Adam Jan Bielański

Z Historia AGH
Adam Jan Bielański
Adam Bielanski.jpg
Nazwisko Bielański
Imię / imiona Adam Jan
Tytuły / stanowiska Prof. zw. dr
Data urodzenia 14 grudnia 1912
Miejsce urodzenia Kraków
Data śmierci 4 września 2016
Dyscyplina/specjalności chemia
Pełnione funkcje Prorektor AGH (1951–1955)
Wydział Wydział Ceramiczny
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH 1983
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie katalizy heterogenicznej i fizykochemii ciała stałego, jak również za zasługi w powojennej odbudowie Uczelni oraz zainicjowanie powstania krakowskiej szkoły katalizy
Odznaczenia i nagrody Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
FunkcjeGdzieoddo
DziekanWydział Mineralny19491952
ProrektorAGH19511955


Prof. zw. dr Adam Jan Bielański (1912–2016)

Dyscyplina/specjalności: chemia

Nota biograficzna

Urodził się 14 grudnia 1912 roku w Krakowie. Zmarł 4 września 2016 roku w Krakowie. Został pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Imperial College of Science and Technology (Londyn). Doktorat (1945), prof. nadzw. (1954), prof. zw. (1962).

Początkowo pracował jako asystent w Katedrze Chemii Fizycznej i Elektrochemii Akademii Górniczej, potem był pracownikiem naukowo-dydaktycznym (1945–1964). Organizator Wydziału Mineralnego AGH 1950–1951, dziekan Wydziału Ceramicznego AGH w latach 1950-1952, prorektor ds nauczania AGH w latach 1951–1955.

Od 1964 roku profesor UJ, kierownik Katedry Chemii Nieorganicznej, następnie Dyrektor Instytutu Chemii Nieorganicznej. Od 1983 roku emerytowany profesor.

Autor ok. 150 prac z dziedziny katalizy heterogenicznej oraz fizykochemii ciała stałego, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Autor książek "Chemia ogólna i nieorganiczna", "Podstawy chemii nieorganicznej", "Oxygen in Catalysis", autor 2 patentów, promotor 28 prac doktorskich.

Członek PAN (przew. Oddziału PAN w Krakowie); członek korespondent PAN (1965), członek rzeczywisty PAN (1973), członek czynny PAU (1989). Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Chemii Fizycznej PAN w latach 1967–1981.

Doktor honoris causa AGH (1983) i Politechniki Wrocławskiej, profesor honorowy Uniwersytetu Jagiellońskiego.


Odznaczenia i nagrody

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski , Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Jędrzeja Śniadeckiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Medal Jana Harabaszewskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Medal „Merentibus” UJ, Medal Uniwersytetu w Liege (Belgia), Medal Honorowy za Zasługi dla Województwa Małopolskiego — srebrny

Bibliografia

Książki

  • Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 63
  • Jubileusz 50-lecia Katedry Górnictwa Odkrywkowego [Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH] : 1964-2014. Kraków 2014, s. 14, [foto]
  • Kto jest kim w ceramice : 50 lecie Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki 1949-1999 [AGH]. Kraków 1999, wiele stron, [foto]
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 3. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Warszawa 1993, s. 50
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 1. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 58
  • Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 2. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 85
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 25
  • Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 1 : A-G. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa [ca 1998], s. 105
  • Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 619 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
  • Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Gliwice 1999, s. 16-17

Artykuły

  • Dziennik Polski 2016, nr 209 (7 IX 2016), s. A12 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2016, nr 211 (9 IX 2016), s. A14 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2016, nr 212 (10-11 IX 2016), s. A12 [nekr.]
  • Dziennik Polski 2016, nr 215 (14 IX 2016), s. A9 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 209 (7 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 210 (8 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6-7 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 211 (9 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 14 [nekr.]
  • Gazeta Wyborcza 2016, nr 212 (10-11 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6-7 [nekr.]
  • Haber J.: Professor Adam Bielański. Polish Journal of Chemistry 1991, Vol. 65, no. 4, s. 529-530
  • Medale za zasługi. Dziennik Polski 2013, nr 117 (21 V 2013), s. A05
  • OLO: "Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci" 2016, nr 256 (2 XI), [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 4-5, [foto]
  • Skowron G.: Zasłużyli się Małopolsce. Dziennik Polski 2013, nr 137 (14 VI 2013), s. A06, [foto]
  • Stabach K.: Napisał biblię dla studentów chemii, a po wykładach słuchał Beethovena. Dziennik Polski 2016, nr 212 (10-11 IX 2016) [dod.] Kronika Krakowska s. B4, [foto]
  • Wybitni Małopolanie, zasłużone instytucje. Dziennik Polski 2013 nr 111 (14 V 2013), s. A05
  • Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18
  • Zmarł prof. Bielański - nestor polskich chemików. Dziennik Polski 2016, nr 209 (7 IX 2016), [dod.] Kronika Krakowska s. B2

Inne

  • Dyplom nadania DHC AGH (materiały Muzeum AGH)