Aleksander Wacław Krupkowski
| Aleksander Wacław Krupkowski | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nazwisko | Krupkowski | ||||||||||||
| Imię / imiona | Aleksander Wacław | ||||||||||||
| Tytuły / stanowiska | Prof. zw. dr inż. | ||||||||||||
| Data urodzenia | 27 marca 1894 | ||||||||||||
| Miejsce urodzenia | Nadarzyn | ||||||||||||
| Data śmierci | 1 maja 1978 | ||||||||||||
| Miejsce śmierci | Kraków | ||||||||||||
| Dyscyplina/specjalności | przeróbka plastyczna metali, analia techniczna metali, pirometalurgia, fizykochemia metali, podstawy termodynamiki, stopy metali nieżelaznych | ||||||||||||
| Pełnione funkcje | Dziekan Wydziału Hutniczego AG (1936-1939), Dziekan Wydziału Metalurgicznego AG (1945-1947) | ||||||||||||
| Wydział | Wydział Metalurgiczny | ||||||||||||
| Rok przyznania doktoratu h.c. AGH | 1964 | ||||||||||||
| Powód przyznania doktoratu h.c. AGH | za szczególne zasługi dla rozwoju nauki, kultury i gospodarki narodowej | ||||||||||||
| Odznaczenia i nagrody | Krzyż Oficerski OOP, Złoty Krzyż Zasługi | ||||||||||||
| |||||||||||||
Prof. zw. dr inż. Aleksander Wacław Krupkowski (1894–1978)
Specjalność: przeróbka plastyczna metali, analia techniczna metali, pirometalurgia, fizykochemia metali, podstawy termodynamiki, stopy metali nieżelaznych
Życiorys
Urodził się 27 marca 1894 r. w Nadarzynie k. Pruszkowa, zmarł 1 maja 1978 r. w Krakowie, pochowany na cmentarzu Rakowickim.
Studia metalurgiczne w Instytucie Politechnicznym w Petersburgu (1912–17), studia uzupełniające w Uniwersytecie w Lejdzie (1927–28) i w Politechnice Warszawskiej (1928). W wyniku Sonderaktion Krakau był więziony w Krakowie, we Wrocławiu i w Sachsenhausen.
Dr nauk technicznych PW (1928). Początkowo pracował w PW a od 1923 r. w AG jako adiunkt, następnie po habilitacji prof. nadzw. od 1930 r., kierownik Katedry Innych poza Żelazem Metali (1930–45), profesor zw. (1937), kierownik Katedry Metalurgii Metali Nieżelaznych. Prowadził wykłady z metalurgii metali nieżelaznych w latach 1930–1939 i 1945–64. Dziekan Wydziału Hutniczego AG (1936-1939), Dziekan Wydziału Metalurgicznego AG (1945-1947).
Pracownik Instytutu Metali Nieżelaznych w Gliwicach, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN, Przewodniczący Polskiego Komitetu Hutnictwa PAN i innych placówek naukowo-badawczych. Naczelny Redaktor „Archiwum Hutnictwa”.
Opublikował ok. 160 prac z zakresu naprężeń metali (m.in. wyprowadził tzw. wzór Krupkowskiego); wraz z M. Balickim opisał zjawiska zachodzące w procesie rekrystalizacji; sformułował paraboliczne prawo umocnienia metali polikrystalicznych i in. Autor 20 patentów. Twórca największej w Polsce szkoły metalurgicznej, zainicjował współpracę naukową z Institute of Metals, Iron and Steel Institute i Institute of Mining and Metallurgical Engineers w USA.
Członek korespon. ANT (1934), czł. zw. TNW, czł. rzecz. PAN, wiceprezes PAN (1962–65) i PAU, członek polskich i zagranicznych stowarzyszeń naukowych.
Doktor honoris causa AGH (1964 r., za szczególne zasługi dla rozwoju nauki, kultury i gospodarki narodowej) oraz Akademii Górniczej we Freibergu (1961). Jego imieniem nazwano Inst. Podstaw Metalurgii PAN.
Odznaczenia i nagrody
Krzyż Oficerski OOP, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Hon. Francuskiego Tow. Metalurgicznego oraz liczne nagrody państwowe i resortowe.
Źródło:
- Biogramy uczonych polskich. T. 4. Nauki techniczne. Wrocław 1988. s. 183–189
- Uczeni Polscy XIX i XX stulecia. T. 2. Warszawa 1995. s. 357–359
- Akademia Nauk Technicznych 1933–1937. Warszawa 1937. s. 130–131
- Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986. s. 111–112
- Nauka Polska 1961 nr 2 (34). s. 99–104
- Słownik biograficzny techników polskich. Z. 9. Warszawa 1998. s. 66–67
- Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : informator / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej ; [oprac. merytoryczne: Ryszard Benesch et al. ; red.: Jerzy Kajtoch]. Kraków: Małopolska Oficyna Wydaw. KRAK-BUCH, 1994, s. 25, portr.