Wacław Olszak

Wacław Olszak
Nazwisko	Olszak
Imię / imiona	Wacław
Tytuły / stanowiska	Prof. zw. dr hab. inż.
Data urodzenia	24 października 1902
Miejsce urodzenia	Karwina
Data śmierci	8 grudnia 1980
Miejsce śmierci	Udine (Włochy)
Dyscyplina/specjalności	teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia
Pełnione funkcje	Prodziekan Wydziału Elektromechanicznego (1948-1950)
Wydział	Wydział Elektromechaniczny
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH	1969
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH	za zasługi dla rozwoju nauki w zakresie mechaniki ośrodków ciągłych, a w szczególności teorii sprężystości i plastyczności
Odznaczenia i nagrody	Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
Funkcje Gdzie od do Prodziekan Wydział Elektromechaniczny 1948 1950

Prof. zw. dr hab. inż. Wacław Olszak (1902–1980)

Dyscyplina/specjalności: teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia

Nota biograficzna

Urodził się 24 października 1902 roku w Karwinie (obecnie Czechy), zmarł 8 grudnia 1980 roku w Udine (Włochy) i tam też został pochowany.

Studiował na Politechnice w Wiedniu, w Konserwatorium Wiedeńskim — wiolinistykę, a także fizykę na uniwersytecie w Paryżu. Studia uzupełniające odbył na Politechnice Warszawskiej. Dyplom inżyniera dróg i mostów uzyskał w 1925 roku. Po studiach pracował jako projektant, konstruktor i kierownik wielu poważnych obiektów inżynierskich na terenie Zagłębia Śląskiego i Dąbrowskiego. W 1933 roku obronił na Politechnice Wiedeńskiej pracę doktorską pt. Exzentrische Kreisrohre, ihre Vervendung u. Berechnung (Rury okrągłe ekscentryczne, ich zastosowanie i obliczenie). Drugą pracę doktorską pt. Sprężyste nieograniczone układy płaskie z otworami kołowymi w zastosowaniu do zagadnień blach płaskich oraz tunelowych i górniczych robót inżynierskich obronił w 1934 roku na Politechnice Warszawskiej.

W 1937 roku habilitował się na Akademii Górniczej. Związany z Akademią jako profesor wytrzymałości materiałów — docent Katedry Wytrzymałości Materiałów (1937–52), profesor zwyczajny (1947), Kierownik Katedry i Zakładu Wytrzymałości Materiałów Wydziału Elektromechanicznego (1947–52), kierownik Katedry Budownictwa Stalbetowego i Stalowego na Wydziale Architektury (1946–52), przy której utworzył pierwszy w Polsce Zakład Naukowo-Badawczy dla Zagadnień Konstrukcji Wstępnie Sprężonych. W latach 1948-1950 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Elektromechanicznego.

W 1952 r. przeszedł do pracy na Politechnice Warszawskiej. Powierzoną sobie Katedrę Wytrzymałości Materiałów przekształcił na pierwszą w kraju w pionie uczelni technicznych Katedrę Teorii Sprężystości i Plastyczności.

Od 1969 roku do końca życia był rektorem utworzonego wówczas przy jego współudziale Centre Internationale des Sciences Mechaniques w Udine we Włoszech, ośrodka odgrywającego ważną rolę w kształtowaniu nowych kierunków badań w dziedzinie nauk mechanicznych. Autor ponad 350 prac z zakresu teorii plastyczności, teorii sprężystości, konstrukcji budowlanych, reologii. Stworzył polską szkołę teorii plastyczności.

Członek rzeczywisty i członek prezydium PAN, sekretarz naukowy Wydziału IV Nauk Technicznych PAN (1957–1960), od 1959 r. członek Serbskiej Akademii Nauk i Academie des Sciences, Inscription et Belles Lettres w Tuluzie, oraz Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie. Doktor honoris causa Uniwersytetów w Liege (1963) i Uniw. w Tuluzie (1962), Politechnice w Wiedniu (1965), Akademii Górniczo Hutniczej (1969), Uniw. Technicznego w Dreźnie (1970), Uniw. w Glasgow (1973), Politechniki Warszawskiej (1974), Uniw. w Fredericton (1975) i Politechniki Krakowskiej (1976).

Odznaczenia i nagrody

Medal Fermata Academie des Inscriptions et Belles Lettres w Tuluzie, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Wielki austriackiego orderu „Litteris et Artibus”, Srebrny Medal Czechosłowackiej AN, Krzyż Wielki bułgarskiego Orderu Cyryla i Metodego, wiele innych nagród państwowych.

Bibliografia

Książki

• Biogramy uczonych polskich : materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. 4 : Nauki techniczne. Oprac. A. Śródka, P. Szczawiński. Wrocław 1988, s. 255-261, [foto]
• Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 699
• Jubileusz Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki : materiały konferencji. [AGH]. Kraków, czerwiec 2002. Eds. Z. W. Engel, S. Wolny. Kraków 2002, s. 230-231, [foto]
• [Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1947/48], Kraków 1947, s. 8
• Słownik biograficzny techników polskich. Z. 20. Red. nacz. J. Piłatowicz. Warszawa 2009, s.111-115
• Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego. Katowice 1986, s. 155-156
• Śródka A.: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 3 : M-R. Warszawa 1997, s. 295-298, [foto]
• Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 258
• Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : informator. [AGH]. Kraków 1994, s. 27, [foto]
• Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919–1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970. s. 625 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)

Artykuły

• Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1996, nr 6-7, s. 5-8
• Bolewski A.: Udział Polaków z Zaolzia w powstaniu i życiu Akademii Górniczej w Krakowie. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1998, nr 49, s. 12-13, [foto]
• Doktorzy honoris causa wypromowani przez Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 108, s. 10
• Engel Z. W.: Półwiecze działalności Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 108, s. 6-10
• Germain P.: Wacław Olszak (1902-1980). Nauka Polska 1983, nr 5, s. 143-147
• Kajfasz S.: Wacław Olszak. Nauka Polska 1965, nr 2, s. 42-49, [foto]
• Karwat B.: Pamiętajmy o naszych nauczycielach. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2010, nr 35. s. 24, [foto]
• Kwieciński M.: O profesorze Wacławie Olszaku. Archiwum Inżynierii Lądowej 1980 T. 26, z. 3, s. I-IV
• Sawczuk A.: Wacław Olszak 1902-1980. Nauka Polska. 1981, R. 29, nr 3-4, s. 211-215
• Wykaz osób, które otrzymały doktoraty honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18