Stanisław Bieńkowski

Stanisław Bieńkowski
Nazwisko	Bieńkowski
Imię / imiona	Stanisław
Tytuły / stanowiska	Prof. nadzw. dr inż.
Data urodzenia	15 lutego 1882
Miejsce urodzenia	Białowieża
Data śmierci	14 września 1958
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	organizacja pracy
Wydział	Wydział Elektromechaniczny
Odznaczenia i nagrody	Złoty Krzyż Zasługi

Prof. nadzw. dr inż. Stanisław Bieńkowski (1882–1958) biogram będzie uzupełniony

Dyscyplina/specjalności: zarządzanie, nauki o zarzadzaniu, Specjalność: organizacja pracy

Nota biograficzna

Urodził się 15 lutego 1882 roku w Białowieży. Zmarł 14 września 1958 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

W 1906 roku ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki w Berlinie (Charlottenburgu), uzyskując tytuł inżyniera za pracę "Projektowanie i organizacja fabryki wiertarek". Jeszcze podczas studiów podjął pracę w fabryce kabli należącej do koncernu AEG. Zdobyte tam doświadczenia zawodowe posłużyły mu do napisania pracy doktorskiej "Wpływ czynników zewnętrznych na wydajność pracy w fabryce kabli" na podstawie której w 1910 roku uzyskał stopień doktora. Praca ta została opublikowana i była często cytowana w literaturze europejskiej.

W 1911 roku rozpoczął pracę w Lwowskim Banku Przemysłowym. Do jego zadań należało opiniowanie projektów budowy nowych zakładów, samodzielne opracowywanie projektów oraz kierowanie budową zakładów finansowanych przez Bank. Do najważniejszych jego dokonań w tym okresie należą: opracowanie projektu i kierowanie budową fabryki obuwia Gafota, sanacja organizacyjna fabryki akumulatorów oraz modernizacja zakładów Metal.

W 1920 roku w czasie wojny polsko-ukraińskiej podczas obrony Lwowa był komendantem cywilnym Miejskiej Straży Obywatelskiej w Sygniówce.

W 1925 roku rozpoczął pracę wykładowcy na Politechnice Lwowskiej.

W 1935 na podstawie rozprawy "Organizacja i zarząd zakładu przemysłowego" uzyskał habilitacje. W 1937 roku objął stanowisko docenta.

W 1938 roku został kierownikiem Katedry Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw w Akademii Handlowej w Krakowie.

W czasie okupacji niemieckiej uczył w Liceum Administracyjno-Handlowym w Krakowie i kierował biurem przewozowym.

Po zakończeniu II wojny światowej wznowił działalność Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa (obecnie Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa). Nastepnie objął stanowisko prezesa Instytutu i pełnił tę funkcję do czasu przeniesienia siedziby do Warszawy w 1948 roku.

Po wojnie reaktywowana została również Katedra Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw Akademii Handlowej w Krakowie, którą kierował do 1950. W latach 1945–1951 pełnił funkcję prorektora Akademii Handlowej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie).

W latach 1946-1951 wykładał organizację pracy i kalkulację warsztatową w Elektromechanicznym AG i AGH.

W 1951 roku został zmuszony do przejścia na wcześniejszą emeryturę.

//////////////////////////////

– profesor nauk o zarządzaniu, prorektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (1945–1951), jeden z czołowych przedstawicieli nurtu humanizacyjnego w naukach o zarządzaniu.

Opracował teorię optymalnej wielkości przedsiębiorstwa. Sformułował też wzory opisujące optymalną wielkość przedsiębiorstwa oraz granicę rentowności koncentracji organizacyjnej.

W jego dorobku naukowym można wyróżnić kilka kierunków badawczych, w szczególności psychologię i fizjologię pracy. W jednym z powojennych artykułów pisał, że naukowa organizacja pracy staje się szczególnie popularna wówczas, gdy z powodu gwałtownych wstrząsów społecznych lub wojen, rozmaite zagadnienia społeczne domagają się rozwiązania, a równocześnie dany kraj znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej. Ilustrował to przykładem USA, gdzie po I wojnie światowej komisja Hoovera stwierdziła, że ubytek produkcji spowodowany marnotrawstwem wysiłków ludzkich, materiałów itp. wyniósł w przybliżeniu 2/3 zdolności produkcyjnej badanych zakładów.

W 1912 roku na Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich Bieńkowski wygłosił referat na temat psychologii i fizjologii pracy.

Pierwszy w Polsce zajął się psychotechniką, jako narzędziem właściwego doboru ludzi na określone stanowiska i opracował pierwszy syntetyczny zarys nauki o pracy, którą nazwał ergologią. Był autorem badań z tego zakresu, analizował takie aspekty jak: bilans energetyczny organizmu ludzkiego, wpływ zmęczenia na wydajność, fizjologiczne aspekty wypoczynku, wpływ wprawy na wydajność, przebieg wydajności dziennej i tygodniowej.

Publikacje Bieńkowskiego dotykały różnorodnych aspektów z zakresu organizacji. W wydanej w 1931 pracy Dobór pracowników jako współczynnik zmniejszenia kosztów produkcji poruszał problemy związane z psychotechniką, omawiał również szeroko kwestię motywacji, łącząc jej aspekty ekonomiczne i psychologiczne. Analizując problematykę reorganizacji, zwracał szczególną uwagę na kwestie natury psychologicznej, mówił o tzw. prawie inercji i prawie przekory. Jego zdaniem prawo inercji (bezwładności) nie odnosi się wyłącznie do ciał materialnych, ale również nastawień psychicznych. Wskazując na wpływ podświadomości na kształtowanie ludzkich postaw, sformułował warunki, których spełnienie może sprzyjać wdrażaniu zmian organizacyjnych (usunięcie dotychczasowych nawyków, przekonanie o celowości innego postępowania, kształtowanie podświadomości celem przyjęcia innych nawyków).

Bieńkowski usystematyzował zasady budowania struktur organizacyjnych, w oparciu o 3 zasadnicze prawa (tzw. Triada Bieńkowskiego):

   prawo rozgraniczenia kompetencji (idea rozgraniczania obowiązków, swoboda w realizacji zleceń ramowych)
   prawo wyjątku (wyższy szczebel zatwierdza jedynie czynności odbiegające od zleceń ramowych, zwłaszcza sprzeczne z nimi - jest to zabezpieczenie przed przeciążeniem od czynności zbędnych)
   prawo najkrótszej drogi, czyli najmniejszej liczby punktów przebiegowych.

Bieńkowski zajmował się również badaniami cech kierowniczych. W publikacji Psychologia kierownictwa do najważniejszych z nich zaliczył wolę, odwagę oraz przewidywanie, natomiast wśród cech uzupełniających wskazał na doświadczenie, opanowanie oraz zdolność podporządkowania się. Stanowiska

   Kierownik Katedry Organizacji i Zarządu Przedsiębiorstw Przemysłowych w Akademii Handlowej w Krakowie (1938–1939 i 1945–1950)
   prorektor Akademii Handlowej w Krakowie (1945–1951)
   prezes Instytutu Naukowego Organizacji i Kierownictwa (1945–1948)

Ordery i odznaczenia

   Złoty Krzyż Zasługi (5 lipca 1939)[3]

Przypisy

Semper fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 183.

Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych, zck-krakow.pl [dostęp 2021-06-18].

   Zarządzenie o nadaniu Złotego Krzyża Zasługi (M.P. z 1939 r. nr 155, poz. 367) „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

   Karol Jędrzejewski, Marek Żurkowski: Stanisław Bieńkowski. Encyklopedia Zarządzania. [dostęp 2019-01-11].
   Zbigniew Martyniak. Zaczęło się na Politechnice Lwowskiej. „Cracovia Leopolis”. nr 1(17)/1999. ISSN 1234-8600. [dostęp 2019-01-11].
   Bieńkowski Stanisław (1882–1958), prof. dr hab. inż.. Stowarzyszenie Wychowanków Politechniki Śląskiej. [dostęp 2019-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-12)].
   Historia Katedry Procesu Zarządzania. Katedra Procesu Zarządzania, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. [dostęp 2019-01-11].

   Absolwenci Uniwersytetu Technicznego w BerlinieLudzie urodzeni w BiałowieżyOdznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)Pochowani na cmentarzu RakowickimPolscy inżynierowieProrektorzy uczelni w KrakowieUczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)Urodzeni w 1882Wykładowcy Politechniki LwowskiejWykładowcy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

Odznaczenia i nagrody

Złoty Krzyż Zasługi

Źródła do biogramu

Książki

• Semper fidelis : obrona Lwowa w obrazach współczesnych [reprint]. Warszawa

Twórca Oficyna Wydawnicza Volumen, Mirosława Łątkowska Temat Bitwa 1918-1919 r. o Lwów Wydawca Warszawa : "Volumen" : "Sihui" Data publikacji 1990 Opis fizyczny X, [1], 237, [3] s. : il., faks., fot., portr., err. ; 25 x 34 cm.

/ Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 183.

• [Skład Osobowy AGH … 1946/47]. Kraków 1946, s. 79, 89

• Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919–1949). s. 15–16

Inne

• Stanisław Bieńkowski (profesor) [online] [przeglądany 6.12.2023]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Bie%C5%84kowski_(profesor)

stan na dzień 6.12.2023