Krzysztof Ludwik Birkenmajer: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
Na Antarktydzie wprowadził ponad 200 polskich nazw geograficznych, m in. Kopuły Lodowe Krakowa i Warszawy, Lodowiec Domeyki, Lodowiec Goetla, Grań Szafera, Grań Chopina, Wybrzeże Jana Pawła II. Na jego cześć nazwano ok. 10 nowych dla nauki kopalnych rodzajów i gatunków roślin oraz zwierząt, np. Birkenmajeria cometa z Pienin czy Ascopora birkenmajeri ze Spitsbergenu. | Na Antarktydzie wprowadził ponad 200 polskich nazw geograficznych, m in. Kopuły Lodowe Krakowa i Warszawy, Lodowiec Domeyki, Lodowiec Goetla, Grań Szafera, Grań Chopina, Wybrzeże Jana Pawła II. Na jego cześć nazwano ok. 10 nowych dla nauki kopalnych rodzajów i gatunków roślin oraz zwierząt, np. Birkenmajeria cometa z Pienin czy Ascopora birkenmajeri ze Spitsbergenu. | ||
28 marca 1997 roku Akademia Rumuńska nadała Mu godność członka honorowego. Został pierwszym polskim geologiem obdarzonym tą godnością. | |||
==== Odznaczenia i nagrody ==== | ==== Odznaczenia i nagrody ==== | ||
| Linia 48: | Linia 49: | ||
==== Książki ==== | ==== Książki ==== | ||
* Konieczna E.: Ziemskie wędrówki : nauki o ziemi w Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków 2020, s. 97-98, 100-101, 103, 106-107, 225 | |||
* Kronika i spis absolwentów Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica 1919-1979. [T.] 1 Pion górniczy. Kraków 1979, s. 191 | * Kronika i spis absolwentów Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica 1919-1979. [T.] 1 Pion górniczy. Kraków 1979, s. 191 | ||
* Krzysztof Birkenmajer. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach minionych. Kraków 2015, s. 151-152 | * Krzysztof Birkenmajer. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, s. 151-152 | ||
* [Skład Osobowy AGH … 1951/52]. Kraków 1952, s. 55 | * [Skład Osobowy AGH … 1951/52]. Kraków 1952, s. 55 | ||
* [Skład Osobowy AGH … 1953/54]. Kraków 1954, s. 54 | * [Skład Osobowy AGH … 1953/54]. Kraków 1954, s. 54 | ||
| Linia 61: | Linia 62: | ||
* ''Dziennik Polski'' 2019, nr 51 (1 III 2019), s. A13 [nekr.] | * ''Dziennik Polski'' 2019, nr 51 (1 III 2019), s. A13 [nekr.] | ||
* ''Gazeta Wyborcza'' 2019, nr 53 (4 III 2019), [dod.] ''Magazyn Krakowski'', s. 5 [nekr.] | * ''Gazeta Wyborcza'' 2019, nr 53 (4 III 2019), [dod.] ''Magazyn Krakowski'', s. 5 [nekr.] | ||
* Gradziński M.: Profesor Krzysztof Birkenmajer członkiem Akademii Rumuńskiej. '' Przegląd Geologiczny'' 1997, nr 6, s. 640, [foto] | |||
* Kronika : Krzysztof Birkenmajer. ''Przegląd Geologiczny'' 1992, nr 7, s 453, [foto] | * Kronika : Krzysztof Birkenmajer. ''Przegląd Geologiczny'' 1992, nr 7, s 453, [foto] | ||
Wersja z 08:56, 21 paź 2020
| Krzysztof Ludwik Birkenmajer | |
|---|---|
| Nazwisko | Birkenmajer |
| Imię / imiona | Krzysztof Ludwik |
| Tytuły / stanowiska | Prof. dr hab. inż. |
| Data urodzenia | 6 października 1929 |
| Miejsce urodzenia | Warszawa |
| Data śmierci | 23 lutego 2019 |
| Miejsce śmierci | Kraków |
| Dyscyplina/specjalności | geologia, speleologia, stratygrafia, tektonika |
| Wydział | Wydział Geologiczno-Poszukiwawczy
|
| Odznaczenia i nagrody | Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi |
Prof. dr hab. inż. Krzysztof Ludwik Birkenmajer (1929-2019)
Dyscyplina/specjalności: geologia, speleologia, stratygrafia, tektonika
Nota biograficzna
Urodził się 6 października 1929 roku w Warszawie. Zmarł 23 lutego 2019 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Do szkoły podstawowej uczęszczał w Warszawie, a po wybuchu wojny kontynuował ją na tajnych kompletach. Działał też w konspiracyjnym harcerstwie. Po powstaniu warszawskim znalazł się w Krakowie. Tu zdał maturę w 1947 roku i rozpoczął studia geologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Magisterium uzyskał po trzech latach, potem przez cztery lata studiował geologię na Wydziale Geologiczno-Mierniczym AGH, uzyskując w 1954 roku dyplom inż. geologa. Jeszcze podczas studiów został asystentem w Zakładzie Geologii UJ (1949), przeniesionym potem na AGH. Od 1951 roku był starszym asystentem w Katedrze Geologii Wydziału Geologicznego-Poszukiwawczego AGH. Na tym samym wydziale w latach 1954 - 1956 wykładał geologię ziem polskich, ale nie będąc już pracownikiem AGH. Od 1954 roku pracował w Zakładzie (obecnie jest to Instytut) Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. W latach 2000-2002 był zatrudniony w Zakładzie Biologii Antarktyki PAN w Warszawie. Na Wydziale Geologicznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1957 roku uzyskał doktorat.
W 1959 roku uzyskał habilitację, w 1967 roku otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1973 roku profesora zwyczajnego.
Był autorem lub współautorem ponad 600 prac oryginalnych. Dotyczą one przede wszystkim pienińskiego pasa skałkowego oraz obszarów polarnych. W dorobku posiadał również kilkanaście map geologicznych, podręczniki, skrypty i prace popularnonaukowe.
Przez wiele lat był redaktorem naczelnym czasopisma Studia Geologica Polonica.
W 1999 roku przeszedł na emeryturę.
W latach 50-tych XX wieku był jednym z założycieli krakowskiego Klubu Grotołazów. Był uważany za jednego z najwybitniejszych na świecie badaczy rejonów polarnych. Odbywał liczne wizyty w zagranicznych ośrodkach naukowych. Był kierownikiem lub uczestnikiem 23 naukowych wypraw polarnych. Uczestniczył w pierwszej polskiej ekspedycji na Spitsbergen w 1956 roku i do 2002 roku jeździł tam jeszcze z 12 wyprawami. Uczestniczył także w dwóch duńskich wyprawach do Grenlandii Wschodniej (1971, 1976) oraz w siedmiu polskich i jednej brazylijskiej do Antarktyki Zachodniej (Szetlandy Płd. i Półwysep Antarktyczny, 1977–2001). Odtworzył historię geologiczną i ewolucję Szetlandów Płd. i północnej części Półwyspu Antarktycznego od kredy górnej po współczesność. Na Wyspie Króla Jerzego w Antarktyce Zachodniej odkrył najstarsze zlodowacenie Antarktydy (sprzed 30 mln. lat), nazwane przez niego zlodowaceniem Polonez.
Był członkiem rzeczywistym PAN (od 1989 roku) oraz członkiem krajowym czynnym PAU (od 1989 roku). Posiadał honorowe członkostwo Akademii Rumuńskiej (od 1997 roku) oraz Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Od 1974 roku należał do grona członków-założycieli Klubu Polarnego Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
Był jednym z inicjatorów utworzenia w 1991 roku Międzynarodowego Komitetu Naukowego dla Badań Arktyki (International Arctic Science Committee – IASC). W latach 1992–1996 pełnił funkcję sekretarza naukowego Międzynarodowego Komitetu Badań Arktyki (Scientific Committee on Arctic Research – SCAR). W latach 1984–1999 przewodniczył Komitetowi Badań Polarnych PAN (później został jego honorowym przewodniczącym).
Na Antarktydzie wprowadził ponad 200 polskich nazw geograficznych, m in. Kopuły Lodowe Krakowa i Warszawy, Lodowiec Domeyki, Lodowiec Goetla, Grań Szafera, Grań Chopina, Wybrzeże Jana Pawła II. Na jego cześć nazwano ok. 10 nowych dla nauki kopalnych rodzajów i gatunków roślin oraz zwierząt, np. Birkenmajeria cometa z Pienin czy Ascopora birkenmajeri ze Spitsbergenu.
28 marca 1997 roku Akademia Rumuńska nadała Mu godność członka honorowego. Został pierwszym polskim geologiem obdarzonym tą godnością.
Odznaczenia i nagrody
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Armii Krajowej, Medal 100-lecia Akademii Umiejętności, Honorowa Odznaka "Bene Merito". W 2013 roku został wyróżniony godnością członka honorowego Polskiego Towarzystwa Geologicznego, w tym samym roku otrzymał Super Kolosa, najbardziej prestiżową polską nagrodę podróżniczą.
Źródła do biogramu
Książki
- Konieczna E.: Ziemskie wędrówki : nauki o ziemi w Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków 2020, s. 97-98, 100-101, 103, 106-107, 225
- Kronika i spis absolwentów Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica 1919-1979. [T.] 1 Pion górniczy. Kraków 1979, s. 191
- Krzysztof Birkenmajer. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, s. 151-152
- [Skład Osobowy AGH … 1951/52]. Kraków 1952, s. 55
- [Skład Osobowy AGH … 1953/54]. Kraków 1954, s. 54
- [Skład Osobowy AGH … 1954/55]. Kraków 1955, s. 28, 95, 102, 252
- [Skład Osobowy AGH … 1955/56]. Kraków 1956, s. 114, 131
Artykuły
- Dziennik Polski 2019, nr 48 (26 II 2019), s. A10 [nekr.]
- Dziennik Polski 2019, nr 51 (1 III 2019), s. A13 [nekr.]
- Gazeta Wyborcza 2019, nr 53 (4 III 2019), [dod.] Magazyn Krakowski, s. 5 [nekr.]
- Gradziński M.: Profesor Krzysztof Birkenmajer członkiem Akademii Rumuńskiej. Przegląd Geologiczny 1997, nr 6, s. 640, [foto]
- Kronika : Krzysztof Birkenmajer. Przegląd Geologiczny 1992, nr 7, s 453, [foto]
Inne
- Aleksandrowicz S. W.: Krzysztof Birkenmajer [audycja radiowa]. [Prowadzący] red. J. Stępień. Kraków, Producent: Radio Kraków S.A. [wyemitowano 1.11.2019]. Dostępny w: http://www.radiokrakow.pl/audycje/w-kregu-nauki/audycja-z-dn1112019-r/ [10.12.2019]
- Krzysztof Birkenmajer. [online] [przeglądany 15.04.2019]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzysztof_Birkenmajer
- Zmarł prof. Krzysztof Birkenmajer - wybitny polarnik i geolog. [online] [przeglądany 15.04.2019]. Dostępny w: https://dzieje.pl/aktualnosci/zmarl-prof-krzysztof-birkenmajer-wybitny-polarnik-i-geolog
- Zmarł prof. Krzysztof Birkenmajer. Wybitny polarnik i geolog miał 89 lat. [online] [przeglądany 15.04.2019]. Dostępny w: https://fakty.interia.pl/polska/news-zmarl-prof-krzysztof-birkenmajer-wybitny-polarnik-i-geolog-m,nId,2854584, [foto]