Stefan Witold Alexandrowicz

Z Historia AGH
Wersja z dnia 09:51, 26 sie 2024 autorstwa HieronimSienski (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Stefan Witold Alexandrowicz
Stefan Alexandrowicz.jpg
Nazwisko Alexandrowicz
Imię / imiona Stefan Witold
Tytuły / stanowiska Prof. zw. dr hab.
Data urodzenia 29 kwietnia 1930
Miejsce urodzenia Kraków
Data śmierci 8 sierpnia 2024
Dyscyplina/specjalności geologia, stratygrafia, geologia czwartorzędu, malakologia, ochrona przyrody, historia nauki
Pełnione funkcje Wicedyrektor Instytutu Geologii Regionalnej i Złóż Węgla (1969–1974), Wicedyrektor Instytutu Geologii i Surowców Mineralnych (1979–1984)
Wydział Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska


Odznaczenia i nagrody Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Komisji Edukacji Narodowej

Prof. zw. dr hab. Stefan Witold Alexandrowicz (1930–2024)

Dyscyplina/specjalności: geologia, stratygrafia, geologia czwartorzędu, malakologia, ochrona przyrody, historia nauki

Nota biograficzna

Urodził się 29 kwietnia 1930 roku w Krakowie. Zmarł 8 sierpnia 2024 roku. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Od roku 1949 studiował na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym AGH oraz na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UJ. W 1953 roku uzyskał stopień magistra geologii i paleontologii, w 1961 roku doktorat, habilitację w 1967 roku, tytuł profesora nadzwyczajnego w 1975 roku a tytuł profesora zwyczajnego w 1983 roku. Od 1992 roku jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności od 1996 roku.

W 1951 roku, jako student, podjął pracę w AGH jako zastępca asystenta. Od 1953 roku był asystentem w Katedrze Geologii Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego AGH. Od 1954 roku – starszy asystent Instytutu Geologicznego w Krakowie. Od 1958 roku w Katedrze Geologii WGP AGH - starszy asystent prof. Walerego Goetla, od 1961 roku – adiunkt w Katedrze Geologii prof. Henryka Świdzińskiego, od 1967 roku docent, następnie prof. nadzwyczajny i profesor zwyczajny w Instytucie Geologii i Surowców Mineralnych AGH. W latach 1968-1992 kierownik Zakładu Geologii Historycznej i Paleontologii, następnie w latach 1992-2000 kierownik Katedry Stratygrafii i Geologii Regionalnej.

Działalność dydaktyczna – prowadził na AGH wykłady programowe z 10 przedmiotów (m.in. Geologia ogólna, Geologia historyczna, Paleontologia, Regionalna geologia Polski, Ekologia) i z 8 przedmiotów fakultatywnych (m.in. Ochrona przyrody, Klimat i zjawiska ekstremalne), wykłady zlecone na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na Uniwersytetach w Hanowerze, Kolonii i Münster.

Promotor 18 przewodów doktorskich, a także recenzent blisko 90 prac doktorskich i habilitacyjnych i przewodów o nadanie tytułu naukowego profesora.

Działalność naukowo-badawcza: trzy główne zakresy tematyczne: stratygrafia, litologia mikropaleontologia utworów trzeciorzędowych i mezozoicznych (1951-1992), stratygrafia i malakologia utworów czwartorzędowych (1978-2004), historia nauk geologicznych (od roku 1979).

Dorobek naukowy obejmuje łącznie 563 publikacje, w tym 6 książek, 8 monografii (autor lub współautor), 350 artykułów naukowych wydanych w Polsce i w 15 innych krajach (około ⅓ w językach kongresowych) oraz artykuły popularno-naukowe i komunikaty.

Autor 21 filmów telewizyjnych (~20’) o tematyce geologicznej i turystycznej (cykl audycji Telewizji Kraków – „Podpowiedzi w plenerze”) oraz 240 audycji radiowych (~5-8’) z zakresu historii nauki w cyklu zatytułowanym „W kręgu nauki”, nadawanym przez Radio Kraków. W zapisie elektronicznym wydanym dwukrotnie pod tytułem „Godni pamięci - znani i nieznani” znalazły się 204 takie audycje. Wyemitowano również kilkanaście audycji radiowych o tematyce geologiczno-krajoznawczej.

Współpracował z Polską Akademią Nauk, był członkiem Komitetu Badań Czwartorzędu PAN (1981-2012), wiceprzewodniczącym i przewodniczącym tego komitetu (przez 13 lat), członkiem dwóch innych komitetów, a także dwóch komisji Oddziału PAN w Krakowie. W Polskiej Akademii Umiejętności kierował Komisją Paleogeografii Czwartorzędu (1981-2012) oraz Komisją Historii Nauki (2010-2014) i był członkiem czterech innych komisji. W latach 1997-2006 pełnił obowiązki wicedyrektora i dyrektora Wydziału Przyrodniczego, a następnie, wybrany delegatem Walnego Zgromadzenia, sprawował w zarządzie PAU funkcję Zastępcy Sekretarza Generalnego (2007-20015). Członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego (od roku 1953), inicjator utworzenia i członek honorowy Stowarzyszenia Malakologów Polskich, członkostwo Deutsche Malakozoologische Gesekschaft, Société Française de Malakologie oraz INHIGEO – International Commission on the History of Geological Science.

Od 1964 roku aktywnie uczestniczy w redakcjach wydawnictw geologicznych, przyrodniczych i turystycznych. Był sekretarzem redakcji, a następnie redaktorem działu Geologia Zeszytów Naukowych AGH, inicjatorem i redaktorem Kwartalnika AGH – Geologia (1969-2001), inicjatorem utworzenia w AGH oraz redaktorem serii wydawniczej Folia Malacologica, członkiem komitetów redakcyjnych periodyków: Folia Quaternaria, Studia Quaternaria i Wszechświat, współredaktorem Quaternary Studies in Poland oraz inicjatorem i redaktorem dorocznie wydawanej serii Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzędu PAU (2003-2014). Od 10 lat jest członkiem komitetów redakcyjnych dwóch periodyków PTTK: Gazeta Górska i Wierchy.

Wielokrotnie brał udział w badaniach prowadzonych za granicą. Uczestniczył w ekspedycjach geologicznych w Algerii i Mongolii, w badaniach archeologicznych w Bułgarii i Grecji, prowadził obserwacje malakologiczne i zbiór materiałów badawczych w Czechosłowacji, na Węgrzech, w Niemczech, Francji, Austrii, Słowenii, we Włoszech oraz na Ukrainie, współdziałając przy tym z tamtejszymi instytucjami naukowymi. Wyniki tych badań były zamieszczane w publikacjach.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2001), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1988), Odznaka Zasłużony dla Polskiej Geologii (1983), Medal „Kraków 2000” (2001), Złote Odznaki Regionalne, Złota Odznaka ZNP, Nagrody naukowe indywidualne Polskiej Akademii Nauk, Nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Nagroda zespołowa Ministra Środowiska za pracę naukowo-badawczą, Nagrody indywidualne Rektora AGH za prace naukowe i za dydaktykę.

Bibliografia publikacji

Prof. Stefan Witold Alexandrowicz - wykaz publikacji

Źródła do biogramu

Książki

  • Stefan Witold Alexandrowicz. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, s. 149
  • Stefan Witold Alexandrowicz. W: Manecki A.: Ludzie nauk o Ziemi i Kosmosie : z wydarzeniami lat minionych tle. Kraków 2023, s. 16-17
  • Tyrański W.: Kto jest kim w Polsce : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku). Wyd. 2. Kraków 2000, s. 7
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 10-11, [foto]
  • Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 5. Suplement A–Ż. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa 2006, s. 30–31, [foto]

Artykuły

  • Biuletyn Rektora [AGH] 1990, 1 czerwca, s. 8-9
  • Jubileusz 50-lecia pracy naukowej i dydaktycznej profesora Stefana Witolda Alexandrowicza Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 97/98, s. 9, [foto]
  • Krąpiec M.: Jubileusz 75-lecia Profesora Stefana Witolda Alexandrowicza. Przegląd Geologiczny 2005, T. 53, nr 6, s. 461-463, [foto]
  • Sass- Gustkiewicz M.: Spotkanie z emerytowanymi pracownikami dydaktycznymi Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 96, s. 16-17

Inne