Adam Jan Bielański

Z Historia AGH
Adam Jan Bielański
Adam Bielanski.jpg
Nazwisko Bielański
Imię / imiona Adam Jan
Tytuły / stanowiska Prof. zw. dr
Tytuły honorowe AGH Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia 14 grudnia 1912
Miejsce urodzenia Kraków
Data śmierci 4 września 2016
Dyscyplina/specjalności chemia
Pełnione funkcje Prorektor AGH (1951–1955)
Wydział Wydział Ceramiczny
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH 1983
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie katalizy heterogenicznej i fizykochemii ciała stałego, jak również za zasługi w powojennej odbudowie Uczelni oraz zainicjowanie powstania krakowskiej szkoły katalizy
Odznaczenia i nagrody Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
FunkcjeGdzieoddo
DziekanWydział Mineralny19491952
ProrektorAGH19511955

Prof. zw. dr Adam Jan Bielański (1912–2016)

Dyscyplina/specjalności: chemia

Nota biograficzna

Urodził się 14 grudnia 1912 roku w Krakowie. Zmarł 4 września 2016 roku w Krakowie. Został pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Imperial College of Science and Technology (Londyn). Doktorat (1945), prof. nadzw. (1954), prof. zw. (1962).

Początkowo pracował jako asystent w Katedrze Chemii Fizycznej i Elektrochemii Akademii Górniczej, potem był pracownikiem naukowo-dydaktycznym (1945–1964). Organizator Wydziału Mineralnego AGH 1950–1951, dziekan Wydziału Mineralnego AGH w latach 1949-1952, prorektor ds nauczania AGH w latach 1951–1955.

Od 1964 roku profesor UJ, kierownik Katedry Chemii Nieorganicznej, następnie Dyrektor Instytutu Chemii Nieorganicznej. Od 1983 roku emerytowany profesor.

Autor ok. 150 prac z dziedziny katalizy heterogenicznej oraz fizykochemii ciała stałego, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Autor książek "Chemia ogólna i nieorganiczna", "Podstawy chemii nieorganicznej", "Oxygen in Catalysis", autor 2 patentów, promotor 28 prac doktorskich.

Członek PAN (przew. Oddziału PAN w Krakowie); członek korespondent PAN (1965), członek rzeczywisty PAN (1973), członek czynny PAU (1989). Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Chemii Fizycznej PAN w latach 1967–1981.

Doktor honoris causa AGH (1983) i Politechniki Wrocławskiej, profesor honorowy Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 2020 roku Senat AGH uchwalił nadanie pawilonowi A-3 imienia profesora Adama Bielańskiego.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski , Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Jędrzeja Śniadeckiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Medal Jana Harabaszewskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Medal „Merentibus” UJ, Medal Uniwersytetu w Liege (Belgia), Medal Honorowy za Zasługi dla Województwa Małopolskiego — srebrny

Bibliografia publikacji

https://badap.agh.edu.pl/autor/bielanski-adam-003898

Źródła do biogramu

Książki

  • Adam Bielański. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, s. 151
  • Adam Bielański. W: Manecki A.: Ludzie nauk o Ziemi i Kosmosie : z wydarzeniami lat minionych tle. Kraków 2023, s. 26-27
  • Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 63
  • Jubileusz 50-lecia Katedry Górnictwa Odkrywkowego [Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH] : 1964-2014. Kraków 2014, s. 14, [foto]
  • Kto jest kim w ceramice : 50 lecie Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki 1949-1999 [AGH]. Kraków 1999, wiele stron, [foto]
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 3. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Warszawa 1993, s. 50
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 1. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 58
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 2. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 85
  • Kurdowski W.: Profesor Adam Bielański : twórca Wydziału Ceramicznego AGH. Kraków 2019, 107 s., [foto]
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 25
  • Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 1 : A-G. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa [ca 1998], s. 105
  • Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH w 70-lecie swojej działalności. Kraków 2019, s. 13, 17, [foto]
  • Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 619 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
  • Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Gliwice 1999, s. 16-17

Artykuły

  • Dziennik Polski 2016, nr 209 (7 IX 2016), s. A12 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2016, nr 211 (9 IX 2016), s. A14 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2016, nr 212 (10-11 IX 2016), s. A12 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2016, nr 215 (14 IX 2016), s. A9 [nekr.]
  • Dziwisz E.: Świadek : w stulecie urodzin profesora Adama Bielańskiego. Kraków 2013, nr 1, s. 20-21, [foto]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 209 (7 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 210 (8 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6-7 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 211 (9 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 14 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 212 (10-11 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6-7 [nekr.]
  • Haber J.: Professor Adam Bielański. Polish Journal of Chemistry 1991, Vol. 65, no. 4, s. 529-530
  • Medale za zasługi. Dziennik Polski 2013, nr 117 (21 V 2013), s. A05
  • Rafalska-Łasocha A.: Pamięci profesora Adama Bielańskiego. Alma Mater 2017, nr 191, s. 60-61, [foto]
  • Skowron G.: Zasłużyli się Małopolsce. Dziennik Polski 2013, nr 137 (14 VI 2013), s. A06, [foto]
  • Stabach K.: Napisał biblię dla studentów chemii, a po wykładach słuchał Beethovena. Dziennik Polski 2016, nr 212 (10-11 IX 2016) [dod.] Kronika Krakowska, s. B4, [foto]
  • "Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci". Gazeta Wyborcza 2016, nr 256 (2 XI 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 4-5, [foto]
  • Wybitni Małopolanie, zasłużone instytucje. Dziennik Polski 2013 nr 111 (14 V 2013), s. A05
  • Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18
  • Zmarł prof. Bielański - nestor polskich chemików. Dziennik Polski 2016, nr 209 (7 IX 2016), [dod.] Kronika Krakowska, s. B2

Inne

Źródło: „http://historia.agh.edu.pl/mediawiki/index.php?title=Adam_Jan_Bielański&oldid=84592”