Jerzy Jan Ryś

Jerzy Jan Ryś
Nazwisko	Ryś
Imię / imiona	Jerzy
Tytuły / stanowiska	Prof. dr hab. inż.
Data urodzenia	10 czerwca 1922
Miejsce urodzenia	Kraków
Data śmierci	3 sierpnia 2010
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	metaloznawstwo, inżynieria materiałowa, statystyczna kontrola jakości, metalografia ilościowa, stereologia
Pełnione funkcje	Prodziekan Wydziału Metalurgicznego AGH (1972–1981)
Wydział	Wydział Metalurgiczny ;
Odznaczenia i nagrody	Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”

Prof. dr hab. inż. Jerzy Ryś (1922–2010)

Dyscyplina/specjalności: metaloznawstwo, inżynieria materiałowa, statystyczna kontrola jakości, metalografia ilościowa, stereologia

Nota biograficzna

Urodził się 10 czerwca 1922 roku w Krakowie. Zmarł 3 sierpnia 2010 roku w Krakowie i tutaj też został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.

Ukończył studia na AGH (1950); doktorat (1960), habilitacja (1965), profesor nadzwyczajny (1974), profesor zwyczajny (1980).

Asystent, starszy asystent, adiunkt w Katedrze Metalografii i Obróbki Cieplnej (1949–1967), zastępca kierownika Studium dla Pracujących Wydziału Metalurgicznego (1966–1969), kierownik (i organizator) Laboratorium Stereologii IM AGH (1967–1992), prodziekan Wydziału Metalurgicznego (1972–1981), wicedyrektor Instytutu Metalurgii (1972–1981). W 1966 roku odbył staż naukowy u prof. S. A. Sałtykowa, światowego autorytetu w dziedzinie metalografii ilościowej, w Katedrze Metaloznawstwa Politechnicznego Instytutu w Erewaniu w Armenii. Po powrocie do kraju, przy poparciu prof. Jasiewicza, stworzył w ramach Katedry Metalografii, Zespół Metalografii Ilościowej. Była to pierwsza, pionierska placówka w Kraju zajmująca się metodami stereologicznymi do oceny mikrostruktury. W 1992 roku przeszedł na emeryturę i w dalszym ciągu był aktywny naukowo, szczególnie interesowała go historia mikroskopii klasycznej.

Autor ponad 200 prac naukowych, w tym 4 książek i 5 skryptów, głównie z zakresu zastosowania statystyki matematycznej i rachunku prawdopodobieństwa w metalurgii i metaloznawstwie oraz z dziedziny stereometrycznej metalografii ilościowej. Promotor 11 prac doktorskich.

Członek Polskiego Towarzystwa Stereologicznego 1988–1992 (założyciel, wiceprezes), Komitetów PAN: Metalurgii 1973–1992, Nauki o Materiałach 1974–1992, Komisji Metalurgiczno-Odlewniczej Oddziału Krakowskiego 1965–1992, International Society for Stereology 1979–1999, Polskiego Towarzystwa Metaloznawczego. Twórca polskiej szkoły stereometrycznej metalografii ilościowej.

Członek i wiceprezes Komisji Rewizyjnej ZNP przy AGH 1965–1980, konsultant naukowy Instytutu Metali Nieżelaznych oraz hut: Baildon w Katowicach 1964–1991, HTS w Krakowie 1978–1990; wieloletni współpracownik z Hutą Stalowa Wola.

Odznaczenia i nagrody

Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”, Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego (wielokrotnie), Nagroda Ministra Hutnictwa, im. prof. Władysława Taklińskiego, Złota Odznaka „Za pracę społeczną dla m. Krakowa”, Złota Odznaka ZNP, Złota Odznaka SITPH, Złota Odznaka Huty Stalowa Wola

Źródła do biogramu

Książki

90 lat "Metalurgii" w fotografiach i wspomnieniach. Oprac. I. Suliga. Kraków 2012, s. 79, 100, [foto]
Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 840
Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 1136
Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Warszawa 1993, s. 622
Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 2019. Oprac. H. Sieński. Kraków 2019, s. 173-174, [foto]
Profesor Jerzy Ryś. W: 100 anegdot na stulecie Wydziału 1922-2022 : jubileusz 100-lecia Wydziału Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH. Oprac. I. Suliga. Kraków 2022, s. 124-125, [foto]
Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 309-310, [foto]
Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 3 : M – R. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa 2002, s. 734, [foto]
Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej : Wydział Hutniczy (1922-1951), Wydział Metalurgiczny (1951-1993), Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej (1993-2005) : jubileusz 90-lecia Wydziału : 1922-2012 [AGH]. Kraków 2012, s. 114-115, [foto]
Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Gliwice 1999, s. 288

Artykuły

Dziennik Polski 2010, nr 182 (6 VIII 2010), s. A15 [nekr.]
Frydrych J., Wiencek K.: 75-lecie urodzin profesora Jerzego Rysia. Inżynieria Materiałowa 1997, nr 5. s. 200-203, [foto]
Janowski J.: Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r. Zeszyty Naukowe AGH ; nr 367. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 277-339
Kędzierski Z.: Profesor Jerzy Ryś, 80-lecie urodzin. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 106/107, s. 6-7, [foto]
W danej nauce tyle jest prawdy ile w niej matematyki : jubileusz 75-lecia prof. Jerzego Rysia. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1997, nr 42/43, s. 22-23, 27, [foto]
Wiencek K.: Profesor Jerzy Ryś 1922-2010 : (wspomnienie). Biuletyn AGH 2011, nr 38, s. 34-35, [foto]