Zbigniew Górny

Z Historia AGH
Wersja z dnia 12:07, 5 wrz 2023 autorstwa HieronimSienski (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Zbigniew Górny
Zbigniew Gorny.jpg
Nazwisko Górny
Imię / imiona Zbigniew
Tytuły / stanowiska Prof. dr hab. inż.
Tytuły honorowe AGH Doktor Honoris Causa AGH
Data urodzenia 15 listopada 1927
Miejsce urodzenia Kraków
Data śmierci 27 marca 2014
Dyscyplina/specjalności odlewnictwo, metaloznawstwo metali nieżelaznych


Rok przyznania doktoratu h.c. AGH 2002
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH za znaczący wkład w rozwój naukowo-techniczny odlewnictwa polskiego i jego międzynarodową promocję oraz za istotny wkład w rozwój kadr naukowych dla specjalności odlewnictwo
Odznaczenia i nagrody Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Państwowa Nagroda II stopnia

Prof. dr hab. inż. Zbigniew Górny (1927–2014)

Dyscyplina/specjalności: odlewnictwo, metaloznawstwo metali nieżelaznych

Nota biograficzna

Urodził się 15 listopada 1927 w Krakowie. Zmarł 27 marca 2014 roku. Został pochowany na Cmentarzu Batowickim w Krakowie.

W czasie II wojny światowej ukończył tajne gimnazjum ogólnokształcące oraz równocześnie szkołę handlową i budowlaną. Od 1943 roku żołnierz Armii Krajowej (zgrupowanie "Żelbet"). W 1945 roku otrzymał świadectwo dojrzałości w Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Krakowie.

Ukończył Wydział Komunikacji (Sekcja Lotnicza) Wydziałów Politechnicznych AGH w Krakowie (1950). Młodszy asystent i asystent w Katedrze Budowy Płatowców na Wydziale Komunikacji i innych Wydziałach AG/AGH w latach 1947-1951.

W Instytucie Odlewnictwa w Krakowie podjął pracę 2 stycznia 1950 roku, zajmując stanowisko dyrektora Instytutu w latach 1975-1996, po przejściu na emeryturę Doradca Dyrektora ds. Naukowych. Równolegle prowadził zajęcia dydaktyczne jako wykładowca w Politechnice Krakowskiej (z Hydro- i Aeromechaniki 1953-1958).

W 1963 roku na podstawie pracy "Ustalenie optymalnego zakresu prędkości wirowania dla odśrodkowego wylewania tulejek stalowych brązem przy poziomej osi wirowania", której promotorem był profesor Stefan Ziemba na Wydziale Odlewnictwa AGH, uzyskał stopień doktora.

W 9167 roku w Politechnice Śląskiej w Gliwicach uzyskał habilitację, następnie został profesorem nadzwyczajnym.

W 1983 roku otrzymał tytuł profesora.

Profesor w Politechnice Poznańskiej (1982-1992) oraz Wyższej Szkole Inżynierskiej w Opolu (1992-1997) i Politechnice Opolskiej (1992-2000). Wykładał gościnnie w AGH, Wyższej Szkole Inżynierskiej w Krakowie, w Politechnice Wrocławskiej.

Autor ponad 58 monografii, książek i skryptów, ok. 75 publikacji naukowych, ponad 500 publikacji technicznych i popularyzatorskich oraz ponad 250 niepublikowanych projektów, ekspertyz, opracowań analitycznych i prognostycznych. Współautor 26 patentów. Był redaktorem naczelnym kwartalnika naukowego „Prace Instytutu Odlewnictwa” (1975-1996) oraz popularnego czasopisma technicznego „Doświadczony Mistrz” (1982-1992). Współorganizator kilku Światowych Kongresów Odlewniczych oraz szkoleń w ramach UNIDO. Wygłaszał referaty w Australii, Hiszpanii, Niemczech, na Węgrzech, prowadził seminaria w Lubljanie, Porto Roge, Mariborze.

Specjalizował się w zakresie odlewnictwa i metaloznawstwa metali nieżelaznych, specjalnych metod odlewania, aparatury kontrolnej dla materiałów formierskich, kompozytów metalowych oraz symulacji krzepnięcia i krystalizacji z weryfikacją badawczą. Założyciel i członek Akademii Technicznej. Członek Komitetu Budowy Maszyn Polskiej Akademii Nauk (od 1975 roku), członek Komitetu Metalurgii PAN (od 1978 roku). Członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Technicznego Odlewników Polskich (członek od 1956 roku, sekretarz generalny 1961-1971, wiceprezes 1971-1987, prezes 1987-1993). Wiceprzewodniczący Polskiego Towarzystwa Materiałów Kompozytowych, członek założyciel Akademii Inżynierskiej w Polsce. Członek Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, członek Rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych. Członek Association Technique de Fonderie (Francja) oraz The Institute of British Foundrymen (Wielka Brytania).

Doktor honoris causa Politechniki Poznańskiej (1993) i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (2002).

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, dwukrotnie Państwowa Nagroda II stopnia, wielokrotnie nominowany przez American Biographical Institute na człowieka roku oraz do Amerykańskiego Medalu Honorowego, Medal SVUM (Państwowego Badawczego Zakładu Materiałów) w Pradze, szereg złotych odznak honorowych (zakładowych, komunalnych, stowarzyszeniowych) i wiele nagród za osiągnięcia w zakresie nauki i postępu technicznego

Źródła do biogramu

Książki

  • Kto jest kim w Polsce. Ed. 4. Red. zesp. B. Cynkier [et al]. Warszawa 2001, s. 264
  • Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny. Ed. 1. Red. zesp. L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 253
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 2. Red. zesp. L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 349
  • Profesor Zbigniew Górny Doktor Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica. [Kraków ca 2002, 60 s.], [foto]
  • Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 1: A–G. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa [ca 1998], s. 504

Artykuły

  • Dziennik Polski 2014, nr 74 (29-30 III 2014), s. A6 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2014, nr 76 (1 IV 2014), [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6 [nekr.]
  • [Kryś-Dyja A.]: Posiedzenie Senatu [AGH] w dniu 12 grudnia 2001 r. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 99, s. 21
  • [Kryś-Dyja A.]: Posiedzenie Senatu [AGH] w dniu 27 marca 2002 r. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 102, s. 12
  • Longa W.: Laudacja osiągnięć Pana prof. zw. dr hab. inż. Zbigniewa Górnego. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 104/105, s. 23–24
  • Prof. zw. dr hab. inż. dr h.c. Zbigniew Górny prof. zw. w Instytucie Odlewnictwa w Krakowie. Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 1997, vol. 17, nr 2, s. [7], [foto]
  • [Protokół z Posiedzenia Senatu AGH... 27.03.2002], s. [1], [6-7], [43]
  • Uroczystość wręczenia godności doktora honoris causa AGH Profesorowi Zbigniewowi Górnemu : 5 czerwca 2002 r. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 104/105, s. [28], [foto]
  • Zet: Doktorat honoris causa Politechniki Poznańskiej dla profesora Zbigniewa Górnego. Prace Instytutu Odlewnictwa 1993, T. 43, z. 4, s. 299-309, [foto]

Inne

  • Zaproszenie na uroczyste posiedzenie Senatu AGH poświęcone nadaniu godności doktora honoris causa Profesorowi Zbigniewowi Górnemu, [1 k.]