Franciszek Bieda

Z Historia AGH
Franciszek Bieda
Franciszek Bieda.jpg
Nazwisko Bieda
Imię / imiona Franciszek
Tytuły / stanowiska Prof. dr hab.
Data urodzenia 17 grudnia 1896
Miejsce urodzenia Sowliny
Data śmierci 20 września 1982
Dyscyplina/specjalności paleontologia, otwornice kenozoiczne
Wydział Wydział Geologiczno-Poszukiwawczy


Odznaczenia i nagrody Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Prof. dr hab. Franciszek Bieda (1896–1982)

Dyscyplina/specjalności: paleontologia, otwornice kenozoiczne, geologia

Nota biograficzna

Urodził się 17 grudnia 1896 roku w Sowlinach koło Limanowej. Zmarł 20 września 1982 roku. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

W latach 1906-1916 uczęszczał do gimnazjum w Nowym Sączu. W trakcie nauki, w 1914 roku, wstąpił ochotniczo do Legionów i walczył w ich szeregach do 1917 roku. Odniósł poważną ranę. W 1916 roku zdał maturę. Po pierwszej wojnie światowej studiował geologię na Wydziale Filozoficznym Uni­wersytetu Jagiellońskiego. Studia ukończył w 1921 roku i został asystentem na UJ. W 1922 roku uzyskał tytuł doktora na podstawie pracy o numulitach fliszu karpackiego. W 1922 roku został mianowany starszym asystentem pracowni. W latach 1929–1931 przebywał we Francji, Austrii i Szwajcarii na stypendium. Wynikiem studiów zagranicznych było ukończenie pracy habilitacyjnej i uzyskanie w 1931 roku tytułu docenta. W 1935 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym. Z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej udał się na tułaczkę na wschód, skąd powrócił późną jesienią do Krakowa. Przez cały okres okupacji pracował w krakowskiej filii Instytutu Geologicznego w Warszawie.

Po wyzwoleniu Krakowa został kierownikiem Zakładu Geologii UJ. Funkcję tę pełnił do końca 1945 roku. W 1946 roku został mianowany profesorem zwyczajnym, a na UJ pracował do 1951 roku. Od 1 września 1947 toku kierował geologią w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, gdzie doprowadził do utworzenia Wydziału Przyrodniczo-Geograficznego, którego został dziekanem w 1948 roku, piastując tę funkcję do lutego 1951 roku.

W 1951 roku, w wyniku przeniesienia geologii z UJ na AGH, został kierownikiem Katedry i Zakładu Paleontologii II Wydziału Geologiczno-Mierniczego AGH. W 1952 roku, w wyniku reorganizacji struktury AGH, został kierownikiem Katedry Paleontologii Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego.

W 1967 roku przeszedł na emeryturę.

Autor ponad 100 publikacji, recenzji i referatów.

W okresie międzywojennym był sekretarzem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej przy UJ. Był stałym członkiem Francuskiego Towarzystwa Geologicznego w Paryżu. W latach 1951-1957 był przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Geologicznego, a od 1955 roku Redaktorem Rocznika Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego.

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Niepodległości, nagrody Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Polskiej Akademii Nauk, Złota Odznaka Centralnego Urzędu Geologicznego

Źródła do biogramu

Książki

  • Franciszek Bieda. W: Manecki A.: Alfabet wspomnień o ludziach nauki i wydarzeniach lat minionych. Kraków 2015, s. 149
  • Franciszek Bieda. W: Manecki A.: Ludzie nauk o Ziemi i Kosmosie : z wydarzeniami lat minionych tle. Kraków 2023, s. 25-26
  • Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 5 - 2022. Oprac. H. Sieński. Kraków 2022, s. 20-22, [foto]
  • [Skład Osobowy AGH … 1951/52]. Kraków 1952, s. 52, 59
  • [Skład Osobowy AGH … 1952/53]. Kraków 1953, s. 64
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 24
  • Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska 1946-2016. Red. M. Manecki, E. Hycnar. Kraków 2016, s. 208-209

Artykuły

  • Krach W.: Franciszek Bieda 1896-1982. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 1984, vol. 54, nr 3/4, s. 411-419, [foto]
  • Wójcik Z. J.: Franciszek Bieda (1896-19820. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1984, nr 1, s. 199-204, [foto]

Inne