przybliżeniu 2/3 zdolności produkcyjnej badanych zakładów.

W 1912 roku na Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich Bieńkowski wygłosił referat na temat psychologii i fizjologii pracy.

Pierwszy w Polsce zajął się psychotechniką, jako narzędziem właściwego doboru ludzi na określone stanowiska i opracował pierwszy syntetyczny zarys nauki o pracy, którą nazwał ergologią.

Był autorem badań z tego zakresu, analizował takie aspekty jak: bilans energetyczny organizmu ludzkiego, wpływ zmęczenia na wydajność, fizjologiczne aspekty wypoczynku, wpływ wprawy na wydajność, przebieg wydajności dziennej i tygodniowej.

Publikacje dotykały różnorodnych aspektów z zakresu organizacji. Usystematyzował zasady budowania struktur organizacyjnych, w oparciu o 3 zasadnicze prawa (tzw. Triada Bieńkowskiego):

- prawo rozgraniczenia kompetencji (idea rozgraniczania obowiązków, swoboda w realizacji zleceń ramowych)

- prawo wyjątku (wyższy szczebel zatwierdza jedynie czynności odbiegające od zleceń ramowych, zwłaszcza sprzeczne z nimi - jest to zabezpieczenie przed przeciążeniem od czynności zbędnych)

- prawo najkrótszej drogi, czyli najmniejszej liczby punktów przebiegowych.

Zajmował się również badaniami cech kierowniczych. W publikacji "Psychologia kierownictwa" do najważniejszych z nich zaliczył: wolę, odwagę oraz przewidywanie, natomiast wśród cech uzupełniających wskazał na: doświadczenie, opanowanie oraz zdolność podporządkowania się.

Odznaczenia i nagrody

Złoty Krzyż Zasługi

Źródła do biogramu

Książki

  • Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919–1949). Kraków 1979, s. 15–16
  • Semper fidelis : obrona Lwowa w obrazach współczesnych [reprint]. Warszawa 1990, s 183, [foto]
  • [Skład Osobowy AGH … 1946/47]. Kraków 1946, s. 79, 89
  • Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 36, 41 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)

Inne